Tolla­banda­lag Evr­ópu er sam­ofið Evr­ópu­sam­band­inu en þó eru nokkur lönd í því sem ekki eru í ESB það er Tyrk­land, Móna­kó, And­orra, San Mar­ínó, Guernsey, Jersey og And­orra.  Við þurfum að skoða vel hvort Ísland fengi aðild að Tolla­banda­lag­inu til að bæta hér lífs­kjör.

Innan Tolla­banda­lags­ins eru hvorki tollar né toll­af­greiðsla milli landa nema í und­an­tekn­ing­ar­til­vik­um. Þannig geta íbúar Bret­lands (enn) pantað ísskáp frá Þýska­landi og fengið hann til sín án toll­af­greiðslu og til­heyr­andi gjalda.  Sama gildir um aðföng fyr­ir­tækja.

Af öllu því sem BREXIT þýðir ótt­ast Bretar mest afleið­ingar útgöng­unnar úr Tolla­banda­lag­inu.  Ástæðan er sú að með toll­af­greiðslu og tollum hækkar vöru­verð í Bret­landi og vörur Breskra fyr­ir­tækja verða síður sam­keppn­is­fær­ar.

Tollar og toll­af­greiðsla

Hér á landi eru allar vöru­send­ingar til fyr­ir­tækja erlendis frá toll­af­greidda þó þær flestar séu toll­laus­ar.  Kostn­að­ur­inn við það er að lág­marki rúmar 5.000 kr. auk tafa. Send­ingar til ein­stak­linga upp að 40.000 kr. þarf ekki að toll­af­greiða en á þær kemur E3 gjald sem nú er 535 kr.  Gera þarf toll­skýrslu fyrir annað til ein­stak­linga eins og fyr­ir­tækja.

Krafa um gerð toll­skýrslu fyrir toll­frjálsa vörur er í raun tækni­leg við­skipta­hindr­un.  Toll­skýrslur vegna inn­flutn­ings eru um 500.000 á ári og vegna útflutn­ings um 100.000. Laus­lega áætl­aður kostn­aður við toll­af­greiðslu um 5 millj­arða króna á ári og óbeinn kostn­aður vegna tafa og geymslu annað eins.

Net­verslun eykst ár frá ári. Ef við værum innan Tolla­banda­lags­ins væru vöru­send­ing milli okkar og Evr­ópu álíka ein­faldar og inn­an­lands.  Það lækkar vöru­verð og bætir þjón­ustu við neyt­end­ur.

Inn­flutn­ings­tollar á land­bún­að­ar­af­urðir kosta neyt­endur hér um 100.000 kr. á mann á ári sem gerir um 25 millj­arða kr. í heild á ári.  

Tollar á okkar sjáv­ar­af­urðir inn til Evr­ópu kosta fisk­út­flytj­endur á bil­inu 500 til 1.000 millj­ónir kr. á ári.  

Tollar geta reyndar verið óbreyttir áfram þó við gögnum í Tolla­banda­lagið en óþarfa toll­af­greiðsla getur fallið nið­ur.  Þannig eru land­bún­að­ar­af­urðir frá Tyrk­landi ekki toll­frjálsar inn á ESB svæðið þó landið sé í Tolla­banda­lag­inu.

Málið snýst ekki bara um tolla heldur líka um óþarfa toll­skýrslu­gerð og afgreiðslu.

Könnum málið

Áhuga­vert væri að skoða af alvöru hvort EES / EFTA löndin gætu orðið aðilar að Tolla­banda­lag­inu.  Hugs­an­lega gæti sú skoðun fengið aukið vægi á næst­unni því Bretar eru að leita að breyttri aðild að ESB og finn­ist EES samn­ing­ur­inn lík­lega of þröngur fyrir sig.

Ef ekki er vilji til að EES löndin gangi í Tolla­banda­lagið ættum við að kanna mögu­leik­ana á að taka upp ódýra sjálf­virka toll­af­greiðslu eins og Bretar hafa verið að velta fyrir sér að gera ef þeir ganga úr Tolla­banda­lag­inu.  

Ef ofan­greint gengur ekki ættum við ein­hliða að hætta að krefj­ast toll­skýrslu fyrir vörur sem vitað er að ekki bera tolla.

Fyrir neyt­endur hér gæti þetta bætt lífs­kjör um 1-5%.

Höf­undur er við­skipta­fræð­ing­ur.