Óskar Þor­gils Stef­áns­son, sem seg­ist hafa keypt smá­lána­fyr­ir­tækin Hrað­pen­inga, 1909 og Múla, í sept­em­ber 2013 sagði við Kjarn­ann í jan­úar 2014 að fyr­ir­tækin væru í eigu kýp­versks skúffu­fé­lags sem hann hefði ekki leyfi til að upp­lýsa um hver ætti.  Hann er því tví­saga um eign­ar­haldið á fyr­ir­tækj­un­um. Aðspurður segir hann ástæðu þess að hann hafi sagt Kjarn­anum ósatt þá að kaupin hafi verið á við­kvæmum tíma­punkti þegar fyr­ir­spurn hans barst.

Svar barst aldrei

Kjarn­inn hafði sam­band við Óskar Þor­gils í jan­úar 2014 til að spyrja hann út í eign­ar­hald á Hrað­pen­ing­um, 1909 og Múla. Þá sagði hann að eig­andi fyr­ir­tækj­anna þriggja væri kýp­verska fyr­ir­tækið Jumdon Fin­ance sem hefði eign­ast það árið 2011.

Aðspurður hverjir væru eig­endur Jumdon Fin­ance sagði Óskar Þor­gils að hann ætl­aði að setja sig í sam­band við stjórn­ar­menn félags­ins og óska eftir leyfi til að segja frá því hverjir end­an­legir eig­endur þess væru. Svar við spurn­ing­unni barst hins vegar aldrei þrátt fyrir ítrek­aðar fyr­ir­spurnir frá Kjarnanum.

Aðspurður hverjir væru eig­endur Jumdon Fin­ance sagði Óskar Þor­gils að hann ætl­aði að setja sig í sam­band við stjórn­ar­menn félags­ins og óska eftir leyfi til að segja frá því hverjir end­an­legir eig­endur þess væru. Svar við spurn­ing­unni barst hins vegar aldrei þrátt fyrir ítrek­aðar fyr­ir­spurnir frá Kjarn­an­um.

Þetta var ekki í fyrsta sinn sem Óskar Þor­gils hafði vikið sér undan því að svara því hverjir væru eig­endur Jumdon Fin­ance. Í maí 2013 svar­aði hann fyr­ir­spurn Við­skipta­blaðs­ins um málið á þann veg að hann hefði „ ít­rekað reynt að ná sam­bandi við stjórn félags­ins á Kýpur til að fá nýj­ustu hluta­skrá félags­ins en án árang­urs. Verð í sam­bandi þegar stjórn félags­ins hefur svarað mér.“

Morg­un­blaðið hefur fjallað tölu­vert um smá­lána­fyr­ir­tækin í sunnu­dags­út­gáfu sinni und­an­farnar vik­ur. Um síð­ustu helgi birt­ist umfjöllun um að eig­endur Jumdon Fin­ance væru „ótil­greindir útlend­ing­ar.“ Þar var haft eftir Ósk­ari Þor­gils að hann hefði keypt félagið Neyt­enda­lán ehf., sem var stofnað árið 2013 og er nú  hattur yfir Hrað­pen­inga, 1909 og Múla, af Jumdon Fin­ance í sept­em­ber 2013.

Félagið hefur ekki skilað gildum árs­reikn­ingi og eign­ar­hald þess kemur ekki fram í gagna­grunni Credit­in­fo. Þar er hins vegar kemur þar fram að Óskar Þor­gils sé próf­kúru­hafi þess og annar stjórn­ar­mað­ur. Í frétt Morg­un­blaðs­ins um mál­efni félags­ins kemur hins vegar fram að eig­end­urnir séu „ótil­greindir útlend­ing­ar“.

Kaupin voru á við­kvæmum tíma­punkti

Sú full­yrð­ing, að Óskar Þor­gils hafi keypt Neyt­enda­lán ehf. í sept­em­ber 2013, stang­ast algjör­lega á við það sem hann ­sagði við Kjarn­ann í jan­úar 2014, þegar hann sagði að Jumdon Fin­ance væri eig­andi Hrað­pen­inga, 1909 og Múla. Kjarn­inn bar þetta mis­ræmi upp á Óskar Þor­gils og í tölvu­pósti seg­ist hann hafa keypt Neyt­enda­lán af Jumdon Fin­ance í sept­em­ber 2013 en „af marg­vís­legum ástæðum hafði end­an­legt kaup­verð ekki verið greitt og salan var ekki frá­gengin að fullu fyrr en í febr­úar 2014. Á þessum við­kvæma tíma­punkti var ég ekki í aðstöðu til að upp­lýsa þig né aðra um stöðu mála. Eins og þú bendir rétti­lega á fékkstu aldrei algjör­lega skýr svör frá mér og það helg­ast af þessu.  Ég bið þig vel­virð­ingar á þessu og vona að þetta skýri mál­ið.“

Óskar Þor­gils vildi ekki svara spurn­ingum um hver væri eig­andi Jumdon Fin­ance, sem hann seg­ist hafa keypt fyr­ir­tækið Neyt­enda­lán af í sept­em­ber 2013, þar sem að fyr­ir­tækið væri ekki á hans vegum.

