Vilja að þeir sem misstu fasteign í bankahruninu fái ríkisstuðning

Fjórir þingmenn Sjálfstæðisflokksins vilja að lög um fyrstu fasteign, og sá stuðningur sem veittur er í gegnum þau til fasteignakaupa, nái einnig til einstaklinga sem „misst hefðu fasteign við nauðungarsölu vegna bankahrunsins.“

Óli Björn Kárason
Auglýsing

Fyrsti minni­hluti efna­hags- og við­skipta­nefnd­ar, sem inni­heldur fjóra þing­menn Sjálf­stæð­is­flokks­ins, vilja að lög um stuðn­ing til kaupa á fyrstu íbúð verði látin „ná til kaupa ein­stak­linga, sem misst hefðu fast­eign við nauð­ung­ar­sölu vegna banka­hruns­ins, á nýrri fast­eign.“ Þing­menn­irnir fjórir vilja Þor­steinn Víglunds­son, félags- og jafn­rétt­is­mála­ráð­herra, taki þessa hug­mynd til nán­ari skoð­unar og leggi frum­varp þess efnis fram fyrir Alþingi fyrir árs­lok 2017. Þetta kemur fram í nefnd­ar­á­liti fyrsta minni­hluta efna­hags- og við­skipta­nefndar um frum­varp til laga um stuðn­ing til kaupa á fyrstu íbúð og lögum um opin­ber fjár­mál.

Undir álitið rita Óli Björn Kára­son (for­maður efna­hags- og við­skipta­nefnd­ar) Vil­hjálmur Bjarna­son, Njáll Trausti Frið­berts­son og Brynjar Níels­son. Í álit­inu kemur fram að Lilja Alfreðs­dótt­ir, vara­for­maður Fram­sókn­ar­flokks­ins, hafi verið fjar­ver­andi við afgreiðslu máls­ins en að full­trúi Við­reisnar í nefnd­inni sé sam­þykkur álit­inu.

Lítið notað úrræði

Kjarn­inn greindi frá því í byrjun maí að 3.514 ein­stak­lingar hafi nýtt sér heim­ild til að nota sér­­­eign­­ar­­sparnað sinn sem útborgun fyrir íbúð frá miðju ári 2014 og fram til loka mars 2017. Sam­tals hefur þessi hópur nýtt 1,1 millj­­arð króna til að afla sér hús­næð­­is. Um er að ræða bæði þá sem höfðu átt hús­næði áður og þá sem voru að kaupa sér sína fyrstu fast­­eign. Þetta kom fram í svari fjár­­­mála- og efna­hags­ráðu­­neyt­is­ins við fyr­ir­­spurn Kjarn­ans um mál­ið.

Um er að ræða sam­blöndu tveggja úrræða. Ann­­ars vegar heim­ild sem allir Íslend­ingar fengu, sem hluta af Leið­rétt­ing­unni, til að nota sér­­­eign­­ar­­sparn­að­inn sinn skatt­frjálst sem útborgun vegna hús­næð­is­­kaupa. Sú heim­ild gildir frá miðju ári 2014 og fram til júníloka 2019. Hins vegar er um að ræða úrræði stjórn­­­valda fyrir fyrstu fast­­eign­­ar­­kaup­end­­ur, sem kall­­ast „Fyrsta fast­­eign“. Það snýst um að leyfa þeim sem eru að kaupa fyrstu fast­­­eign að nýta sér­­­­­eign­­­ar­­­sparnað sinn skatt­frjálst til að greiða niður lán, nota sem útborgun eða lækka afborg­­­anir í tíu ár.

Ljóst er að nýt­ing á ofan­­greindum úrræðum er langt frá því sem lagt var upp með þegar þau voru kynnt.

