Sam­kvæmt fyr­ir­liggj­andi öðru fjár­auka­laga­frum­varpi árs­ins 2021 er stefnt að því að bæta við gjöldum upp á 46,5 millj­arða króna við rekstur rík­is­sjóðs frá því sem áður hafði verið ákveð­ið. Þetta er annað fjár­auka­laga­frum­varpið sem lagt er fram í ár, en það fyrra sem var lagt fram í maí var til þess fallið að fjár­magna fjórða efna­hag­s­pakka rík­is­stjórn­ar­innar vegna kór­ónu­veiru­far­ald­urs­ins. Sá pakki var met­inn á um 20 millj­arða króna en hækka þurfti útgjald­ara­mma rík­is­sjóðs vegna hans um 14,9 millj­arða króna. 

Sam­tals verður því bætt við 61,5 millj­arði króna með fjár­auka­lögum á yfir­stand­andi ári að óbreyttu. Það þýðir að heild­ar­út­gjöld í ár eru nú, þegar nokkrar vikur eru eftir af árinu, áætluð á 1.254 millj­arða króna. 

Þetta kemur fram í frum­varpi til fjár­auka­laga sem var lagt fram seint á mánu­dag.

Rúmur helm­ingur vegna kór­ónu­veiru­far­ald­urs­ins

Nýju útgjöldin sem ráð­ast á í með fram­lagn­ingu seinna fjár­auka­laga­frum­varps árs­ins eru ann­ars vegar 23,6 millj­arðar króna sem rakin eru til kór­ónu­veiru­far­ald­urs­ins og hins vegar 22,9 millj­arðar króna vegna ann­arra þátta. 

Þeir pen­ingar sem vantar upp á til að mæta útgjöldum vegna far­ald­urs­ins sem ekki var búið að gera ráð fyrir eru meðal ann­ars 6,2 millj­arðar króna vegna auk­ins rekstr­ar­kostn­aðar Land­spít­al­ans. Alls 6,1 millj­arður króna vegna fram­lags til atvinnu­leys­is­bóta, sem að stórum hluta má rekja til atvinnu­átaks­ins Hefjum störf sem hófst í mars síð­ast­lið­ins en  7.420 ráðn­ing­ar­samn­ingar hafa verið gerðir í kjöl­far þess. Alls 2,9 millj­arðar króna falla til í við­bót­ar­kostnað vegna sjúkra­hót­ela.

Þá kost­aði tæp­lega 2,2 millj­arða króna til við­bótar við áætlun að kaupa bólu­efni og önnur aðföng vegna COVID-19 og 2,1 millj­arð króna vegna fram­kvæmda við bólu­setn­ingu og skim­ana á landa­mær­um. Aðrar heil­brigð­is­stofn­anir en Land­spít­al­inn fá svo 1,4 millj­arða króna vegna ófyr­ir­séðs kostn­aðar vegna COVID-19 og auk verk­efni svo sem hjá Land­lækni og lög­reglu­emb­ættum kosta tæpan millj­arð króna í nýtt fjár­magn. Nokkrir aðrir liðir í þessum hluta kosta svo á bil­inu 250 til 628 millj­ónir króna hver. 

Vaxta­gjöld rífa hressi­lega í

Þau útgjöld sem eru ekki talin beint rakin til COVID-19 eru meðal ann­ars ný vaxta­gjöld rík­is­sjóðs, aðal­lega vegna hækk­unar á verð­bótum sökum hárrar verð­bólgu og drátt­ar­vaxta vegna upp­gjörs við ISA­VIA. Sam­tals kostar þessi liður rík­is­sjóð 8,6 millj­arðar króna umfram það sem heim­ilað var í fjár­lögum árs­ins 2021. End­ur­mat á útgjalda­horfum vegna lyfja, lækn­inga­vara og sjúkra­hús­þjón­ustu erlendis er verð­lagt á 5,5 millj­arða króna og útgjöld til að kaupa fast­eign­ir, ann­ars vegar Hótel Sögu og hins vegar jörð­ina Mið-­Fossa, eru tæp­lega fjórir millj­arðar króna.  

Einnig er lagt til að auka fram­lög til end­ur­greiðslu vegna kvik­mynda­gerðar á Íslandi um 1,5 millj­arða króna vegna auk­ins umfangs þeirra. 

Des­em­ber­upp­bót atvinnu­leit­enda, sem er óskert 92.229 krónur fyrir hvern barn­lausan auk þess sem sér­stök upp­bót er greidd fyrir hvert barn á fram­færi við­kom­andi, kostar rík­is­sjóð einn millj­arð króna. Þá hafa útgjöld Fæð­ing­ar­or­lofs­sjóðs reynst meiri en áætlað var vegna þess að fleiri börn fædd­ust og feður voru dug­legri við að taka orlof. Við­bót­ar­kostn­aður vegna þess er 940 millj­ónir króna. Auk­inn við­bún­aður vegna far­sótta kallar svo á 420 milljón króna við­bót­ar­fram­lag.

Þá hafa útgjöld Fæð­ing­ar­or­lofs­sjóðs reynst meiri en áætlað var vegna þess að fleiri börn fædd­ust og feður voru dug­legri við að taka orlof. Við­bót­ar­kostn­aður vegna þess er 940 millj­ónir króna. Auk­inn við­bún­aður vegna far­sótta kallar svo á 420 milljón króna við­bót­ar­fram­lag.