Blekkingarkerfið enn til staðar

wall-street-sign.jpeg
Auglýsing

Hank Paul­son (Hen­ry, kall­aður Hank), fyrr­ver­andi fjár­mála­ráð­herra Banda­ríkj­anna og for­stjóri Gold­man Sachs bank­ans til rúm­lega 15 ára, hefur gert með nokkuð nákvæmum hætti upp atburð­ina haustið 2008 þegar banda­ríska ríkið lagði ævin­týra­legar fjár­hæðir inn í fjár­fest­inga­banka til þess að koma í veg fyrir alls­herj­ar­hrun fjár­mála­mark­aða í Banda­ríkj­un­um, og hugs­an­lega mun víð­ar.

Í heim­ild­ar­mynd, sem aðgengi­leg er á þjón­ustu Net­fl­ix, segir Paul­son meðal ann­ars frá því að hann hafi kallað alla æðstu stjórn­endur banka á Wall Street á fund til sín þegar staðan var orðin slæm og beðið þá um að leggja öll spilin á borðið og segja hvernig staðan væri. Þetta voru allt kall­ar, flestir á milli 40 og 60 ára. Eng­inn þeirra sem stýrði banka var til­bú­inn að við­ur­kenna veik­leika í sínu fyr­ir­tæki, að sögn Paul­son. Svo fékk hann upp­lýs­ingar frá reikni­meist­urum sínum og banda­ríska seðla­bank­ans og kom þá í ljós að allir bank­arnir voru fall­valt­ir, og sumir hrein­lega á barmi hruns.

Paul­son sagði þetta hafa breytt sýn sinni á banka­geirann, að miklu leyti, því þarna hefði hann séð algjöra afneit­un. Svo varð hann reiður í lok árs 2008, þegar í ljós kom að bón­us­greiðslur vegna árs­ins 2008 - þegar bönk­unum var bjargað með tæp­lega 1.000 millj­arða Banda­ríkja­dala björg­un­ar­pakka - námu 18,4 millj­örðum Banda­ríkja­dala. Þá fórn­aði Paul­son bara höndum af reiði.

Auglýsing

Það er merki­legt að horfa á þessa mynd, og raunar einnig að lesa bók­ina hans, On The Brink, og velta fyrir sér stöðu mála nú á Wall Street. Lítið sem ekk­ert hefur breyst. Ennþá eru það fyrst og fremst kallar sem stýra bönk­unum - ein­hverra hluta vegna er kon­unum sjaldan hleypt að - og bón­us­greiðsl­urnar hafa sjaldan verið hærri. Samt eru bank­arnir enn of stórir til að falla og alveg öruggt, að ef stjórn­endur bank­anna ger­ast of áhættu­sæknir í sinni stefnu­mót­un, þá verður kafað ofan í vasa skatt­greið­enda.

Þetta er stað­an. Simon John­son, fyrr­ver­andi aðal­hag­fræð­ingur Alþjóða­gjald­eyr­is­sjóðs­ins og pró­fessor við MIT, hefur kallað þessa stöðu tæra blekk­ingu. Að allt fjár­mála­kerfi heims­ins sé byggt á þess­ari blekk­ingu.

Á þessu er varla hægt að hamra of oft. Þetta er sið­laus staða, gjör­sam­lega, og teng­ist hug­myndum um frjálsan markað og mark­aðs­bú­skap í raun lítið sem ekk­ert.

Við þurfum á þínu framlagi að halda

Þú getur tekið beinan þátt í að halda úti öflugum fjölmiðli.

Við sem vinnum á ritstjórn Kjarnans viljum hvetja þig til að vera með okkur í liði og leggja okkar góða fjölmiðli til mánaðarlegt framlag svo við getum haldið áfram að vinna fyrir lesendur, fyrir fólkið í landinu.

Kjarninn varð níu ára í sumar. Þegar hann hóf að taka við frjálsum framlögum þá varð slagorðið „Frjáls fjölmiðill fyrir andvirði kaffibolla“ til og lesendur voru hvattir til að leggja fram í það minnsta upphæð eins kaffibolla á mánuði.

