Það var ekki til nægur gjald­eyr­is­vara­forði til að bjarga neinum íslensku bank­anna sem féllu fyrir nákvæm­lega ára­tug í dag. Kaup­þing, Lands­bank­inn og Glitnir höfðu sótt gríð­ar­lega fjár­muni á erlenda mark­aði þar sem lánsfé var ódýrt og vöxtur þeirra í kjöl­farið gerði það að verkum að bank­arnir þrír urðu allt of stórir í hlut­falli við íslenska hag­kerf­ið.

Þetta segir Mich­ael Rid­ley, sér­fræð­ingur hjá fjár­fest­inga­bank­anum J.P. Morgan, í við­tali við Morg­un­blaðið í dag. Hann var einn þriggja sér­fræð­inga bank­ans sem var flogið með einka­þotu frá London um kvöld­mat­ar­leytið 5. októ­ber 2008 til Reykja­víkur þar sem þeir fóru yfir stöðu banka­kerf­is­ins með íslenskum ráða­mönn­um. „Ég held að sumir ráð­herr­arnir hafi verið búnir að átta sig á stöð­unni og að hinir hafi gert það á þessum fundi. Það er að minnsta kosti ljóst að þegar honum lauk tók rík­is­stjórnin stefn­una á neyð­ar­lögin og þá aðferð að tryggja hags­muni Íslands og íslensku þjóð­ar­innar með því að leyfa bönk­unum að falla og vernda inn­stæð­ur,“ segir Ridley við Morg­un­blaðið.

Hann segir við Morg­un­blaðiðað í ljósi þess að ekki hafi verið til fjár­munir til að bakka upp allt banka­kerfið þá var ekki hægt að bjarga neinum banka. Ríkið gat stigið inn, án þess að bakka upp allt kerf­ið, í en þá hefði fjár­festar áttað sig um leið að staðan væri alvar­leg. Það var ekki hægt að bjarga neinum banka þessa afdrifa­ríku helgi í byrjun októ­ber 2008 að sögn Ridley. „Ekki þrem­ur, ekki tveimur og ekki ein­um. Það var orðið ljóst á þessum tíma­punkti að það þyrfti að byggja upp nýtt greiðslu­kerfi og nýtt inn­lána­kerfi á grunni nýrra banka.“

Ridley neitar því að full­trúar J.P. Morgan hafi haldið því fram að ef það væri hægt að bjarga ein­hverjum banka væri það Kaup­þing. Össur Skarp­héð­ins­son, þáver­andi iðn­að­ar­ráð­herra, hafði sagt það við rann­sókn­ar­nefnd Alþingi. „Þetta hefði ég aldrei sagt. Ég vissi að það var ekki til nægur gjald­eyr­is­forði í Seðla­bank­anum til að bjarga neinum þeirra. Eina athuga­semdin sem ég kann að hafa látið falla á fund­inum er að fjár­mögnun Kaup­þings myndi halda eitt­hvað lengur en hinna bank­anna, ein­fald­lega vegna dag­setn­inga sem tengd­ust end­ur­fjár­mögn­un­ar­þörf þeirra. Það var vitað að sú stund var runnin upp í til­felli Glitnis strax í kom­andi viku, þá Lands­bank­anum og svo Kaup­þingi. Auk þess hefði slík björgun kallað á að íslenskur almenn­ingur hefði tekið á sig gríð­ar­legar skuld­bind­ing­ar, líkt og gerð­ist þegar írska ríkið ákvað að bjarga sínum bönk­um.“

Seðla­banki Íslands lán­aði þó Kaup­þingi 500 millj­ónir evra dag­inn eft­ir, þann 6. októ­ber, sama dag og neyð­ar­lögin voru sett. Ridley segir að stjórn­völd hafi ekki ráð­fært sig við hann um þá ákvörð­un.