Einar Steingrímsson sækir um stöðu rektors við Háskóla Íslands

einar-HR-euler.jpg
Auglýsing

Einar Stein­gríms­son, stærð­fræð­ingur og pró­fessor við Uni­versity og Strat­hclyde í Glas­gow, hefur ákveðið að sækja um stöðu rekt­ors við Háskóla Íslands. Í færslu sem hann birtir á blogg­síðu sinni segir Einar að ástæðan sé sú að hann þyk­ist vita hvernig hægt sé að bæta skól­ann til muna, í sam­ræmi við yfir­lýsta stefnu hans, og  því finn­ist honum sjálf­sagt að bjóð­ast til að leiða slíkt breyt­inga­starf.

Þar segir einnig: „Það eru starfs­menn háskól­ans sem velja rekt­or, og af því að ég er ekki í aðstöðu til að koma stefnu minni á fram­færi við þá innan skól­ans ætla ég að gera það með því að birta hana hér, og á Face­book-­síðu sem ég hef sett upp í þeim til­gangi. Ég mun leit­ast við að svara spurn­ingum sem fólk kann að hafa um stefnu mína og hvernig ég hyggst ná mark­miðum henn­ar, á báðum þessum síð­um. Spurn­ingum er hægt að koma á fram­færi með því að tjá sig í athuga­semda­kerf­inu hér að neð­an, eða á Face­book-­síð­unni, og með því að senda mér póst, annað hvort á þá síðu eða á net­fang mitt,ein­ar@al­u­m.mit.edu.

Eins og að ofan segir lít ég svo á að það þurfi að gera umtals­verðar breyt­ingar á starfi HÍ til að skól­anum miði vel áfram í þá átt sem stefna hans mark­ar. Því legg ég áherslu á það sem þarf að breyta, í stefnu minni sem ég birti hér að neð­an, og sem ég mun skila með umsókn minni.

Auglýsing

Ég veit ekki hvernig háskól­inn hyggst standa að kynn­ingu á þeim umsækj­endum sem verða metnir hæfir, en mér skilst að hingað til hafi eng­inn utan skól­ans áður sótt um starf rekt­ors (enda var það lengi vel ómögu­leg­t), og svo virð­ist sem skipu­lagið á þessu ferli mið­ist enn við að umsækj­endur séu úr skól­an­um, eða a.m.k. búsettir á Íslandi. Ég vona þó að skól­inn sjái til þess að umsækj­endur utan skól­ans fái tæki­færi til að kynna stefnu og hug­myndir sínar vand­lega fyrir þeim sem munu kjósa rekt­or.“

Á heima­síðu Ein­ars má finna fer­il­skrá hans.

Stefna Ein­ars Stein­gríms­sonar fyrir Háskóla Íslands



„Yf­ir­lýst stefna Háskóla Íslands er að verða umtals­vert betri, í sam­an­burði við það sem best ger­ist í heim­inum í rann­sóknum og kennslu. Þessi stefna er í aðal­at­riðum góð, en til að mark­mið hennar geti orðið að veru­leika þarf að gera eft­ir­far­andi breyt­ing­ar: • Efla rann­sókna­starf skól­ans með því að veita rann­sóknafé hans fyrst og fremst til þeirra sem eru virkir og öfl­ugir þátt­tak­endur á þeim alþjóða­vett­vangi sem nán­ast allt fræða­starf til­heyr­ir. • Gera þeim sem aðal­lega munu stunda kennslu kleift að ein­beita sér að henni, og umb­una þeim fyrir gott starf á þeim vett­vangi. • Afleggja núver­andi vinnu­mats­kerfi og meta í stað­inn gæði fram­lags starfs­manna, bæði í rann­sóknum og kennslu.

RANN­SÓKNIR

Til að efla rann­sókna­starf skól­ans þarf að nota það fé sem ætlað er til rann­sókna í það starf sem stenst gæða­kröf­urnar sem yfir­lýst stefna skól­ans mið­ast við. Það þýðir meðal ann­ars að ekki ættu allir akademískir starfs­menn að hafa rann­sókna­skyldu. Horfast verður í augu við að hluti akademískra starfs­manna skól­ans stundar ekki rann­sóknir af þeim gæðum og umfangi sem miða verður við, og því ættu þeir starfs­menn að ein­beita sér að kennslu. Þannig yrði hægt að veita meira fé í rann­sóknir þeirra sem stunda gott fræða­starf í alþjóð­legum sam­an­burði.

