Páll Hermannsson, hagfræðingur og sérfræðingur á sviði flutninga, segir það mikinn misskilning að tækifæri Íslendinga í framtíðinni liggi í siglingum um Norður-Íshaf og milli Norð-Austur Asíu og Evrópu eða Norður-Ameríku. Hið rétta sé að þessi leið verði ekki samkeppnishæfari en helstu siglingaleiðir, eins og Súesskurðurinn og Panamaskurðurinn, í nánustu framtíð en sá síðarnefndi verður tilbúinn eftir stækkunarframkvæmdir eftir tvö ár. Þá tvöfaldast flutningsgetan um skurðinn. „Á teikniborðinu eru fleiri skurðir sem stytta leiðir og auka rekstraröryggi fyrir skip sem eru fimmtungi stærri en stærstu skip nú. Slík skipastærð er sennilega nálægt því hámarki sem hagkvæmt er í rekstrarlegu tilliti, því stóru skipin verða að vera nærri full til að hagkvæmni stærðarinnar náist,“ segir Páll í ítarlegri grein sem birt er hér á Kjarninn.is.
Ekki næg ástæða
Páll, sem hefur áratuga reynslu af flutningastarfsemi á alþjóðavettvangi, meðal annars í Mið-Austurlöndum, segir enn fremur að stytting flutningaleiða með siglingu um Norðurslóðir sé ekki nægileg ástæða fyrir stærstu flutningafyrirtækin í heiminum til þess að velja þá leið fram yfir aðrar í jafn miklu mæli og margir virðast búast við hér á Íslandi. „Í siglingum milli heimsálfa eru mjög stór skip sem lesta og losa á fjölda hafna í Asíu og Evrópu. Umræðan um siglingar yfir pólinn hefur byggst á vegalengd frá Yokohama, sem er ein nyrsta höfnin Asíumegin, til Rotterdam eða Hamborgar í Evrópu. Hins vegar lesta og losa nær öll skip á Guangdong-svæðinu í Kína og flest losa og lesta í Le Havre í Frakklandi. Því er nær að nota þessar viðmiðanir frekar en ystu hafnir, þær sem styst er á milli. Það er rétt að sigling frá Yokohama til Hamborgar væri 4.700 sjómílum styttri norðuraustleiðina en suðurleiðina, 10,3 daga styttri sigling á 19 sjómílna hraða miðað við góðar aðstæður. Sé á hinn bóginn miðað við síðustu og fyrstu stórhöfn, Yantian og Le Havre, þá er sparnaðurinn einungis 1.200 sjómílur eða minna en 3 daga sigling,“ segir Páll, og bendir á nauðsynlegt sé að byggja stefnumörkun þegar kemur að málefnum Íslands og Norðurslóðum á réttum upplýsingum.
Frekar þjónusta við Grænland
„Niðurstaða þessarar umfjöllunar um gámasiglingar í Norður-Íshafi og umskipun á Íslandi er sú að orðræða um umskipunarhöfn á Íslandi standist ekki raunsætt mat. Í því felst aftur á móti ekki gagnrýni á önnur áform eða hugmyndir um þátttöku Íslendinga í starfsemi á norðurslóðum. Þvert á móti telur höfundur að með því að afgreiða umskipunarhafnardrauminn fyrir næstu áratugi sé betur hægt að einbeita sér að náttúruvænum tækifærum, svo sem í þjónustu við Grænland,“ segir Páll.
Lesa má ítarlega grein Páls hér, en í henni eru meðal annars skýringarmyndir um flutningakerfi heimsins og skipategundir.