Íslendingar standa áfram sem áður með viðskiptaþvingunum Evrópusambandsins gagnvart Rússum, en sambandið samþykkti að framlengja þær um sex mánuði á föstudag. Þær gildar nú frá lokum janúar og fram í júlí. Gunnar Bragi Sveinsson utanríkisráðherra segir við Morgunblaðið það þýða að staða Íslands gagnvart Rússum sé óbreytt, en Rússland bætti Íslandi á lista yfir lönd sem innflutningsbann á matvæli gildir gegn í ágúst síðastliðnum. Óbreytt afstaða Íslands þýðir því að áfram verða hömlur á innflutningi sjávarafurða frá Íslandi til Rússlands.
Í Morgunblaðinu segir Kolbeinn Árnason, framkvæmdastjóri Samtaka fyrirtækja í sjávarútvegi, að óbreytta afstöðu Íslands til viðskiptaþvingana Evrópusambandsins og Bandaríkjanna í garð Rússlands geti kostað íslenskan sjávarútveg átta til 12 milljarða króna á ársgrundvelli. Makrílafurðir hafi lækkað um 20 til 25 prósent frá því að Rússar settu innflutningsbann á Ísland en raunverulega tjónið muni verða þegar loðnuveiðar hefjist. „Hundruð einstaklinga á stöðum eins og Vopnafirði, Þórshöfn og Neskaupstað munu því ekki fá vinnu sem þeir hefðu ella fengið.“
Velti fyrir sér hvort þeir væru bestir til að fara með auðlindina
Dmitry Medvedev, forsætisráðherra Rússlands, tilkynnti í ágúst að Ísland hefði verið bætt við á lista yfir lönd þaðan sem bannað er að flytja inn matvörur frá. Ísland bættist þar með á lista með Evrópusambandslöndum, Bandaríkjunum og Ástralíu en þessi lönd standa saman að viðskiptaþvingunum gagnvart Rússlandi vegna átakanna í Úkraínu. Útgerðarmenn héldu því fram að tjón Íslands vegna þessa yrði gríðarlegt og mikill þrýstingur skapaðist, bæði pólitískt og úr viðskiptalífinu, um að taka viðskiptalega hagsmuni íslenskra sjávarútvegsfyrirtækja fram yfir þann málstað sem Ísland var að sýna samtöðu í málinu.
Gunnar Bragi brást við hart við slíkum málflutningi og í viðtali við Sprengisand í ágúst sagði hann það óheiðarlegt hvernig sumir útgerðarmenn hafa talað um ákvörðun Íslands um að styðja viðskiptaþvinganir gegn Rússum. Ef menn taki eiginhagsmuni fram yfir heildarhagsmuni þá velti hann því óneitanlega fyrir sér hvort þeir séu bestu mennirnir til að fara með auðlindina.
Ekki jafn slæmt og sjávarútvegurinn vildi meina
Gunnar Bragi tjáði sig aftur um viðskiptaþvinganirnar í viðtali við DV fyrir helgi. Þar sagði hann að viðskiptabannið sem Rússar settu á vörur frá Íslandi hafi verið erfiðasta mál sem hann hafi tekist á við í embætti. Hann sagðist auk þess hafa saknað að skynja ekki meiri stuðning við mikilvægi þeirra sjónarmiða sem Íslendingar hefðu lagt upp með í málinu. „Auðvitað eru miklir hagsmunir undir á Íslandi. Þetta kemur illa við ákveðin byggðarlög að einhverju leyti en er samt ekki jafn slæmt og hagsmunaaðilar í sjávarútvegi vildu meina í upphafi. Það er bara þannig að við getum ekki látið prinsippafstöðu víkja fyrir stundarhagsmunum, þó þeir séu verðmiklir. Við erum smáríki og leggjum okkar upp úr því að alþjóðlegir sáttmálar og samningar haldi."
Gunnar Bragi sagði í viðtalinu við DV að hann hafi aldrei upplifað neitt í líkingu við þann þrýsting sem hann var beittur í málinu. „Það er óhætt að segja að þrýstingurinn sé af ýmsum toga og úr ýmsum áttum. En það hafa engin rök verið færð fram þannig að ástæða sé til að breyta þessu. Þetta hefur verið mjög þungt og ég hef fundið að það voru alltof margir í samfélaginu sem eru reiðubúnir til að taka til fótanna þegar svona þrýstingur myndast. En þá verður maður sjálfur að setjast niður og hugsa hvað er rétt og hvað er rangt, hvað er eðlilegt og hvað er óeðlilegt.[...]Þetta er umdeilt innan flokksins[Framsóknarflokksins)[...]Það eru vissulega aðilar innan flokksins sem hafa ekki verið hrifnir af þessu. Þeir hafa sín rök, þó ég sé ekki sammála þeim."