Sér­stak­lega þarf að stuðla að upp­bygg­ingu góðra rann­sókna­hópa, af því að það örvar starf þeirra sem fyrir eru og laðar að öfl­ugt vís­inda­fólk á öllum stig­um. Upp­bygg­ingu slíkra hópa á að hafa í huga þegar rann­sóknafé er útdeilt í sam­keppni innan skól­ans.

Til að gera okkur grein fyrir stöðu hinna ýmsu deilda skól­ans í alþjóða­vís­inda­sam­fé­lag­inu ætti að láta gera ítar­lega óháða úttekt á rann­sókna­starfi þeirra. Slíkar úttektir ætti svo að end­ur­taka á fimm ára fresti, til að meta fram­far­ir.

KENNSLA

Það er of algengt að háskólar láti sig litlu varða hvernig kennsla fer fram og hversu vel hún gagn­ast nem­end­un­um. Þótt ekki séu til neinar töfra­að­ferðir sem allir geta notað þá eru til vondar kennslu­að- ferðir sem enn tíðkast of víða, og sem ekki eru til þess fallnar að hjálpa nem­endum að mennt­ast á skil­virkan hátt. Góður háskóli verður að vinna mark­visst að því að bæta kennsl­una og skapa umhverfi sem gerir kenn­arum kleift að leggja metnað sinn í það. Hlut­verk kenn­ara er fyrst og fremst að aðstoða nem­endur við að ná sjálf­stæðum tökum á því sem námið snýst um, en ekki bara að til­einka sér þekktar aðferðir við að leysa þekkt við­fangs­efni. Sér­stak­lega verður að styðja þá sem vilja prófa nýj­ung­ar, halda saman reynsl­unni af slíku og sjá til að hún sé aðgengi­leg öðrum kenn­ur­um.

Séu nem­endur óánægðir með kennsl­una er það und­an­tekn­inga­lítið merki um að eitt­hvað sé að, og við því þarf alltaf að bregð­ast. Það er því mik­il­vægt að fá fram skoð­anir nem­enda um það sem miður fer, og reyna að bæta úr því sé um rétt­mæta gagn­rýni að ræða. Því þarf að sjá til þess að stöðugt sé fylgst með við­horfum nem­enda, og að þeir geti alltaf komið skoð­unum sínum á fram­færi við óháða aðila innan skól­ans, sem eru í aðstöðu til að hafa áhrif til úrbóta.

Það er ekki auð­velt að meta gæði kennslu, en þar sem hún er annað af tveim aðal­hlut­verkum háskóla verður ekki vik­ist hjá því. Þetta er sér­lega mik­il­vægt þegar rann­sókna­skylda verður aflögð hjá sumum starfs­mönn­um, sem verður þá umb­unað fyrst og fremst fyrir það sem þeir gera vel í kennsl­unni. Á þessu verða yfir­menn deilda og sviða að bera ábyrgð.

Skipa þarf sér­stakan aðstoð­ar­rektor yfir kennslu­mál­in, sem ber ábyrgð á að unnið sé af alefli að því að bæta kennsl­una stöðugt í öllum skól­an­um. 1Hér má t.d. benda á úttektir sem gerðar voru í háskól­unum í Helsinki, Upp­sölum og Lundi árin 2005-8, en þeir eru meðal sam­an­burð­ar­há­skóla HÍ sem nefndir eru í stefnu skól­ans.

VINNU­MAT

Núver­andi vinnu­mats­kerfi HÍ fyrir rann­sókna­starf hefur afger­andi áhrif á fram­gang og laun. Það hvetur starfs­menn til að birta mik­ið, og í mörgum smáum hlut­um, en gerir nán­ast engan grein­ar­mun á gæð­um. Þetta fer í bága við mark­mið skól­ans um að verða sterkur í rann­sóknum í alþjóð­legum sam­an­burði. Í stað­inn þarf að meta gæði rann­sókna­starfs ein­stakra starfs­manna á þann hátt sem almennt er gert í alþjóð­lega fræða­sam­fé­lag­inu, með jafn­ingjamati.

Einn mögu­leiki er að fá, á fárra ára fresti, hóp óháðs (er­lends) fræða­fólks til að meta fram­lag hvers starfs­manns síð­ustu fimm árin eða svo. Nið­ur­staða úr slíku mati myndi ráða skipt­ingu rann­sókna­fjár­ins milli sviða, eða hugs­an­lega deilda, en ekki til ein­stakra starfs­manna. Það væri síðan á ábyrgð sviðs- og/eða deild­ar­for­seta að ákvarða rann­sókna­hlut­fall hvers starfs­manns. Kerfi af þessu tagi hefur verið notað við Háskól­ann í Reykja­vík í nokkur ár og mat á gæðum rann­sókna háskóla­deilda, sem hefur áhrif á útdeil­ingu rann­sókna­fjár frá hinu opin­bera, fer t.d. fram með ofan­greindum hætti í Bret­landi (þar sem metnar eru fjórar bestu greinar hvers starfs­manns frá sið­ustu fimm árum, a.m.k. í raun­vís­ind­um).

