Íslenska ríkið hefur tíma fram til mánu­dags­ins 3. júlí til að skila grein­ar­gerð í Lands­rétt­ar­mál­inu, en Kjartan Bjarni Björg­vins­son er dóm­ari í því. Hann var áður starfs­maður Umboðs­manns Alþingis og var meðal ann­ars í Rann­sókn­ar­nefnd Alþingis um sölu á hlut íslenska rík­is­ins í Bún­að­ar­bank­an­um.

Eins og kunn­ugt er hafa tveir af þeim fjórum umsækj­end­um, sem voru á meðal 15 hæf­ustu umsækj­enda um emb­ætti dóm­ara við Lands­rétt að mati sér­stakrar dóm­nefndar en voru ekki skip­aðir að lok­um, stefnt Sig­ríði Á. And­er­sen dóms­mála­ráð­herra og íslenska rík­inu, þar sem fram­hjá þeim var gengið við skipan dóm­ara. 

Þetta eru Ást­ráður Har­alds­son hrl., sem var nú 14 á lista dóm­nefnd­ar­innar miðað við heild­ar­ein­kunn, og Jóhannes Rúnar Jóhanns­son hrl., sem var númer 12. Þeir voru báðir með svip­aða heild­ar­ein­kunn, Jóhannes Rúnar 5,6 og Ást­ráður 5,5. Eftst á lista dóm­nefnd­ar­innar voru Davíð Þór Björg­vins­son, með ein­kunn­ina 7,3, Sig­urður Tómas Magn­ús­son með ein­kunn­ina 6,7 og Ragn­heiður Harð­ar­dóttir með ein­kunn­ina 6,6. 

Ein­kunn­ar­gjöf nefnd­ar­innar var birt á vef Kjarn­ans, þegar málið var til með­ferðar á Alþingi, og varð mik­ill póli­tískur titr­ingur vegna máls­ins, og var frá­vís­un­ar­til­laga meðal ann­ars felld með minnsta mögu­lega mun, 31-30, en tveir þing­menn, Brynjar Níels­son Sjálf­stæð­is­flokki og Svan­dís Svav­ars­dóttir Vinstri græn­um, tóku ekki þátt í að greiða atkvæði í mál­inu vegna tengsla við umsækj­endur um starf dóm­ara.

Með stefn­unni, sem birt hefur verið í heild sinni á vef Kjarn­ans, krefj­ast sækj­endur þess að ákvörð­unin í mál­inu verði ógild, og að skaða­bóta­réttur verði við­ur­kennd­ur.

Í stefn­unni segir meðal ann­ars að krafan um ógild­ingu byggi á því að Sig­ríður hafi við und­ir­­bún­­ing „hinnar umdeildu ákvörð­unar bæði brotið gegn máls­­með­­­ferð­­ar- og efn­is­­reglum stjórn­­­sýslu­rétt­­ar­ins.“ Meg­in­reglan um skipan í dóm­­ara­­starf bygg­i á fag­­legu hæfn­is­mati dóm­­nefndar og öll frá­­vik „frá því mati þurfi að byggja á sér­­­stökum rök­­stuðn­­ingi, brýnum og gagn­­sæjum ástæð­um, sem og vand­aðri með­­­ferð til und­ir­­bún­­ings ákvörð­un. Geð­þótti ráð­herra og sjón­­­ar­mið valin að hent­ug­­leikum í hvert sinn mega aldrei ráða. Tryggt þarf að vera að hæf­­asti umsækj­and­inn hljóti starfið og máls­­með­­­ferð þarf að vera til þess falllin að tryggja að svo verð­i,“ eins og orð­rétt segir í stefnu.

Þau fimmtán sem nú eru dóm­arar við Lands­rétt eru Aðal­steinn E. Jón­as­son, Arn­fríður Ein­ars­dótt­ir, Ásmundur Helga­son, Davíð Þór Björg­vins­son, Her­vör Lilja Þor­valds­dótt­ir, Ing­veldur Ein­ars­dótt­ir, Jóhannes Sig­urðs­son, Jón Finn­björns­son, Krist­björg Steph­en­sen, Oddný Mjöll Arn­ar­dótt­ir, Ragn­heiður Braga­dótt­ir, Ragn­heiður Harð­ar­dótt­ir, Sig­urður Tómas Magn­ús­son, Vil­hjálmur H. Vil­hjálms­son og Þor­geir Ingi Njáls­son.

Þegar hefur verið sam­þykkt að málið fái flýti­með­ferð, en ólík­legt en sökum fría í júlí og ágúst má gera ráð fyrir að nið­ur­staða komi ekki í mál­inu fyrir í hér­aði fyrr en í haust. Lex lög­manns­stofa fer með málið fyrir hönd rík­is­ins, en hefð er fyrir því að rík­is­lög­maður reki mál sem þessi fyrir hönd rík­is­ins. Í þessu til­felli er rík­is­lög­maður þó van­hæfur sökum tengsla við kær­and­ann og þess að starfs­menn innan emb­ætt­is­ins voru í hópi umsækj­enda um stöðu Lands­rétt­ar­dóm­ara.

Reimar Pét­urs­son hrl., for­maður Lög­manna­fé­lags Íslands, gagn­rýnir ákvörðun ráð­herra harð­lega í nýjasta tölu­blaði Lög­manna­blaðs­ins og telur hana tæp­ast í sam­ræmi við lög. Þá segir hann for­menn tveggja stjórn­ar­flokka hafi mis­skilið jafn­rétt­islög, þegar þeir tjáðu sig um mál­ið. Hann hvetur í grein sinni til þess að sem bestur friður verði skap­aður um mál­efni Land­rétt­ar.