Enn annað mál snýr einnig að verð­tryggðum lán­um, en þar eru lagðar til breyt­ingar á lögum um neyt­enda- og fast­eigna­lán sem fela í sér að neyt­endum verði veittur réttur til aðfá verð­tryggðum lánum sínum breytt yfir í óverð­tryggð lán, án end­ur­nýj­unar láns­hæf­is- og greiðslu­mats, að ákveðnum skil­yrðum upp­fyllt­um.

Annað mál varðar greiðslu sér­eign­ar­sparn­aðar beint inn á hús­næð­is­lán, sem hefur staðið fyrstu kaup­endum til boða. Ásta Lóa og með­flutn­ings­menn hennar í þing­flokknum leggja til að „rétt­ur­inn til skatt­frjálsrar nýt­ingar sér­eign­ar­sparn­aðar til kaupa á fyrstu íbúð verði ekki ein­skorð­aður við fyrstu kaup, heldur verði ein­stak­lingum sem ekki hafa átt íbúð und­an­gengin þrjú ár einnig heim­ilt að nýta sér þetta úrræð­i.“

Í grein­ar­gerð með frum­varp­inu segir að þetta sé meðal ann­ars miðað að þeim hópi fólks sem missti eigið hús­næði í kjöl­far banka­hruns­ins og hafi ekki náð að kom­ast aftur inn á fast­eigna­mark­að.

Þrír þing­menn Pírata slást í lið með Ástu Lóu og öðrum í þing­flokki Flokks fólks­ins í máli sem fjallar um það að sam­tök neyt­enda fái auk­inn rétt til þess að leita til þar til bærra stjórn­valda fyrir hönd neyt­enda um úrlausn ýmissa mála. Frum­varp­inu er þannig ætlað að bregð­ast við ítrek­uðum frá­vís­unum stjórn­valda á slíkum málum á þeim grund­velli að sam­tök á sviði neyt­enda­verndar skorti lögvarða hags­muni af úrlausn mál­anna.

Flest mála for­manns­ins end­ur­flutt

Nær öll þeirra mála sem Inga Sæland er fyrsti flutn­ings­maður á eru end­ur­flutt mál frá síð­asta þingi. Þeirra á meðal er til­laga að styrkjum til kaupa á sér­út­búnum bif­reiðum fyrir hreyfi­haml­aða, auk frum­varpa um bann við rekstri spila­kassa á Íslandi, bann við okri á tímum hættu­á­stands, bann við blóð­mera­haldi (sem tveir þing­menn Vinstri grænna styðja nú), afnám allra skerð­inga elli­líf­eyris vegna atvinnu­tekna.

Að auki leggur Inga að nýju fram frum­vörp um að allir íbúar í fjöl­býl­is­húsum megi eiga kött eða hund nema auk­inn meiri­hluti í hús­fé­lagi segi til um annað og um nið­ur­greiðslu raf­orku til garð­yrkju­bænda, svo eitt­hvað sé nefnt.

Þþfbsoems­soh verði Sjón­stöð

Eitt nýtt mál er sett fram af hálfu Ingu Sæland. Það er frum­varp um að nafni stofn­unar sem heitir í dag Þjón­ustu- og þekk­ing­ar­mið­stöðvar fyrir blinda, sjón­skerta og ein­stak­linga með sam­þætta sjón- og heyrn­ar­skerð­ingu verði ein­fald­lega breytt í Sjón­stöð Íslands.

„Við end­ur­skoðun laga í gegnum árin hefur heitið ítrekað tekið breyt­ingum og stafa­fjöld­inn auk­ist. Það tíðkast almennt ekki í heiti ann­arra stofn­ana að telja upp í heiti þeirra hvert og eitt ein­asta við­fangs­efni stofn­un­ar. Því er engin ástæða til að beita þeirri for­múlu ein­ungis um heiti þess­arar stofn­un­ar,“ segir í grein­ar­gerð með frum­varp­inu.

Vara­for­maður flokks­ins Guð­mundur Ingi Krist­ins­son leggur fram fjögur frum­vörp, sem öll eru end­ur­flutt frá fyrri þing­um.

„Fæði, klæði og hús­næði“ fyrir náms­menn

Tómas A. Tóm­as­son, sem er nýr þing­maður og jafn­framt sá elsti í þing­inu, er fyrsti flutn­ings­maður frum­varps sem hefur það að mark­miði að koma í veg fyrir skerð­ingar á fram­færslu náms­manna vegna launa­tekna. Sam­kvæmt frum­varp­inu myndu launa­tekjur ekki hafa nein áhrif á fram­færslu­lán frá Mennta­sjóði náms­manna.

