Reykja­nes­bær á nú í við­ræðum við kröfu­hafa um end­ur­skipu­lagn­ingu skulda sinna, en ef þær við­ræður skila ekki árangri getur komið til greiðslu­falls hjá bæn­um. Þetta kemur fram í til­kynn­ingu frá bæn­um.

„Eins og fram hefur komið í til­kynn­ingum Reykja­nes­bæjar er fjár­hags­staða bæj­ar­fé­lags­ins alvar­leg. Bæj­ar­yf­ir­völd eiga í við­ræðum við kröfu­hafa um end­ur­skipu­lagn­ingu skuld­bind­inga bæj­ar­fé­lags­ins. Stefnt er að því að nið­ur­staða þeirra við­ræðna liggi fyrir á næstu vik­um. Ef við­ræð­urnar skila ekki árangri getur komið til greiðslu­falls á skuld­bind­ingum bæj­ar­fé­lags­ins í fram­tíð­inn­i,“­segir í til­kynn­ingu bæj­ar­fé­lags­ins.

Bær­inn hefur verið í miklum vanda um langt skeið. Reykja­nes­bær er skuld­settasta sveit­ar­fé­lag lands­ins. Skuldir þess, rúmir 40 millj­arðar króna, eru um 250 pró­sent af reglu­legum tekj­um. Sam­kvæmt sveit­ar­stjórn­ar­lögum sem tóku gildi árið 2012 þá er leyfi­legt skulda­hlut­fall að hámarki 150 pró­sent. Skulda­staða Reykja­nes­bæjar er því bein­leiðis í and­stöðu við lög.

Um síð­ustu ára­mót var fengin heim­ild til að leggja auka­á­lag ofan á hámarks­út­svar hjá bæn­um, sem þýðir að íbúar Reykja­nes­bæjar þurfa að greiða hærri skatta til sveit­ar­fé­lags­ins en nokk­urt annað sveit­ar­fé­lag á land­inu vegna afleitrar fjár­hags­stöðu. Þeir borga 15,05 pró­sent á meðan að hámarks­út­svar sam­kvæmt lögum er 14,52 pró­sent.

Til við­bótar hefur fast­eigna­skattur verið hækk­að­ur, fastri yfir­vinnu bæj­ar­starfs­manna sagt upp, föstum öku­tækja­styrkjum þeirra sagt upp, fagsviðum fækk­að, öllum fram­kvæmda­stjórum sveit­ar­fé­lags­ins sagt upp.

Þörf á sárs­auka­fullum aðgerðum

Ný bæj­ar­yf­ir­völd í Reykja­nesbæ fengu KPMG til að gera óháða úttekt á fjár­málum sveit­ar­fé­lags­ins eftir að þau tóku við stjórn bæj­ar­ins. Á grunni þeirrar úttekar var ný aðgerð­ar­á­ætlun til átta ára kynnt til sög­unn­ar, en henni er ætlað að ná skulda­hlut­fall­inu niður fyrir 150 pró­sent fyrir árið 2021. Kjarn­inn skrif­aði ítar­lega um þessi mál nýlega, en þau skrif má lesa hér. 

Í fyrsta lagi þarf að auka fram­legð að lág­marki um 900 millj­ónir króna með aðgerðum í rekstri. Það þýðir auknar tekj­ur, til dæmis í gegnum þjón­ustu­gjöld og hækkun á útsvari, og lækkun rekstr­ar­kostn­að­ar, til dæmis með upp­sögnum á starfs­fólki.

Í öðru lagi á að stöðva fjár­flæði frá A-hluta sveit­ar­sjóðs yfir til starf­semi sem til­heyrir B-hluta. Með öðrum orðum á að hætta að nota tekjur sveita­fé­lags­ins, lán­tökur eða eigna­sölur til að borga fyrir þann hluta sem til­heyrir B-hluta sveita­sjóðs. Í þessu felst meðal ann­ars að HS Veitur verði látnar greiða hámarks­arð, um 900 millj­ónir króna á ári.

Í þriðja lagi á að tak­marka fjár­fest­ingar A-hluta sveit­ar­fé­lags­ins við 200 millj­ónir króna á ári þar til fjár­hags­mark­miðum verður náð.

Í fjórða lagi á að mæta auk­inni greiðsl­ur­byrði næstu ára með end­ur­fjár­mögnun skulda og skuld­binda og skoða mögu­leika á frek­ari sölu eigna eða sam­ein­ingu  B-hluta stofn­ana. Þær B-hluta stofn­anir sem eru mest byrði á Reykja­nesbæ eru Reykja­nes­höfn og Fast­eignir Reykja­nes­bæj­ar. Hvorug þeirra getur rekið sig án pen­inga frá A-hluta sveita­sjóðs­ins eins og staðan er í dag.