Íslend­ingar þén­uðu 124,6 millj­arða króna í fjár­magnstekjur á árinu 2020. Það var 9,4 millj­örðum krónum minna en árið áður og tekj­urnar dróg­ust saman um sjö pró­sent. Þar spil­uðu áhrif kór­ónu­veiru­far­ald­urs­ins stóra rullu en arð­greiðsl­ur, leigu­greiðslur og vaxta­tekjur dróg­ust allar saman vegna beinna áhrifa hans. Búast má við því að þær hafi hækkað á ný á árinu 2021 þar sem arð­greiðslur tók aftur við sér af krafti, eft­ir­spurn eftir leigu­hús­næði, sér­stak­lega íbúð­ar­hús­næði, jókst að nýju og vextir tóku að hækka úr sögu­legri lægð. 

Þetta kemur fram í umfjöllun um álagn­ingu ein­stak­l­inga á árinu 2021 í Tíund, frétta­­blaði Skatts­ins, sem Páll Kol­beins rekstr­­ar­hag­fræð­ingur skrif­­ar. 

Þar fjallar hann um að fjár­magnstekjur hafi auk­ist mjög hratt í aðdrag­anda hruns­ins og að á árinu 2007 hafi þær verið 444 millj­arðar króna. Eftir banka­hrunið dróg­ust þær skarpt saman og voru til að mynda 80,6 millj­arðar króna árið 2011. Frá þeim tíma juk­ust þær ár frá ári fram til árs­ins 2018, þegar þær minnk­uðu um 21,2 pró­sent. 

Í umfjöllun Páls segir að að miklar sveiflur í fjár­magnstekjum megi rekja til sölu­hagn­aðar og arð­greiðslna sem aukast í góð­æri en minnki skarpt um leið og harðnar á daln­um. Vert er að taka fram að í þessum tölum er ekki talin með hlut­deild hvers og eins í líf­eyr­is­sjóðum lands­ins, en þeir eiga um 6.600 millj­arða króna í eignum og stærstan hluta allra íslenskra verð­bréfa.

Fjár­magnstekjur dróg­ust saman

Þeir sem græða á því að nota pen­ing­anna sína í fjár­fest­ingar borga fjár­magnstekju­skatt. Sá skattur er 22 pró­sent, sem er mun lægra hlut­fall en greitt er af t.d. launa­tekj­um, þar sem skatt­hlut­fallið er frá 31,45 til 46,25 pró­sent eftir því hversu háar tekj­urnar eru. 

Nokkrar breyt­ingar voru gerðar í álagn­ingu fjár­magnstekju­skatts milli ára. Nú þarf til að mynda ekki að greiða skatt af vöxt­um, arði og sölu­hagn­aði hluta­bréfa á skipu­legum verð­bréfa­mark­aði sem var undir 300 þús­und krónum og frí­tekju­mark hjóna var 600 þús­und krón­ur.

Auk þess er ein­ungis helm­ingur af útleigu íbúð­ar­hús­næðis til búsetu leigj­anda og sem fellur undir húsa­leigu­lög skatt­skyldur ef ein íbúð er leigð út. 

Alls greiddu 25.389 fram­telj­endur 22,5 millj­arða króna í fjár­magnstekju­skatt vegna árs­ins 2020. Það var 11,2 pró­sent minna en árið áður, og tekjur rík­is­sjóðs vegna hans dróg­ust saman um 2,9 millj­arða króna. Áður­nefndur skatt­afslátt­ur, spil­aði þar rullu en Páll bendir á að skatt­ur­inn hafi minnkað meira en skatt­stofn­inn. Það megi „ætla að skatta­breyt­ing­arnar hafi létt fjár­magnstekju­skatti af um 14.361 fjöl­skyld­um.“