„Ein helsta hindr­unin í vegi náms­manna sem þurfa að treysta á fram­færslu­lán frá Mennta­sjóði eru reglur um skerð­ingar á fram­færslu vegna tekna náms­manna. Hafi náms­maður tekjur umfram frí­tekju­mörk úthlut­un­ar­reglna skerð­ist fram­færsla frá Mennta­sjóði veru­lega. Þetta er sér­stak­lega íþyngj­andi í ljósi þess að fram­færsla Mennta­sjóðs dugar almennt ekki ein og sér til að greiða fyrir fæði, klæði og hús­næð­i,“ segir í grein­ar­gerð með frum­varp­inu.

Sunda­braut fyrr, frjálsar hand­færa­veiðar og ný Breiða­fjarð­ar­ferja

Eyjólfur Ármanns­son, odd­viti Flokks fólks­ins í Norð­vest­ur­kjör­dæmi, er fyrsti flutn­ings­maður þings­á­lykt­un­ar­til­lagna um sam­göngu­mál sem tengj­ast því kjör­dæmi. Í fyrsta lagi leggur hann til að ný Breiða­fjarð­ar­ferja verði keypt og að þar til ný ferja verði keypt skuli nota gamla Herj­ólf í reglu­legum ferju­sigl­ingum um Breiða­fjörð­inn. Auk þing­flokks Flokks fólks­ins eru þeir Ásmundur Frið­riks­son þing­maður Sjálf­stæð­is­flokks og Bjarni Jóns­son þing­maður Vinstri grænna með á þessu máli.

Annað mál Eyj­ólfs snýst svo um að lagn­ingu Sunda­brautar verði flýtt og þeim lokið fyrir árs­lok 2027, en ekki árið 2031 eins og stefnt er að í stjórn­ar­sátt­mála. „Það tók ekki ára­tugi að færa Kára­hnjúka­virkjun frá hug­mynd að veru­leika þrátt fyrir að sú hug­mynd hefði í alla staði verið mun flókn­ari og stærri fram­kvæmd en lagn­ing Sunda­braut­ar. Sunda­braut er fram­kvæmd sem nán­ast allir eru sam­mála um að sé mik­il­væg fyrir sam­fé­lagið og ekki er eftir neinu að bíða. Ef allir leggj­ast á eitt má hefja fram­kvæmd­ina á allra næstu árum,“ segir í greina­gerð með til­lög­unni.

Eyjólfur er svo einnig fyrsti flutn­ings­maður í máli sem varðar frjálsar hand­færa­veið­ar, en þar er leitað beint í smiðju Guð­jóns Arnar Krist­ins­son­ar, sem sat á þingi fyrir Frjáls­lynda flokk­inn sál­uga. Frum­varp hans um málið er sett fram efn­is­lega óbreytt.

„Guð­jón Arnar barð­ist fyrir því árum saman að almenn­ingur fengi tæki­færi til að stunda frjálsar hand­færa­veið­ar. Sú bar­átta stuðl­aði m.a. að því að opnað var á strand­veiðar fyrir rúmum ára­tug síð­an. Strand­veið­arnar hafa skilað sjáv­ar­byggðum miklu, en strand­veiði­kerfið er eigi að síður mörgum ann­mörkum háð. [...] Tak­mark­anir á atvinnu­frelsi þurfa að byggj­ast á sterkum rökum og ekki ganga lengra en nauð­syn kref­ur. Afla­há­mark sem tak­markar fisk­veiðar á ein­göngu að ná til þeirra veiða sem ógna fisk­stofn­um, ekki til sjálf­bærra veiða. Hand­færa­veiðar eru sjálf­bærar og ógna ekki fisk­stofnum lands­ins,“ segir m.a. í grein­ar­gerð með frum­varp­inu.

Íviln­anir fyrir raf­knúna báta og flug­vélar og betra síma­sam­band

Jakob Frí­mann Magn­ús­son er fyrsti flutn­ings­maður tveggja frum­varpa. Annað þeirra snýst um íviln­anir vegna nýrra og nýlegra flug­véla og báta, sem ein­ungis ganga fyrir raf­magni. Virð­is­auka­skattur af slíkum tækjum myndi falla á brott, yrði frum­varpið að lög­um. Hitt snýst um betra far­síma­sam­band á þjóð­vegum lands­ins, en það felur í sér að Fjar­skipta­stofu verði veitt heim­ild til þess að leggja kvaðir á fjar­skipta­fyr­ir­tæki um að koma upp og reka fjar­skipta­virki á ákveðnum stöð­um, til þess að gloppur verði ekki í kerf­inu.

„Tæknin er til staðar til að stoppa upp í götin en fjar­skipta­fyr­ir­tæki virð­ast hafa lít­inn áhuga á því mik­il­væga verk­efni. Ef fjar­skipta­fyr­ir­tæki sjá sér ekki hagn­að­ar­von í því að tryggja öryggi á vegum lands­ins þá verða stjórn­völd að grípa inn í og útrýma þeim mark­aðs­brest­i,“ segir í grein­ar­gerð með frum­varp­inu.