Eft­ir­lits­stofnun EFTA (ESA) hefur kom­ist að þeirri nið­ur­stöðu að núgild­andi lög­gjöf á Íslandi, varð­andi inn­flutn­ing á fersku kjöti frá öðrum EES-­ríkj­um, brjóti í bága við EES-­samn­ing­inn. Þetta kemur fram í til­kynnningu frá Sam­tökum versl­unar og þjón­ustu (SVÞ), sem send var fjöl­miðlum í dag.

SVÞ ­sendu þann 6. des­em­ber 2011 kvörtun á ESA ­vegna inn­leið­ingar íslenskra stjórn­valda á reglu­gerð ESB um almennar meg­in­reglur og kröfur sam­kvæmt lögum um mat­væli, um stofnun Mat­væla­ör­ygg­is­stofn­unar Evr­ópu og um máls­með­ferð ­vegna öryggis mat­væla.

Íslensk lög­gjöf felur í sér inn­flutn­ings­tak­mark­anir á fersku kjöti, unnu sem óunnu, kældu sem frosnu, sem og inn­mat og slát­ur­úr­gang, hvort sem um ræðir svína-, nauta-, lamba-, geita- eða alí­fugla­kjöt eða kjöt af villtum dýr­um. Inn­flytj­endur verða sam­kvæmt gild­andi lögum að sækja um leyfi og leggja fram marg­vís­leg gögn til Mat­væla­stofn­un­ar.

Töldu SVÞ bann þetta ganga gegn ákvæðum EES-­samn­ings­ins varð­andi frjálsa vöru­flutn­inga. Þessu til við­bótar feli eft­ir­lits­kerfi hér á landi með inn­flutn­ingi á kjöti í sér landamæra­eft­ir­lit sem sé ekki í sam­ræmi við lög­gjöf EES-­samn­ings­ins.

Eftir rann­sókn sína á mál­inu hefur ESA nú kom­ist að sömu nið­ur­stöðu og SVÞ að núgild­andi lög­gjöf á Íslandi, varð­andi inn­flutn­ing á fersku kjöti frá öðrum EES-­ríkj­um, sé and­stæð EES-­samn­ingn­um. ESA telur íslensk stjórn­völd ekki hafa sýnt fram á að núver­andi fyr­ir­komu­lag megi rétt­læta með þeim rökum að það sé nauð­syn­legt til að vernda líf og heilsu manna og dýra. Þau vís­inda­legu gögn sem íslensk stjórn­völd hafa fram­vísað renni ekki stoðum undir gild­andi reglur heldur sýni þvert á móti að áhætta á sýk­ingu búfjár gegnum inn­flutn­ing á fersku kjöti sé hverf­andi. Tekur ESA því að fullu undir sjón­ar­mið SVÞ í þessu máli um að núver­andi kerfi feli í sér órétt­læt­an­legar og ónauð­syn­legar við­skipta­hindr­an­ir.

Með vísan til nið­ur­stöðu sinnar hefur ESA því sent áður­nefnt álit á íslensk stjórn­völd vegna máls­ins þar sem stað­fest er samn­ings­brot íslenska rík­is­ins gagn­vart EES skuld­bind­ingum þess. Verði ekki gripið til við­eig­andi ráð­staf­ana til þess að bregð­ast við rök­studda álit­inu innan ákveð­ins frests getur ESA vísað mál­inu til EFTA-­dóm­stóls­ins.