Svan­dís Svav­ars­dóttir heil­brigð­is­ráð­herra segir að von­ast sé til þess á næst­unni að til­skilin leyfi fáist til rekstrar jáeindaskanna sem Íslensk erfða­grein­ing gaf íslensku þjóð­inni í ágúst 2015. Nú standi yfir úttektir vegna þeirra leyfa. Þetta er meðal þess sem kemur fram í skrif­legu svari hennar við fyr­ir­spurn Önnu Kol­brúnar Árna­dótt­ur, þing­manns Mið­flokks­ins, um fram­kvæmdir við Lands­spít­al­ann sem birt var í gær.

Eftir að hafa gefið jáeindaskann­ann lét Íslensk erfða­grein­ing hanna bygg­ingu við Lands­spít­al­ann við Hring­braut til að hýsa hann, sem var hluti af gjöf­inni. Í svari heil­brigð­is­ráð­herra segir að kostn­að­ar­á­ætlun fyrir bygg­ing­una hafi upp­haf­lega verið 266 millj­ónir króna auk kostn­aðar við teng­ingu við núver­andi hús­næði, sem metin var á 35 millj­ónir króna. Sam­an­lagður kostn­aður var því met­inn á 301 millj­ónir króna.

End­an­legur kostn­aður 355 millj­ónir

End­an­legur kostn­aður verður um 18 pró­sent hærri, eða 355 millj­ónir króna. Þar af greiddi Lands­spít­al­inn hluta af kostn­aði við húsið og teng­ingar við bygg­ingar Lands­spít­al­ans. Hlut­deild hans í kostn­að­inum er 154 millj­ónir króna.

Í svari ráð­herra seg­ir: „Húsið fyrir jáeindaskann­ann var full­klárað haustið 2017 en tíma­á­ætlun gerði ráð fyrir verk­lokum vorið 2017. Tafir helg­uð­ust af upp­gjöri við verk­taka og frá­gangi hús­næðis í fram­haldi af því, svo sem teng­ingum á stjórn­kerfum og virkni­próf­un­um.

Jáeindas­kann­inn fór inn í sér­út­búna húsið í árs­byrjun 2017. Farið var að nota CT-skann­ann (hluti af PET/CT­-skanna) haustið 2017 og hefur hann verið í reglu­legri notk­un, og þá einkum sem vara­tæki og fyrir geisla­plön.

Núna standa yfir úttektir á fram­leiðslu­ein­ing­unni og vonir standa til að til­skilin leyfi til rekstrar jáeindaskann­ans fáist á næst­unn­i.“

Tæki til að meta æxli

Jáeinda­s­­kanni er íslenska heitið á mynd­­grein­ing­­ar­tæki sem kall­­ast PET/CT á fræð­i­­máli og er einkum notað til að greina og meta æxli í manns­lík­am­an­um. Þessi tækni sá dags­ins ljós á sein­­ustu ára­tugum 20. aldar og olli miklum fram­­förum í grein­ingu og með­­höndlun á krabba­­meinsæxlum en bún­­að­inn má einnig nota við grein­ingar á öðrum sjúk­­dóm­­um.

Jáeinda­s­kann­inn varð til við sam­runa tveggja áður þekktra grein­ing­­ar­tækja; ann­­ars vegar tölvu­­sneið­­mynda­tækis sem er röntgentæki sem gerir okkur kleift að sjá og mynda innri líf­­færi sjúk­l­ings og hins vegar mynd­­grein­ing­­ar­tækis sem greinir geisla­­virkar jáeindir frá efni sem sprautað er í sjúk­l­ing og safn­­ast fyrir til dæmis í krabba­­meins­frum­­um. Heiti tæk­is­ins er dregið af jáeind­un­­um.