Loðdýrabú rekin með tapi síðustu ár

Loðdýrabú hafa verið rekin með tapi hér á landi undanfarin fjögur ár og minkabændum fækkað. Greinin óskaði eftir fjárhagsaðstoð frá stjórnvöldum í fyrra og sett hefur verið á laggirnar nefnd til að greina vanda greinarinnar.

Minkaræktun í Kína
Minkaræktun í Kína
Auglýsing

Loð­dýrabú hafa verið rekin með tapi hér á landi frá árinu 2014. Rekstr­ar­að­ilum í loð­dýra­rækt fækk­aði um þrettán frá árinu 2013 til árins 2017, og störf­uðu þá þrjá­tíu aðilar í grein­inni. Frá þessu er greint á vef Hag­stof­unn­ar. Í fjár­lögum 2019 eru þrjá­tíu millj­ónir eyrna­merkatar tíma­bundnu fram­lagi til Byggða­stofn­unar vegna vanda grein­ar­inn­ar. Auk þess hafa sam­göngu- og sveit­ar­stjórn­ar­ráðu­neytið og atvinnu­vega- og nýsköp­un­ar­ráðu­neytið ákveðið að skipa sér­stakt teymi til að greina fram­tíð­ar­horfur minka­rækt­un­ar.

Þrettán minka­bændur eftir á Íslandi

Tekjur loð­dýra­búa námu 726 millj­ónum króna árið 2017 en gjöld 873 millj­ónum króna. Árið 2017 reynd­ust eignir aðila í loð­dýra­rækt vera um 1.461 millj­ónir króna og eigið fé 161 milljón króna. 

Mynd: Hagstofan

Í sept­em­ber í fyrra var greint frá því að loð­dýra­bændur á Íslandi stæðu frammi fyrir miklum vanda vegna mik­illar lækk­unar á heims­­mörk­uðum á skinn­um en árið 2018 náði sölu­verð ekki helm­ing þess verðs sem kostar að fram­leiða hvert skinn. Þá hafa fimm minka­bændur hætt frá því í nóv­em­ber í fyrra og eru þá þrettán bændur eft­ir. Á árunum 1987 til 1989, þegar loð­dýra­bændur á Íslandi voru flest­ir, voru þeir 240. Sé litið til fjölda þeirra eftir alda­mótin 2000 hafa þeir flestir verið 45.

Auglýsing

Jákvætt að rík­is­valdið vilji að á Íslandi sé áfram stunduð minka­rækt

Einar E. Ein­ars­son, for­maður Sam­bands íslenskra loð­dýra­bænda, sagði í sam­tali við Bænda­blaðið í des­em­ber í fyrra að það gangi ekki til lengdar að minka­rækt hér á landi hefði verið rekin með tapi und­an­farin þrjú ár. Loð­dýra­bænd­ur lögðu því til um mitt síð­asta ár að gerður yrði samn­ingur við ríkið til þriggja ára og að ríkið legði til 200 millj­ónir að með­al­tali á ári til að bjarga grein­inn­i. Á vef Bænda­blaðs­ins segir að það hafi verið hugs­að þannig að helm­ingur færi til að halda fóð­ur­stöðv­unum gang­andi og hinn helm­ing­ur­inn til bænda vegna bráða­að­gerða.

Í fjár­lögum fyrir árið 2019 sem sam­þykkt voru í des­em­ber eru 30 millj­ónir króna lagðar til Byggða­stofn­unar vegna vanda grein­ar­inn­ar. Auk þess hefur sam­göngu- og sveit­ar­stjórn­ar­ráðu­neytið og atvinnu­vega- og nýsköp­un­ar­ráðu­neyti ákveðið að skipa sér­stakt teymi til að greina fram­tíð­ar­horfur minka­rækt­ar. Að mati Ein­ars er fram­lag stjórn­valda fremur lágt miðað við það sem minka­bændur fóru fram á en engu að síður við­leitni til að horfa fram á við og finna leiðir til að halda áfram. „Vissu­lega er einnig mjög jákvætt að rík­is­valdið hafi þó þrátt fyrir allt kom­ist að þeirri nið­ur­stöðu að þeir vildu að á Íslandi yrði stunduð áfram minka­rækt. Við höldum því áfram á næstu vikum og mán­uðum að vinna með stjórn­völdum að upp­bygg­ingu grein­ar­innar og von­andi fara að taka við betri tímar en verið hafa,“ sagði Einar í sam­tali við Bænda­blað­ið.

Loð­dýra­rækt bönnuð í Nor­egi frá 2025

Í byrjun árs 2018 til­kynnt­i ­for­sæt­is­ráð­herra Nor­egs að árið 2025 tæki við algjört bann við loð­dýra­rækt til skinn­fram­leiðslu. Loð­dýra­rækt hefur dreg­ist mjög saman í Nor­egi síð­ustu ár og ára­tugi. Sam­kvæmt frétt The Independent voru um 20.000 loð­dýrabú í Nor­egi árið 1939, og norskir loð­skinns­fram­leið­endur ráð­andi á heims­mark­aðn­um. Árið 2013 var hlut­deild þeirra á heims­mark­aðnum hins vegar komin niður í þrjú pró­sent refa­skinna og eitt pró­sent minka­skinna. 

