Þing­menn rík­is­stjórnar Pól­lands hrundu af stað laga­breyt­ingum um mið­nætti í gær sem leiðir til upp­sagnar 27 af 72 hæsta­rétt­ar­dóm­urum lands­ins. Laga­breyt­ing­unum var mætt með mót­mælum í meira en 60 bæjum um allt landið í gær­kvöldi og í dag hafn­aði einn frá­far­andi dóm­ar­anna ákvörð­un­inni með því að mæta í hæsta­rétt. Frá þessu er greint á Reuters og New York Times.

Í frétt­unum er greint frá laga­breyt­ingum rík­is­stjórn­ar­inn­ar, en litið er á þær sem liður í her­ferð stjórn­ar­flokks­ins Laga-og rétt­lætis (PiS), gegn sjálf­stæði dóms­kerf­is­ins þar í landi. Eftir að hafa kom­ist til valda árið 2015 tók flokk­ur­inn yfir stjórn­ar­skrár­dóm­stól lands­ins og fól dóms­mála­ráð­herra vald yfir sak­sóknurum lands­ins. Nýlega hefur PiS svo gefið sér vald til að velja nýja dóm­ara og lækk­uðu svo eft­ir­launa­aldur þeirra niður í 65 ára. 

Lækkun eft­ir­launa­ald­urs­ins, sem tók gildi um mið­nætti í gær, leiddi til þess að 27 af 72 hæstar­rétt­ar­dóm­urum Pól­lands voru neyddir til að segja af sér. Dóm­ar­arnir geta þó fengið und­an­þágu frá lög­unum frá Andrzej Duda, for­seta lands­ins, sem er hlið­hollur PiS.

Reuters greindi svo frá því að einn umræddra dóm­ara, Malgorzata Gers­dorf, mætti til vinnu í hæsta­rétt í dag og hafn­aði þar með nýju laga­setn­ing­unni. Gers­dorf, sem hefur verið for­seti hæsta­rétts­ins síðan 2014, segir laga­setn­ing­una brjóta í bága við ákvæði stjórn­ar­skrár Pól­lands og geti því ekki tekið gild­i. 

Sam­kvæmt frétt Reuters hefur laga­setn­ingin ein­angrað Pól­land innan ESB. Fram­kvæmda­stjórn Evr­ópu­sam­bands­ins ákærði pólsku rík­is­stjórn­ina vegna breyt­ing­anna síð­ast­lið­inn mánu­dag, en í ákærunni eru þær sagðar draga úr sjálf­stæði dóm­stóla þar í landi.