„Fyrsta fast­­eign“ átti að skila 15 millj­­arða skattafslætti

Fyrra úrræði, sem heim­il­aði notkun á sér­­­eign­­ar­­sparn­aði sem útborgun vegna hús­næð­is­­kaupa frá miðju ári 2014 til júníloka 2019, hefur ekki nýst mörgum lands­­mönn­­um. Kjarn­inn greindi frá því í fyrra að þegar tvö ár voru liðin af þeim tíma sem heim­ild til slíkra nota voru liðin höfðu lands­­menn nýtt 520 millj­­ónir króna í þeim til­­­gangi.

Auglýsing

15. ágúst í fyrra, rúmum tveimur mán­uðum fyrir kosn­­ing­­ar, kynntu Bjarni Bene­dikts­­­son, fjár­­­­­mála- og efna­hags­ráð­herra, og Sig­­­urður Ingi Jóhanns­­­son for­­­sæt­is­ráð­herra síðan áætlun rík­­­is­­­stjórnar sinnar fyrir fyrstu fast­­­eigna­­­kaup­end­­ur, sem kölluð var „Fyrsta fast­­eign“. Í áætl­­un­inni fólst að rík­­is­­sjóður myndi gefa fyrstu fast­­eign­­ar­­kaup­endum 15 millj­­arða króna skatta­af­­slátt á tíu ára tíma­bili, ef þeir myndu kjósa að nota sér­­­eign­­ar­­sparnað til að kaupa hús­næði.  Fyrstu fast­­eign­­ar­­kaup­endum yrði auk þess gert kleift að nota sér­­­­­eign­­­ar­­­sparnað til að lækka mán­að­­­ar­­­legar afborg­­­anir lána sinn til við­­­bótar við að greiða hann beint inn á höf­uð­stól þeirra. Heild­­ar­á­hrif aðgerð­anna, þ.e. sam­tala sér­­­eign­­ar­­sparn­aðar sem not­aður yrði sem útborgun og þess skatta­af­­sláttar sem ríkið ætl­­aði að gefa, átti að vera 50 millj­­arðar króna.

Ef skatt­­af­slátt­­ur­inn átti að ná að verða 15 millj­­arðar króna þurftu 14 þús­und manns að nýta sér úrræðið strax á árinu 2017 og svo þyrftu um tvö þús­und manns að bæt­­ast við á hverju ári.

Kjarn­inn kall­aði eftir tölum frá fjár­­­mála- og efna­hags­ráðu­­neyt­inu um hversu margir væru að nýta sér úrræðin tvö. Sam­­kvæmt þeim tölum er nýt­ingin mun minni en reiknað var með í kynn­ingum stjórn­­­mála­­mann­anna. Sam­tals hafa 3.514 ein­stak­l­ingar nýtt sér úrræðin tvö og þeir hafa sam­tals notað 1,1 millj­­arð króna sem útborgun fyrir hús­næði. Sam­­kvæmt því má ætla að veittur skatt­­af­sláttur rík­­is­ins vegna úrræð­anna tveggja sé nú um 400 millj­­ónir króna.

Við þurfum á þínu framlagi að halda

Þú getur tekið beinan þátt í að halda úti öflugum fjölmiðli.

Við sem vinnum á ritstjórn Kjarnans viljum hvetja þig til að vera með okkur í liði og leggja okkar góða fjölmiðli til mánaðarlegt framlag svo við getum haldið áfram að vinna fyrir lesendur, fyrir fólkið í landinu.

Kjarninn varð níu ára í sumar. Þegar hann hóf að taka við frjálsum framlögum þá varð slagorðið „Frjáls fjölmiðill fyrir andvirði kaffibolla“ til og lesendur voru hvattir til að leggja fram í það minnsta upphæð eins kaffibolla á mánuði.

Mikið vatn hefur runnið til sjávar á þeim níu árum sem Kjarninn hefur lifað. Í huga okkar á Kjarnanum hefur þörfin fyrir fjölmiðla sem veita raunverulegt aðhald og taka hlutverk sitt alvarlega aukist til muna.

