Árið 2016 eru að verða vatna­skil í rekstri Hafn­ar­fjarð­ar­bæj­ar. Stærsta fréttin er eflaust sú að bær­inn er að greiða niður lán án þess að stofna til nýrra, í fyrsta skipti síðan að minnsta kosti 2002. Það var tími til kom­inn. 

Á yfir­stand­andi ári var staðan orðin sú að fjár­magns­gjöld (kostn­aður vegna lána) voru nán­ast á pari við öll launa­gjöld í leik­skólum bæj­ar­ins, en hvor stærðin um sig losar tvo millj­arða. 

Ein af stærstu áskor­unum sveit­ar­fé­laga næstu miss­erin er að lækka inn­rit­un­ar­aldur barna í leik­skóla og leggja þannig sitt af mörkum til að brúa bilið milli for­eldra­or­lofs og leik­skóla­byrj­un­ar. Það er því mikið fagn­að­ar­efni að okkur í Hafn­ar­firði sé að takast að vinda ofan af skulda­byrð­inni, losa um fé til upp­bygg­ingar - til að fjár­festa í upp­vext­inum frekar en vöxtum til banka. 

Þessi árangur er til kom­inn vegna mark­vissrar end­ur­skoð­unar á fjár­hag bæj­ar­ins. Gerð var heild­stæð óháð úttekt á rekstr­inum og til­lögur úr þeirri vinnu nýttar til að hag­ræða, undir þeim for­merkjum að við­halda eða auka þjón­ustu til bæj­ar­bú­a.  Jafn­framt hefur mark­viss end­ur­nýjun átt sér stað í inn­kaupum með gerð útboða á öllum sviðum bæj­ar­ins. Sú end­ur­skoðun var löngu tíma­bær og hefur létt tals­vert á útgjöld­um.

Byggjum upp fram­tíð­ina

Hafn­ar­fjörður hefur und­an­farin ár staðið höllum fæti í sam­an­burði á kostn­aði íbúa vegna þjón­ustu, sér­lega hvað ungar fjöl­skyldur varð­ar. Úrbætur á þeirri stöðu eru í for­gangi, enda höfum við meðal ann­ars haldið dval­ar­gjöldum í leik­skólum bæj­ar­ins óbreyttum í þrjú ár í röð í stað þess að láta þau fylgja verð­lagi, sem leiðir af sér raun­lækkun til not­enda. Styrkir vegna frí­stunda­starfs barna hafa verið hækk­aðir og efri ald­urs­mörk þeirra færð úr 16 upp í 18 ár, auk þess sem núna má nýta styrki til frí­stunda­iðk­unar utan bæj­ar­markanna sem áður var óheim­ilt. Þá hafa styrkir til fjöl­skyldna vegna dag­for­eldragjalda verið hækk­aðir og lækkun inn­rit­un­ar­ald­urs í leik­skóla inn­leidd í skref­um, meðal ann­ars með því að inn­rita tvisvar á ári.

Þetta hefur okkur tek­ist að gera þrátt fyrir þrönga stöðu og mark­vissan við­snún­ing á skulda­byrði bæj­ar­ins. Hálfs­árs­upp­gjör bæj­ar­sjóðs 2016 sýnir glögg­lega að okkur er að takast að styrkja grunn­inn með afger­andi hætti. Hag­stæð ytri áhrif, svo sem útsvars­tekjur umfram áætlun og lægri vaxta­gjöld verða síðan til að styrkja stöð­una enn frekar og því ber að fagna.

Hafn­ar­fjörður á nýjan leik­skóla skuld­laust

Að lokum er mér ljúft og skylt að vekja athygli á því að nýjasti leik­skóli bæj­ar­ins, Bjarka­lundur í Valla­hverf­inu, var byggður fyrir eigið fé og er því skuld­laus með öllu. Það er ekki svo lítil frétt þegar Hafn­ar­fjörður er ann­ars veg­ar. Það var ein­stak­lega góð til­finn­ing á opn­un­ar­dag­inn í sumar að skoða þennan fal­lega skóla vit­andi að honum fylgja ekki íþyngj­andi bók­halds­liðir vegna lána, heldur ein­göngu gleði­leg fjár­fest­ing í fram­tíð bæj­ar­ins.

Það er björt fram­tíð í því.