Reykja­vík­ur­borg ætlar að fresta, lækka eða fella niður ýmis gjöld á fólk og fyr­ir­tæki til að hjálpa þeim að takast á við efna­hags­legar afleið­ingar kór­ónu­far­ald­urs­ins. Borg­ar­ráð sam­þykkti aðgerð­irn­ar, sem eru 13 tals­ins, ein­róma á fundi sínum fyrstu aðgerðir til að bregð­ast við stöð­una og full­trúar allra afla sem eiga sæti í borg­ar­stjórn tóku þátt í blaða­manna­fundi í dag þar sem aðgerð­irnar voru kynnt­ar. 

Í til­kynn­ingu segir að aðgerðir borg­ar­innar nái „til frest­unar gjalda og auk­ins svig­rúms fyrir heim­ili og fyr­ir­tæki og lækk­unar fast­eigna­gjalda. Fram­kvæmdum borg­ar­innar og fyr­ir­tækja henn­ar, Orku­veitu Reykja­vík­ur, Faxa­flóa­hafna og Félags­bú­staða, verður flýtt, farið verður í upp­bygg­ingu hús­næðis og mark­aðsátaks í ferða­þjón­ustu með áherslu á Reykja­vík sem áfanga­stað. Sér­stak­lega er litið til skap­andi greina, nýsköp­un­ar, þekk­ing­ar­greina, menn­ing­ar, íþrótta, lista og við­burða­halds. Áhersla verður lögð á vinnu­mark­aðs­að­gerð­ir, þá einkum til þeirra hópa sem mögu­lega fara illa út úr ástand­inu, ein­yrkja og fólks af erlendum upp­runa.“

Á meðal helstu aðgerða eru að gjöld vegna leik­skóla, grunn­skóla og frí­stundar verða lækk­uð, felld niður eða leið­rétt í sam­ræmi við skerð­ingu þjón­ustu vegna veirunnar sem veldur COVID-19 sjúk­dómnum og fyr­ir­tæki munu geta fengið frest á greiðslu allt að þriggja gjald­daga fast­­eigna­skatta á þessu ári, til að bregð­­ast við höggi á tekju­flæði þessa dag­ana. 

Að auki hefur verið ákveðið að lækkun fast­­eigna­skatta á atvinn­u­hús­næði verði flýtt og lækki úr 1,65 í 1,60 pró­sent um næstu ára­­mót. Fast­­eigna­eig­endur eru auk þess hvattir til að láta minni fyr­ir­tæki sem leigja hjá þeim einnig að njóta þess­­ara aðgerða. 

Hægt er að sjá aðgerð­irnar 13 hér að neð­an:

1.   Frestun gjalda, nið­ur­fell­ing og lækkun

Gjöld heim­ila og fjöl­skyldna verða felld niður eða lækkuð vegna skertrar þjón­ustu, sótt­kvíar og ann­arra við­bragða vegna Covid-19. Fyr­ir­tækjum verður gef­inn kostur á að fresta allt að þremur gjald­dögum fast­eigna­skatta vorið 2020 og skoðuð önnur frestun og/eða lækkun þegar um er að ræða tíma­bundið tekju­fall, sbr. lið 1 e.

a.   Heim­ili. Leik­skól­ar, grunn­skólar og frí­stund. Gjöld verða lækk­uð, felld niður eða leið­rétt í sam­ræmi við skerð­ingu þjón­ustu vegna Covid-19, skv. nán­ari regl­um. Þá taka árskort t.d. sund­kort og menn­ing­ar­kort mið af skerð­ingum opn­un­ar­tíma og gild­is­tími fram­lengdur sem því nem­ur.

b.  Fyr­ir­tæki. Veittur verði frestur á greiðslu allt að þriggja gjald­daga fast­eigna­skatta atvinnu­hús­næðis vegna árs­ins 2020, skv. lögum og nán­ari regl­um. Fast­eigna­eig­endur eru hvattir til að leigj­endur þeirra njóti góðs af þeirri frestun líkt og stór fast­eigna­fé­lög á mark­aði hafa gefið fyr­ir­heit um.

c.   Lækkun fast­eigna­skatta. Lækkun fast­eigna­skatta af atvinnu­hús­næði í Reykja­vík­ur­borg verði flýtt og verði 1,60% á árinu 2021.

d.   Frestun leigu. Borg­ar­ráð beinir því til fjár­mála- og áhættu­stýr­ing­ar­sviðs að móta reglur um frestun eða afslátt af leigu þriðja aðila í atvinnu­rekstri í hús­næði Reykja­vík­ur­borgar á grund­velli umsókna, vegna tíma­bund­ins tekju­falls í ljósi sér­stakra aðstæðna.

e.   Frestun gjalda. Borg­ar­ráð beinir því til fyr­ir­tækja borg­ar­innar að skoða mögu­leika á frestun gjalda og/eða lækkun þegar um er að ræða tíma­bundið tekju­fall, skv. nán­ari regl­um.