Skyn­sam­leg­ast er að afnema það kerfi launa­upp­bóta sem fást á grund­velli vinnu­mats, og miða við að hver starfs­maður sé á föstum laun­um.

Ákvörðun launa þarf að byggj­ast á mati á gæðum starfs, bæði í kennslu og rann­sókn­um, en ekki á magni fram­lags. Þær ákvarð­anir verða að vera á ábyrgð sviðs- og deilda­for­seta, og byggj­ast á eins vönd­uðu mati og hægt er að koma við. Nauð­syn­legt er að starfs­menn geti komið sjón­ar­miðum sínum á fram­færi við slíkar ákvarð­an­ir, og hugs­an­lega væri hægt að skipa full­trúa starfs­manna sem gætu talað máli þeirra og gætt þess að sann­girni væri við­höfð.

RÁÐN­INGAR OG FRAM­GANGUR

Til að styrkja rann­sóknir skól­ans er nauð­syn­legt þegar ráðið er í akademískar stöður að ráða alltaf öfl­ugt (eða efni­legt ungt) rann­sókna­fólk. Nán­ast allar slíkar stöður á að aug­lýsa á alþjóða­vett­vangi og sjá til þess að umsókn­ar­frestur og aðrar tíma­setn­ingar geri stöð­urnar sam­keppn­is­hæfar alþjóð­lega. Kröfur fyrir fram­gang í starfi þurfa að vera sam­bæri­legar við þá skóla sem raun­hæft er að við getum náð að gæðum í fyr­ir­sjá­an­legri fram­tíð.

Nýdokt­ora­stöð­ur, sem eru mik­il­vægar fyrir frjótt rann­sóknaum­hverfi, þurfa að vera aðlað­andi á al- þjóða­mark­aðn­um. Ekki ber að líta á þær sem for­dyri að föstu akademísku starfi innan skól­ans, því slíkar stöður eiga ekki síst að stuðla að hreyf­an­leika í alþjóða­sam­fé­lag­inu. Í lekt­ors­stöður á að ráða fólk sem mjög lík­legt er að upp­fylli kröfur um fram­gang í pró­fess­ors­stöðu innan 10 ára, og styðja það vel í upp­bygg­ingu rann­sókna sinna og kennslu.

Akademískir starfs­menn eiga að bera uppi kennslu skól­ans, með aðstoð dokt­or­snema og nýdokt­ora. Stunda­kenn­ara á að nota sem minnst, og fyrst og fremst þar sem nauð­syn­leg sér­þekk­ing er ekki sjálf­sagður hluti af fræða­sviðum fastra starfs­manna.

HVERT GETUM VIÐ NÁÐ?

Í stefnu HÍ 2006-11 voru taldir upp átta háskólar sem HÍ vildi bera sig saman við og sem lenda gjarnan á listum yfir hund­rað bestu háskóla í heimi. Það er óraun­sætt að gera ráð fyrir að HÍ geti orðið jafn góður þessum skólum á næstu tíu árum, og til­gangs­lítið að reyna að horfa lengra fram í tím­ann þegar starf skól­ans er skipu­lagt. Við stefnum samt í rétta átt með því að bera okkur saman við þessa skóla.

Það er ekki skyn­sam­legt að reyna að ná hátt á listum yfir góða háskóla með því að ein­blína á þau atriði sem þar eru mæld. Til dæmis getur ekki verið mark­mið í sjálfu sér að fjölga dokt­or­snem­um; fjölgun þeirra á að vera afleið­ing þess að skól­inn bjóði upp á sterkt og aðlað­andi rann­sóknaum­hverfi á sumum svið­um. Við þurfum ein­fald­lega að bæta starf skól­ans, og þótt það sé ekki auð­velt er það ekki heldur flókið mál. Til þess þurfum við að laða til okkar æ fleira gott rann­sókna­fólk, búa því umhverfi sem það þrífst í, og leggja okkur fram um að bæta alla kennslu skól­ans.“

Við þurfum á þínu framlagi að halda

Þú getur tekið beinan þátt í að halda úti öflugum fjölmiðli.

Við sem vinnum á ritstjórn Kjarnans viljum hvetja þig til að vera með okkur í liði og leggja okkar góða fjölmiðli til mánaðarlegt framlag svo við getum haldið áfram að vinna fyrir lesendur, fyrir fólkið í landinu.

