„Er hæstvirtur fjármálaráðherra ekki sammála mér í því að við ættum að snúa þessu við, þannig að eldri borgarar og þeir sem verst hafa það fái 70.000 krónur en við fáum þær 9.000 krónur sem þeim eru boðnar?“
Þannig hljómaði fyrirspurn Guðmundar Inga Kristinssonar, þingmanns Flokks fólksins, í óundirbúnum fyrirspurnatíma á Alþingi í dag. Beindi hann fyrirspurn sinni til fjármálaráðherra, Bjarna Benediktssonar.
Vísaði Guðmundur Ingi í orð Bjarna sem hann lét falla þann 10. desember í svari við óundirbúinni fyrirspurn Ingu Sæland en þau voru eftirfarandi:
„Við höfum gert sérstakar úrbætur fyrir þennan hóp tiltölulega nýlega með breytingu sem félagsmálaráðherra kynnti fyrir þinginu. Það kom í kjölfarið á því að úttekt sem hópur sérfræðinga og hagsmunaaðila framkvæmdi sýndi að það væru einstaklingar í viðkvæmri stöðu í þessum hópi, einstæðingar sérstaklega, fólk með mjög lágar lífeyristekjur eða engar, og við gætum með sérstökum úrræðum lyft sérstaklega undir með þeim hópi. Þetta gerðum við með lagabreytingu en við höfum ekki boðað því til viðbótar aðrar sérstakar aðgerðir.“
Þarna gerði Guðmundur Ingi ráð fyrir að fjármálaráðherra ætti við búsetuskerðingar sem samþykktar voru á þingi. „Búsetuskerðingar þar sem samþykkt voru 90 prósent af lægstu upphæð sem ellilífeyrisþegar þurfa lifa á, lægstu upphæð sem er undir fátæktarmörkum. Hann gleymdi að segja frá því og hlýtur líka vera stoltur af því að þarna var settur 100 prósent skerðingarskattur, króna á móti krónu var aftur sett á þennan hóp og hann skilur þann hóp eftir í algerri fátæktargildru þar sem hann á ekki möguleika á að hjálpa sér.
En síðan bætir hann um betur og segir að sá hópur eigi ekki að fá það sem aðrir hafa fengið fyrir jólin og á þessu ári. Öryrkjar hafa fengið 70.000 krónur eingreiðslu skatta- og skerðingarlaust. Það er gott,“ sagði Guðmundur Ingi.
Spurði hann hvers vegna þessi hópur fengi ekki sömu eingreiðslu. „Þessi hópur er jafn viðkvæmur og jafnvel viðkvæmari að mörgu leyti. Stór hópur annarra eldri borgara er líka í sömu stöðu. Það er eiginlega stórfurðulegt í þessu samhengi að við skulum ekki hafa haft getu til þess að sjá til þess að þessi hópur fengi líka 70.000 kr. skatta- og skerðingarlaust. Af hverju ekki? Hvers vegna í ósköpunum þarf þessi hópur að sitja eftir?“ spurði hann.
Segir ráðstöfunartekjur ellilífeyrisþega hafa tekið stökk á síðastliðnum 5 árum
Bjarni svaraði og sagði þarna hefði verið rifjað upp að hann hefði þurft að minna á að ríkisstjórnin hefði beitt sér fyrir því að koma með sérstakar uppbætur fyrir þá sem minnst hefðu í hópi ellilífeyrisþega.
„Félagsmálaráðherra lagði til að það yrði útfært með þeim hætti að af takmörkuðum fjármunum færi mest til þeirra sem hefðu minnst. Það er alveg rétt að til að ná því markmiði þarf að beita reglum, skerðingarreglum, sem leiða til þess að þeir sem hafa meira eru ekki með. Ég held að þetta sé mjög skýrt dæmi um að ríkisstjórnin hafi forgangsraðað fjármunum til þeirra sem eru í bágastri stöðu. Það má síðan spyrja hvers vegna ekki er gert meira.
En þegar við horfum á þróun ráðstöfunartekna ellilífeyrisþega yfir tíma höfum við séð að þær hafa tekið stökk á síðastliðnum 5 árum. Reyndar ætla ég að leyfa mér að efast um að nokkurt tímabil hafi liðið fyrr þar sem kaupmáttur ráðstöfunartekna lífeyrisþega hefur vaxið jafn hratt og við á um síðustu 5 til 6 ár. Það er mikið fagnaðarefni og þetta er ánægjuefni,“ sagði Bjarni.
Var hann sammála Guðmundi Inga að við byggjum í samfélagi þar sem margir hefðu ekki nægilega mikið á milli handanna. „En það verður ekki leyst þegar ríkissjóður er rekinn með 320 milljarða halla með því að vera bara með stöðug yfirboð. Þetta gerist hægt og rólega með því að tryggja jafnt og þétt hagvöxt í landinu, meiri verðmætasköpun og svo sanngjarna skiptingu gæðanna.“
Enginn lifir á 200.000 krónum
Guðmundur Ingi sagði þegar hann kom aftur í pontu að þessi hópur lifði ekki á þróun ráðstöfunartekna. Hann lifði á því sem kæmi í vasann. „Það lifir enginn á 200.000 krónum,“ sagði hann.
Spurði Guðmundur Ingi hvort ráðherrann væri sammála því að hækka þessa hópa um 3,6 prósent og þingmenn og ráðherra um svipaða prósentutölu sem þýðir að ráðherra fengi upp undir 70.000 krónur á mánuði en þessi hópur 9.000 krónur.
„Er þetta í lagi? Ég segi nei. Þetta ætti að snúa þessu snúast algerlega við. Það er út í hött að tala um einhverja þróun ráðstöfunartekna þegar bilið gliðnar alltaf meira og meira, við eigum að hætta með þessar prósentutölur og taka upp krónutölur. Er hæstvirtur fjármálaráðherra ekki sammála mér í því að við ættum að snúa þessu við, þannig að eldri borgarar og þeir sem verst hafa það fái 70.000 krónur en við fáum þær 9.000 krónur sem þeim eru boðnar?“ spurði þingmaðurinn.
„Þetta eru framfarir“
Bjarni svaraði í annað sinn og sagði að ef það ætti að taka einhverja vitræna, sanngjarna umræðu um þróun kjara þessa hóps þá þyrfti að nota staðreyndir, tölur og gögn.
„Á tekjusögunni.is, sem ég leyfði mér að fletta upp í meðan hv. þingmaður talaði, er hægt að skoða þetta bara krónu fyrir krónu, á grundvelli framtala og raungagna um það hvað er að gerast.
Þegar maður skoðar lægstu tekjutíundina í hópi 66 ára og eldri og skoðar stöðu hjóna má sjá að kjör þeirra hér eftir fjármálahrunið voru svo slæm að heildarráðstöfunartekjur hjóna eftir skatt á mánuði voru um 200.000. Síðan þá hefur leiðin legið upp á við. Núna hefur okkur tekist að koma þessari sömu tölu, sem lá í kringum 200.000 krónurnar, upp í 370.000 krónur. Þetta eru framfarir. Þetta eru framfarir sem sýna að við höfum látið góðu árin, hagsældarskeiðið sem nú er nýlokið, renna til þess að bæta stöðu þeirra sem minnst hafa haft,“ sagði ráðherrann.