Við trúum því að Kjarninn skipti máli fyrir samfélagið.

Við trúum því að sjálfstæð og vönduð blaðamennska skipti máli.

Ef þú trúir því sama þá endilega hugsaðu hvort Kjarninn er ekki allavega nokkurra kaffibolla virði á mánuði.

Vertu með okkur í liði. Þitt framlag skiptir máli.

Ritstjórn Kjarnans: Sunna Ósk Logadóttir, Þórður Snær Júlíusson, Erla María Markúsdóttir, Arnar Þór Ingólfsson, Eyrún Magnúsdóttir og Grétar Þór Sigurðsson.


Já takk, ég vil styrkja Kjarnann!
Þorbjörn Guðmundsson
Er íslenska velferðarkerfið ekki lengur griðarstaður þeirra sem minnst hafa?
Kjarninn 11. janúar 2023
Takk fyrir og sjáumst á nýjum miðli á föstudag
Bréf frá ritstjóra Kjarnans vegna sameiningar við Stundina og þess að nýr framsækinn fréttamiðill verður til í lok viku.
Kjarninn 11. janúar 2023
Sverrir Albertsson
Vatn á myllu kölska
Kjarninn 11. janúar 2023
Lögreglumenn standa vörð um gröfurnar í námunni.
Berjast fyrir þorpi á barmi hengiflugs
Lítið þorp í Rínarlöndum Þýskalands er allt komið í eigu kolarisa. Fyrirtækið ætlar sér að mylja niður húsin og stækka kolanámu sína sem þegar þekur um 80 ferkílómetra. Þetta þykir mörgum skjóta skökku við í heimi sem berst við loftslagsbreytingar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Arnþrúður Karlsdóttir, útvarpsstjóri Útvarps Sögu.
Útvarp Saga telur fjölmiðlastyrki skapa tortryggni og bjóða upp á frændhygli
Fjögur fjölmiðlafyrirtæki hafa til þessa skilað inn umsögnum um frumvarp Lilju Alfreðsdóttur menningar- og viðskiptaráðherra, sem mun að óbreyttu framlengja núverandi styrkjakerfi til fjölmiðla.
Kjarninn 10. janúar 2023
Sólveig Anna Jónsdóttir formaður Eflingar.
Viðræðum slitið og Efling undirbýr verkfallsaðgerðir
Samtök atvinnulífsins hafa hafnað gagntilboði Eflingar um skammtímakjarasamning, sem kvað á um meiri launahækkanir en SA hefur samið um við aðra hópa á almennum vinnumarkaði til þessa. Efling undirbýr nú verkfallsaðgerðir.
Kjarninn 10. janúar 2023
Palestínski fáninn á lofti í mótmælum í Reykjavík. Ísraelskri lögreglu hefur nú verið fyrirskipað að rífa fánann niður á almannafæri.
Fánabann og refsiaðgerðir í Palestínu í kjölfar niðurstöðu Sameinuðu þjóðanna
Degi eftir að ný ríkisstjórn tók við völdum í Ísrael samþykkti allsherjarþing Sþ að fela Alþjóðadómstólnum í Haag að meta lögmæti hernáms Ísraelsríkis á Vesturbakkanum. Síðan þá hefur stjórnin gripið til refsiaðgerða og nú síðast fánabanns.
Kjarninn 10. janúar 2023
Gríðarlega mikil dæling á sandi á sér stað í Landeyjahöfn á hverju ári. Markarfljótið ber hundruð þúsunda tonna af jarðefnum út í sjó og það á til að safnast upp í mynni hafnarinnar.
Vilja sjúga sand af hafsbotni í stórum stíl og flytja út
Eftirspurn eftir íslenskum jarðefnum er gríðarleg ef marka má framkomin áform erlendra stórfyrirtækja um nýtingu þeirra. Vinsældir hafnarinnar í Þorlákshöfn eru samhliða mjög miklar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Meira úr sama flokkiInnlent