Kjarninn varð níu ára í sumar. Þegar hann hóf að taka við frjálsum framlögum þá varð slagorðið „Frjáls fjölmiðill fyrir andvirði kaffibolla“ til og lesendur voru hvattir til að leggja fram í það minnsta upphæð eins kaffibolla á mánuði.

Mikið vatn hefur runnið til sjávar á þeim níu árum sem Kjarninn hefur lifað. Í huga okkar á Kjarnanum hefur þörfin fyrir fjölmiðla sem veita raunverulegt aðhald og taka hlutverk sitt alvarlega aukist til muna.

Við trúum því að Kjarninn skipti máli fyrir samfélagið.

Við trúum því að sjálfstæð og vönduð blaðamennska skipti máli.

Ef þú trúir því sama þá endilega hugsaðu hvort Kjarninn er ekki allavega nokkurra kaffibolla virði á mánuði.

Vertu með okkur í liði. Þitt framlag skiptir máli.

Ritstjórn Kjarnans: Sunna Ósk Logadóttir, Þórður Snær Júlíusson, Erla María Markúsdóttir, Arnar Þór Ingólfsson, Eyrún Magnúsdóttir og Grétar Þór Sigurðsson.


Já takk, ég vil styrkja Kjarnann!
Þorbjörn Guðmundsson
Er íslenska velferðarkerfið ekki lengur griðarstaður þeirra sem minnst hafa?
Kjarninn 11. janúar 2023
Takk fyrir og sjáumst á nýjum miðli á föstudag
Bréf frá ritstjóra Kjarnans vegna sameiningar við Stundina og þess að nýr framsækinn fréttamiðill verður til í lok viku.
Kjarninn 11. janúar 2023
Sverrir Albertsson
Vatn á myllu kölska
Kjarninn 11. janúar 2023
Lögreglumenn standa vörð um gröfurnar í námunni.
Berjast fyrir þorpi á barmi hengiflugs
Lítið þorp í Rínarlöndum Þýskalands er allt komið í eigu kolarisa. Fyrirtækið ætlar sér að mylja niður húsin og stækka kolanámu sína sem þegar þekur um 80 ferkílómetra. Þetta þykir mörgum skjóta skökku við í heimi sem berst við loftslagsbreytingar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Arnþrúður Karlsdóttir, útvarpsstjóri Útvarps Sögu.
Útvarp Saga telur fjölmiðlastyrki skapa tortryggni og bjóða upp á frændhygli
Fjögur fjölmiðlafyrirtæki hafa til þessa skilað inn umsögnum um frumvarp Lilju Alfreðsdóttur menningar- og viðskiptaráðherra, sem mun að óbreyttu framlengja núverandi styrkjakerfi til fjölmiðla.
Kjarninn 10. janúar 2023
Sólveig Anna Jónsdóttir formaður Eflingar.
Viðræðum slitið og Efling undirbýr verkfallsaðgerðir
Samtök atvinnulífsins hafa hafnað gagntilboði Eflingar um skammtímakjarasamning, sem kvað á um meiri launahækkanir en SA hefur samið um við aðra hópa á almennum vinnumarkaði til þessa. Efling undirbýr nú verkfallsaðgerðir.
Kjarninn 10. janúar 2023
Palestínski fáninn á lofti í mótmælum í Reykjavík. Ísraelskri lögreglu hefur nú verið fyrirskipað að rífa fánann niður á almannafæri.
Fánabann og refsiaðgerðir í Palestínu í kjölfar niðurstöðu Sameinuðu þjóðanna
Degi eftir að ný ríkisstjórn tók við völdum í Ísrael samþykkti allsherjarþing Sþ að fela Alþjóðadómstólnum í Haag að meta lögmæti hernáms Ísraelsríkis á Vesturbakkanum. Síðan þá hefur stjórnin gripið til refsiaðgerða og nú síðast fánabanns.
Kjarninn 10. janúar 2023
Gríðarlega mikil dæling á sandi á sér stað í Landeyjahöfn á hverju ári. Markarfljótið ber hundruð þúsunda tonna af jarðefnum út í sjó og það á til að safnast upp í mynni hafnarinnar.
Vilja sjúga sand af hafsbotni í stórum stíl og flytja út
Eftirspurn eftir íslenskum jarðefnum er gríðarleg ef marka má framkomin áform erlendra stórfyrirtækja um nýtingu þeirra. Vinsældir hafnarinnar í Þorlákshöfn eru samhliða mjög miklar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Meira úr sama flokkiInnlent
None