„Reglulega heyrast áhyggjuraddir þess efnis að menntun hér á landi sé ekki metin til launa í fjölmörgum starfsgreinum. Sú gagnrýni virðist eiga nokkuð til síns máls, en tekjuávinningur háskólanáms á Ísland er með því minnsta sem þekkist í heiminum.“
Þetta er meðal þess sem fram kemur í ítarlegri grein Jónasar Atla Gunnarssonar, hagfræðings, í nýjustu útgáfu Vísbendingar, sem kom til áskrifenda 23. febrúar síðastliðinn.
Í greininni fjallar hann um launalegan ávinning menntunar á Íslandi og í öðrum löndum, og segir meðal annars að það sé ekki endilega auðvelt að auka virðið. „Þessi litli
launamunur háskólamenntaðra miðað
við aðra á Íslandi hefur ýmsar neikvæðar
afleiðingar þar sem hann dregur úr virði
menntunar og er tákn um óhagkvæmni
í menntakerfinu. Hins vegar er ekki
auðvelt að breyta því, þar sem tilraunir til
þess að auka ávinning háskólamenntunar
gætu haft í för með sér önnur samfélagsleg
vandamál.
Háskólapremían
Svokölluð háskólapremía (e. college
premium) er víða notuð meðal
fræðimanna og annara greiningaraðila
til þess að meta ávinning háskólanáms.
Premían er prósentutala og fundin
með því að bera saman tekjur
háskólamenntaðra í hlutfalli við tekjur
annara yfir lífstíðina, hvort sem þær eru í
formi launa eða fjármagnstekna.
Þessi mælikvarði nýtur ágætra
vinsælda innan hagfræðinnar þar sem
líta má á hann sem framtíðararð af
þeirri fjárfestingu sem háskólanámið er.
Hærri launaávinningur háskólanáms
eykur þannig virði námsins og sömuleiðis
velferð þess sem stundar það,“ segir Jónas Atli í grein sinni.
Hægt er að gerast áskrifandi að Vísbendingu hér.