Norskir loð­dýra­bændur brugð­ust illa við þessum áform­um ­rík­is­stjórn­ar­inn­ar en í Nor­egi eru um 200 loð­dýrabú sem velta á bil­inu 4,5 til 6,5 millj­örðum íslenskra króna árlega. Norsk dýra­vernd­un­ar­sam­tök, sem og alþjóð­leg, tóku frétt­unum þó fagn­andi. Að þeirra mati er loð­skinns­fram­leiðsla gam­al­dags og grimmd­ar­legur iðn­aður sem fólk um allan heim afneiti nú í æ rík­ari mæli.

Við þurfum á þínu framlagi að halda

Þú getur tekið beinan þátt í að halda úti öflugum fjölmiðli.

Við sem vinnum á ritstjórn Kjarnans viljum hvetja þig til að vera með okkur í liði og leggja okkar góða fjölmiðli til mánaðarlegt framlag svo við getum haldið áfram að vinna fyrir lesendur, fyrir fólkið í landinu.

Kjarninn varð níu ára í sumar. Þegar hann hóf að taka við frjálsum framlögum þá varð slagorðið „Frjáls fjölmiðill fyrir andvirði kaffibolla“ til og lesendur voru hvattir til að leggja fram í það minnsta upphæð eins kaffibolla á mánuði.

Mikið vatn hefur runnið til sjávar á þeim níu árum sem Kjarninn hefur lifað. Í huga okkar á Kjarnanum hefur þörfin fyrir fjölmiðla sem veita raunverulegt aðhald og taka hlutverk sitt alvarlega aukist til muna.

Við trúum því að Kjarninn skipti máli fyrir samfélagið.

Við trúum því að sjálfstæð og vönduð blaðamennska skipti máli.

Ef þú trúir því sama þá endilega hugsaðu hvort Kjarninn er ekki allavega nokkurra kaffibolla virði á mánuði.

Vertu með okkur í liði. Þitt framlag skiptir máli.

Ritstjórn Kjarnans: Sunna Ósk Logadóttir, Þórður Snær Júlíusson, Erla María Markúsdóttir, Arnar Þór Ingólfsson, Eyrún Magnúsdóttir og Grétar Þór Sigurðsson.


Já takk, ég vil styrkja Kjarnann!
Þorbjörn Guðmundsson
Er íslenska velferðarkerfið ekki lengur griðarstaður þeirra sem minnst hafa?
Kjarninn 11. janúar 2023
Takk fyrir og sjáumst á nýjum miðli á föstudag
Bréf frá ritstjóra Kjarnans vegna sameiningar við Stundina og þess að nýr framsækinn fréttamiðill verður til í lok viku.
Kjarninn 11. janúar 2023
Sverrir Albertsson
Vatn á myllu kölska
Kjarninn 11. janúar 2023
Lögreglumenn standa vörð um gröfurnar í námunni.
Berjast fyrir þorpi á barmi hengiflugs
Lítið þorp í Rínarlöndum Þýskalands er allt komið í eigu kolarisa. Fyrirtækið ætlar sér að mylja niður húsin og stækka kolanámu sína sem þegar þekur um 80 ferkílómetra. Þetta þykir mörgum skjóta skökku við í heimi sem berst við loftslagsbreytingar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Arnþrúður Karlsdóttir, útvarpsstjóri Útvarps Sögu.
Útvarp Saga telur fjölmiðlastyrki skapa tortryggni og bjóða upp á frændhygli
Fjögur fjölmiðlafyrirtæki hafa til þessa skilað inn umsögnum um frumvarp Lilju Alfreðsdóttur menningar- og viðskiptaráðherra, sem mun að óbreyttu framlengja núverandi styrkjakerfi til fjölmiðla.
Kjarninn 10. janúar 2023
Sólveig Anna Jónsdóttir formaður Eflingar.
Viðræðum slitið og Efling undirbýr verkfallsaðgerðir
Samtök atvinnulífsins hafa hafnað gagntilboði Eflingar um skammtímakjarasamning, sem kvað á um meiri launahækkanir en SA hefur samið um við aðra hópa á almennum vinnumarkaði til þessa. Efling undirbýr nú verkfallsaðgerðir.
Kjarninn 10. janúar 2023
Palestínski fáninn á lofti í mótmælum í Reykjavík. Ísraelskri lögreglu hefur nú verið fyrirskipað að rífa fánann niður á almannafæri.
Fánabann og refsiaðgerðir í Palestínu í kjölfar niðurstöðu Sameinuðu þjóðanna
Degi eftir að ný ríkisstjórn tók við völdum í Ísrael samþykkti allsherjarþing Sþ að fela Alþjóðadómstólnum í Haag að meta lögmæti hernáms Ísraelsríkis á Vesturbakkanum. Síðan þá hefur stjórnin gripið til refsiaðgerða og nú síðast fánabanns.
Kjarninn 10. janúar 2023
Gríðarlega mikil dæling á sandi á sér stað í Landeyjahöfn á hverju ári. Markarfljótið ber hundruð þúsunda tonna af jarðefnum út í sjó og það á til að safnast upp í mynni hafnarinnar.
Vilja sjúga sand af hafsbotni í stórum stíl og flytja út
Eftirspurn eftir íslenskum jarðefnum er gríðarleg ef marka má framkomin áform erlendra stórfyrirtækja um nýtingu þeirra. Vinsældir hafnarinnar í Þorlákshöfn eru samhliða mjög miklar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Meira úr sama flokkiInnlent