2.   Sveigj­an­leiki í inn­heimtu og gjald­frestum

Fjár­mála- og áhættu­stýr­ing­ar­sviði verði falið að gera til­lögu að tíma­bundnum breyt­ingum á inn­heimtu­reglum Reykja­vík­ur­borgar sem feli í sér auk­inn sveigj­an­leika varð­andi greiðslu­fresti í ljósi tíma­bund­ins tekju­falls og óvissu, sem nái hvoru tveggja til heim­ila og fyr­ir­tækja. Til­lagan á að tryggja að jafn­ræðis og góðrar stjórn­sýslu verði gætt og tekið mið af gild­andi lög­um. Mark­miðið er að auka sveigj­an­leika í ljósi núver­andi ástands, inn­heimta verði sann­gjörn og drátt­ar­vextir og kostn­aður í lág­marki um leið og jafn­ræðis og hag­muna borg­ar­innar verði gætt. Regl­urnar verði lagðar fyrir borg­ar­ráð til stað­fest­ing­ar. 

3.   Borg­ar­vakt í vel­ferð­ar- og atvinnu­málum

Tölu­legum gögnum og stað­reyndum um þróun aðstæðna hjá ein­stak­ling­um, fjöl­skyldum og atvinnu­lífi verður safnað á vett­vangi Reykja­vík­ur­borgar næstu mán­uði og miss­eri til að leggja grunn að frek­ari til­lögu­gerð og aðgerðum sem ýmist verður beint til borg­ar­ráðs, fagráða Reykja­vík­ur­borg­ar, ríkis eða sam­eig­in­legs vett­vangs sveit­ar­fé­laga eða ann­arra aðila. Í sam­ráði við hags­muna­að­ila verður fylgst með lyk­il­þáttum og áhrifum stöð­unnar á atvinnu­líf og sam­fé­lag, lífs­kjör og hús­næð­is­markað með sér­stakri áherslu á börn og menntun þeirra, barna­fjöl­skyld­ur, fatlað fólk, eldra fólk, atvinnu­lausa og við­kvæma og útsetta hópa.

4.   Ferða­þjón­usta og ferða­þjón­ustu­tengdar greinar

Stutt verði við eft­ir­spurn eftir heim­sóknum ferða­manna til Reykja­víkur um leið og það er metið tíma­bært.

a.   Mark­aðsá­tak stjórn­valda og Íslands­stofu. Reykja­vík­ur­borg verði virkur þátt­tak­andi í útfærslu og fram­kvæmd mark­aðsátaks stjórn­valda í ljósi Covid-19.

b.   Mark­aðsá­tak Reykja­vík­ur. Menn­ing­ar- og ferða­mála­svið útfæri sér­staka mark­aðs­setn­ingu Reykja­víkur sem við­brögð við hruni í ferða­þjón­ustu fyrir árin 2020-2021. Áætl­aður kostn­aður Reykja­vík­ur­borgar verði ætl­aður að lág­marki 150 millj­ónir króna. Til­lögur liggi fyrir í maí.

5.   Nýsköpun og ný tækni

Fjár­fest­ingum í inn­leið­ingu nýrrar tækni hjá Reykja­vík­ur­borg verði flýtt og opnað fyrir aðkomu frum­kvöðla og nýsköp­un­ar­um­hverf­is­ins að lausn­a­leit á grund­velli nýrrar nýsköp­un­ar­stefnu. Til­lögur liggi fyrir í maí nk.

6.   Skap­andi greinar

Haldið verði áfram að skapa skap­andi greinum betri skil­yrði til vaxtar til lengri tíma með áherslu á að skapa aðstöðu og vinnu­rými, m.a. í tengslum við nýjan klasa skap­andi greina í Gufu­nes­i.  Til­lögur liggi fyrir í maí nk.

7.   Þekk­ing­ar­greinar

Unnin verði áætlun um frek­ari upp­bygg­ingu þekk­ing­ar­tengdra greina í sam­vinnu við Háskóla Íslands, Vís­inda­garða, Háskól­ann í Reykja­vík og Land­spít­al­ann. Til­lögur liggi fyrir í maí nk.

8.   Menn­ing, list­ir, íþróttir og við­burða­hald

Unnar verði til­lögur um aðgerðir og við­spyrnu í menn­ing­ar-, íþrótta- og lista­lífi Reykja­vík­ur­borgar í sam­vinnu við Banda­lag íslenskra lista­manna, ÍBR o.fl. Til­lögur liggi fyrir í maí nk.