Óskar Þor­gils vildi ekki svara spurn­ingum um hver væri eig­andi Jumdon Fin­ance, sem hann seg­ist hafa keypt fyr­ir­tækið Neyt­enda­lán af í sept­em­ber 2013, þar sem að fyr­ir­tækið væri ekki á hans veg­um. Hann sagð­ist hins vegar ætla að koma fyr­ir­spurn Kjarn­ans á fram­færi við Jumdon Fin­ance og að hann vænti þess að for­svars­menn fyr­ir­tæk­is­ins myndu verða í sam­bandi í kjöl­far­ið. Ekk­ert hefur heyrst frá for­svars­mönnum Jumdon Fin­ance.

Eft­ir­lits­stofn­anir vita ekk­ert um eign­ar­haldið

Þegar Kjarn­inn fjall­aði um starf­semi og eign­ar­hald smá­lána­fyr­ir­tækja fyrir ári síðan var leitað eftir því hjá Fjár­mála­eft­ir­lit­inu, sem ann­ast eft­ir­lit með þeim lögum sem smá­lána­fyr­ir­tæki starfa eft­ir, hvort það byggi yfir upp­lýs­ingum um hverjir væru end­an­legir eig­endur Hrað­pen­inga, Múla og 1909. Í svari frá eft­ir­lit­inu kom fram að það búi ekki yfir slíkum upp­lýs­ing­um.

Kjarn­inn setti sig líka i sam­band við Fyr­ir­tækja­skrá Rík­is­skatt­stjóra í sömu erinda­gjörð­um. Þar feng­ust sömu svör: stofn­unin bjó ekki yfir upp­lýs­ingum um eig­endur fyr­ir­tækj­anna.

Mik­ill hagn­aður

Rekstur smá­lá­fyr­ir­tækj­anna þriggja virð­ist hafa verið nokkuð ábata­samur und­an­farin ár. 1909 ehf. hagn­að­ist um 136 millj­ónir króna árin 2012 og 2013 og Múla hefur hafn­ast um 99 millj­ónir króna á sama tíma­bili.

Hrað­pen­ing­ar, elsta félagið í sam­stæð­unni og það sem er lík­ast til með mestu umsvif­in, hefur ekki skilað árs­reikn­ingi fyrir árið 2012. Árið 2011 nam hagn­aður þess hins vegar 34,8 millj­ónir króna og árið áður hafði félagið hagn­ast um 14,9 millj­ónir króna.

Fjár­festir frá Slóvakíu á hina smá­lána­blokk­ina

Neyt­enda­lána­blokk­inn er önnur tveggja smá­lána­fyr­ir­tækja­blokka hér­lend­is. Hin, sem á smá­lána­fyr­ir­tæki Kredia og Smá­lán, er í eig­u Mario Magela. Sam­kvæmt upp­lýs­ingum Kjarn­ans keypti Magela félögin af Leifi Alex­ander Har­alds­syni í des­em­ber 2013. Breyt­ingin á eign­ar­hald­inu var hins vegar fyrst skráð inn hjá fyr­ir­tækja­skrá 23. sept­em­ber 2014.

Megela er með víð­tæka starf­semi, meðal ann­ars með smá­lán, í Tékk­landi og Slóvak­íu. Þar rekur hann til að mynda smá­lána­síð­una www.kredi­a.cz, sem byggir á íslensku fyr­ir­mynd­inni.

 

Sam­kvæmt upp­lýs­ingum Kjarn­ans keypti Magela félögin af Leifi Alex­ander Har­alds­syni í des­em­ber 2013. Breyt­ingin á eign­ar­hald­inu var hins vegar fyrst skráð inn hjá fyr­ir­tækja­skrá 23. sept­em­ber 2014.

Keypti hlut í eig­anda Inkasso

Kjarn­inn greindi frá því í jan­úar síð­ast­liðnum að Magela hefði átt hlut í félagi sem hét DCG ehf.  Það félag var hins vegar á þeim tíma skráð að fullu í eigu Leifs Alex­and­ers Har­alds­sonar og hafði þá nýverið einnig keypt inn­heimtu­fyr­ir­tækið Inkasso, sem meðal hafði séð um inn­heimtu fyrir smá­lána­starf­semi. DCG ehf. átti á þeim tíma einnig Hóp­kaup, Heim­kaup, SpotOn og ýmis­legt ann­að.

Frá því í sept­em­ber er Magela hins vegar einn skráður eig­andi Kredia og Smá­lána. Inkasso er enn í eigu DCG ehf., sem heitir í dag Kaptura Eign­ar­hald og Rekstur ehf. Það félag er í 100 pró­sent eigu Leifs Alex­and­ers Har­alds­son­ar.