Mikið vatn hefur runnið til sjávar á þeim níu árum sem Kjarninn hefur lifað. Í huga okkar á Kjarnanum hefur þörfin fyrir fjölmiðla sem veita raunverulegt aðhald og taka hlutverk sitt alvarlega aukist til muna.

Við trúum því að Kjarninn skipti máli fyrir samfélagið.

Við trúum því að sjálfstæð og vönduð blaðamennska skipti máli.

Ef þú trúir því sama þá endilega hugsaðu hvort Kjarninn er ekki allavega nokkurra kaffibolla virði á mánuði.

Vertu með okkur í liði. Þitt framlag skiptir máli.

Ritstjórn Kjarnans: Sunna Ósk Logadóttir, Þórður Snær Júlíusson, Erla María Markúsdóttir, Arnar Þór Ingólfsson, Eyrún Magnúsdóttir og Grétar Þór Sigurðsson.


Já takk, ég vil styrkja Kjarnann!
Þorbjörn Guðmundsson
Er íslenska velferðarkerfið ekki lengur griðarstaður þeirra sem minnst hafa?
Kjarninn 11. janúar 2023
Takk fyrir og sjáumst á nýjum miðli á föstudag
Bréf frá ritstjóra Kjarnans vegna sameiningar við Stundina og þess að nýr framsækinn fréttamiðill verður til í lok viku.
Kjarninn 11. janúar 2023
Sverrir Albertsson
Vatn á myllu kölska
Kjarninn 11. janúar 2023
Lögreglumenn standa vörð um gröfurnar í námunni.
Berjast fyrir þorpi á barmi hengiflugs
Lítið þorp í Rínarlöndum Þýskalands er allt komið í eigu kolarisa. Fyrirtækið ætlar sér að mylja niður húsin og stækka kolanámu sína sem þegar þekur um 80 ferkílómetra. Þetta þykir mörgum skjóta skökku við í heimi sem berst við loftslagsbreytingar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Arnþrúður Karlsdóttir, útvarpsstjóri Útvarps Sögu.
Útvarp Saga telur fjölmiðlastyrki skapa tortryggni og bjóða upp á frændhygli
Fjögur fjölmiðlafyrirtæki hafa til þessa skilað inn umsögnum um frumvarp Lilju Alfreðsdóttur menningar- og viðskiptaráðherra, sem mun að óbreyttu framlengja núverandi styrkjakerfi til fjölmiðla.
Kjarninn 10. janúar 2023
Sólveig Anna Jónsdóttir formaður Eflingar.
Viðræðum slitið og Efling undirbýr verkfallsaðgerðir
Samtök atvinnulífsins hafa hafnað gagntilboði Eflingar um skammtímakjarasamning, sem kvað á um meiri launahækkanir en SA hefur samið um við aðra hópa á almennum vinnumarkaði til þessa. Efling undirbýr nú verkfallsaðgerðir.
Kjarninn 10. janúar 2023
Palestínski fáninn á lofti í mótmælum í Reykjavík. Ísraelskri lögreglu hefur nú verið fyrirskipað að rífa fánann niður á almannafæri.
Fánabann og refsiaðgerðir í Palestínu í kjölfar niðurstöðu Sameinuðu þjóðanna
Degi eftir að ný ríkisstjórn tók við völdum í Ísrael samþykkti allsherjarþing Sþ að fela Alþjóðadómstólnum í Haag að meta lögmæti hernáms Ísraelsríkis á Vesturbakkanum. Síðan þá hefur stjórnin gripið til refsiaðgerða og nú síðast fánabanns.
Kjarninn 10. janúar 2023
Gríðarlega mikil dæling á sandi á sér stað í Landeyjahöfn á hverju ári. Markarfljótið ber hundruð þúsunda tonna af jarðefnum út í sjó og það á til að safnast upp í mynni hafnarinnar.
Vilja sjúga sand af hafsbotni í stórum stíl og flytja út
Eftirspurn eftir íslenskum jarðefnum er gríðarleg ef marka má framkomin áform erlendra stórfyrirtækja um nýtingu þeirra. Vinsældir hafnarinnar í Þorlákshöfn eru samhliða mjög miklar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Meira úr sama flokkiPæling dagsins
None