9.   Mark­vissar vinnu­mark­aðs­að­gerðir

Nauð­syn­legar vinnu­mark­aðs­að­gerðir sem við­brögð gegn atvinnu­leysi verða þró­aðar tíma­lega einsog til­efni verður til. Unnið verði í sam­vinnu við ríkið og aðila vinnu­mark­að­ar­ins þar sem sér­stak­lega verði lögð áhersla á hópa sem skv. grein­ingum verða illa úti í ástand­inu, s.s. ein­yrkja, fólk af erlendum upp­runa og kon­ur. Áhersla verði lögð á að bjóða starfstæki­færi, starfs­nám og íslensku­kennslu og aðra menntun á atvinnu­leys­is­bót­um.

10. Flýt­ing fjár­fest­inga og við­halds á vegum Reykja­vík­ur­borgar og fyr­ir­tækja hennar

Fjár­fest­ingum verður flýtt og við­hald aukið til að auka atvinnu og umsvif í efn­hags­líf­inu þegar á þessu ári. Við­bót­ar­fjár­fest­ingar borg­ar­sjóðs og B-hluta fyr­ir­tækja geta sam­an­lagt orðið um 5 millj­arðar króna á árinu og enn meiri árið 2021. Efnt verði til við­ræðna við ríkið um kostn­að­ar­hlut­deild, skatta og gjöld í tengslum við fram­kvæmd­irn­ar.

a.   Fjár­fest­ingar borg­ar­sjóðs (A-hluta) í nýfram­kvæmdum og við­haldi verði auknar um 2,5 millj­arða árið 2020 með áherslu á mann­afls­frek og virð­is­auk­andi verk­efni.

b.   Orku­veita Reykja­víkur og dótt­ur­fé­lög. Verið er að útfæra við­bót­ar­fjár­fest­ingar OR.

c.   Félags­bú­staðir vinna að áætlun um við­bótar búsetu­úr­ræði og íbúð­ir.

d.   Faxa­flóa­hafnir hafa ásamt Veitum útfært áætlun um orku­skipti í höfnum og munu eiga við­ræður við ríkið um að ráð­ast í verk­efn­ið.

11. Und­ir­bún­ingi fjár­fest­ing­ar­verk­efna á vegum Reykja­vík­ur­borgar verði flýtt

Sam­keppnum um skipu­lag og hönnun fjár­fest­ing­ar­verk­efna verði flýtt og gerð deiliskipu­lags vegna þeirra verði sett í for­gang. Þar er meðal ann­ars um að ræða sam­keppnir um Sam­göngu­mið­stöð Reykja­víkur á umferð­ar­mið­stöðv­ar­reit, sam­keppni um stærra borg­ar­bóka­safn í Gróf­ar­húsi, sam­keppni um end­ur­nýjun og end­ur­gerð Laug­ar­dals­laugar og stúku Laug­ar­dals­laug­ar, sam­keppni um nýja skóla, fjölgun ung­barna­deilda og nýrra leik­skóla­plássa sem hluti af Brúum bil­ið, mark­aðs­könnun á bíla­stæða­húsi, sam­keppni um Fógeta-­torg/Vík­ur­garð, skipu­lag nýrra hverfiskjarna í Arn­ar­bakka og Völvu­felli og hugs­an­lega víð­ar.

12. Und­ir­bún­ingi fjár­fest­ing­ar­verk­efna í sam­vinnu við ríkið verði flýtt

Breyt­ingar á deiliskipu­lagi og und­ir­bún­ingi vegna fjár­fest­ing­ar­verk­efna rík­is­ins sem vilji er til að fari af stað verði sett í for­gang, s.s. brýn sam­göngu­verk­efni á höf­uð­borg­ar­svæð­inu , nýjum hjúkr­un­ar­heim­il­um, upp­bygg­ingu á vegum Háskóla Íslands, Háskól­ans í Reykja­vík, Nýs Lands­spít­ala, auk ann­arra verk­efna skv. nán­ara sam­komu­lag­i. 

13. Átak í upp­bygg­ingu fjöl­breytts og hag­kvæms hús­næðis

Til að koma í veg fyrir fyr­ir­sjá­an­legan skort á hús­næð­is­mark­aði verði ráð­ist í nýtt átak í hús­næð­is­upp­bygg­ingu með áherslu á hag­kvæmar íbúð­ir, almennar íbúðir og öruggt og nægj­an­legt fram­boð lóða og auk­ins bygg­ing­ar­réttar á grund­velli aðal­skipu­lags Reykja­vík­ur. Áætlun um lóða­út­hlut­an­ir, frek­ari stofn­fram­lög og hús­næð­is­upp­bygg­ingu verði upp­færð í sam­ráði við verka­lýðs­hreyf­ing­una, upp­bygg­ing­ar­fé­lög án hagn­að­ar­sjón­ar­miða, Sam­tök iðn­að­ar­ins, Hús­næð­is- og mann­virkja­stofnun og stjórn­völd. Áfanga­skil verði í maí og full­mótuð áætlun liggi fyrir í sept­em­ber.