Ef Alþingi vill fá upp heild­stæða mynd af notkun aflands­fé­laga um og eftir hrun, og þýð­ingu þess fyrir íslenskt sam­fé­lag í stærra sam­hengi er skipun rann­sókn­ar­nefndar um málið vel til þess fall­in.

Þetta segir Bryn­dís Krist­jáns­dóttir skatt­rann­sókn­ar­stjóri í umsögn um þings­á­lykt­un­ar­til­lögu þing­manna Vinstri grænna, sem leggja til að skipuð verði rann­sókn­ar­nefnd á aflands­fé­lögum Íslend­inga og skatt­und­anskot­um. Bryn­dís segir að aðgerðir skatt­yf­ir­valda muni aldrei geta upp­lýst að fullu um umfang notk­unar aflands­fé­laga né gefið nema tak­mark­aða mynd af til­gangi stofn­unar og notk­unar þeirra. 

„Sam­kvæmt eðli máls eru verk­efni skatt­yf­ir­valda tengd aflands­fé­lögum fyrst og fremst í því fólgin að leita leiða til að ná utan um skatt­und­an­skot sem kunna að hafa átt sér stað í gegnum slík félög með það að mark­miði að ná und­an­dregnum tekjum í rík­is­sjóð og eftir atvikum að hlut­ast til um við­eig­andi refsi­með­ferð vegna ætl­aðra brota,“ segir Bryn­dís einnig. 

Starfs­hópur fjár­mála­ráð­herra búinn að funda þrisvar

Í þings­á­lykt­un­ar­til­lögu sinni leggja þing­menn­irnir einnig til að fjár­mála- og efna­hags­ráð­herra stofni sér­stakan rann­sókn­ar­hóp sem fari yfir og meti skatt­und­an­skot og aðra ólög­mæta starf­sem­i. Bryn­dís bendir einnig á það í umsögn sinni að Bjarni Bene­dikts­son fjár­mála­ráð­herra hafi skipað starfs­hóp um mótun aðgerð­ar­á­ætl­unar gegn skattsvikum og skatta­skjól­um. Hann muni vænt­an­lega gera að meg­in­stefnu það sama og rann­sókn­ar­hópnum væri ætlað að gera. Starfs­hópnum er „ætlað að móta til­lögur að breyt­ingum á lög­um, reglu­gerðum eða verk­lags­reglum sem mynda munu einn áfanga að aðgerð­ar­á­ætlun íslenskra stjórn­valda gegn skattsvikum og nýt­ingu skatta­skjóla almennt.“  

Þegar Bryn­dís skrif­aði umsögn skatt­rann­sókn­ar­stjóra hafði hóp­ur­inn aldrei komið sam­an. „Því er nán­ari útfærsla á verk­efnum hans ekki fylli­lega ljós á þessu stig­i.“ Það geti hins vegar einnig verið að starfs­hóp­ur­inn myndi skar­ast á við verk­efni sem rann­sókn­ar­nefnd ætti að fjalla um. Hóp­ur­inn hefur nú komið saman í þrí­gang, að sögn Elvu Bjarkar Sverr­is­dótt­ur, upp­lýs­inga­full­trúa fjár­mála­ráðu­neyt­is­ins. 

Frétt­inni hefur verið breytt. Upp­haf­lega stóð að starfs­hópur fjár­mála­ráð­herra hefði aldrei komið sam­an, líkt og stóð í umsögn Bryn­dís­ar. Frá því að hún skil­aði umsögn sinni hefur hóp­ur­inn hins vegar fund­að.