Upplýsingalögum verður ekki breytt í takt við vilja Samtaka atvinnulífsins

Umfjöllun um frumvarp forsætisráðherra um breytingar á upplýsingalögum, þar sem átti að gera það skylt að leita upplýsinga hjá þriðja aðila, hefur verið hætt af stjórnskipunar- og eftirlitsnefnd. Það mun því að óbreyttu ekki verða að lögum.

Kolbeinn Óttarsson Proppé var framsögumaður frumvarpsins í stjórnskipunar- og eftirlitsnefnd.
Kolbeinn Óttarsson Proppé var framsögumaður frumvarpsins í stjórnskipunar- og eftirlitsnefnd.
Auglýsing

Stjórn­skip­un­ar- og eft­ir­lits­nefnd hefur hætt umfjöllun um frum­varp Katrínar Jak­obs­dóttur for­sæt­is­ráð­herra um breyt­ingar á upp­lýs­inga­lög­um. Það var gert eftir að Kol­beinn Ótt­ars­son Proppé, fram­sögu­maður máls­ins í nefnd­inni, lagði það til á fundi hennar í morg­un. Afleið­ingar þess eru þær að frum­varpið er þá ekki lengur á dag­skrá og það þarf að leggja það fram að nýju eigi frum­varpið að verða að lög­um. 

Frá þessu er greint á vef RÚV en þar segir að í bókun Kol­beins vegna þessa hafi sagt að ýmsar spurn­ingar hafi komið fram sem hefðu kallað á umfangs­meiri skoðun en færi væri á að fara í. 

Kjarn­inn fjall­aði ítar­lega um frum­varpið í frétta­skýr­ingu í morgun. Það var lagt fram í mars af for­sæt­is­ráð­herra og þá sagt að til­gangur þess væri að „auka gagn­­sæi í atvinn­u­­lífi og allri stjórn­­­sýslu til að efla traust almenn­ings á rekstri fyr­ir­tækja, fjár­­­mála­lífi, stjórn­­­málum og stofn­unum sam­­fé­lags­ins.“

Auglýsing
For­saga þess að frum­varpið var lagt fram eru athuga­­semdir sem Sam­tök atvinn­u­lífs­ins skil­uðu inn í fyrra, þegar lögum um upp­­lýs­inga­­mál var breytt án þess að nokkur þing­­maður greiddi atkvæði gegn því. Athuga­­semdir þeirra snéru að því að sam­tökin vildi að hinu opin­bera yrði gert skylt að leita upp­­lýs­inga hjá þriðja aðila, t.d. skjól­­stæð­inga Sam­­taka atvinn­u­lífs­ins, um hvort þeir vildu að upp­­lýs­ingar um þá yrðu gerðar opin­ber­­ar. Nýlegt dæmi um slíka þriðja aðila er þegar Kjarn­inn og Við­­skipta­­blaðið leit­uðu eftir að fá stefnur nokk­­urra sjá­v­­­ar­út­­­vegs­­fyr­ir­tækja á hendur rík­­inu þar sem þau fóru fram á yfir tíu millj­­arða króna bætur vegna úthlut­unar á mak­ríl­kvóta. Rík­­is­lög­­maður taldi sér ekki heim­ilt að afhenda stefn­­urnar þar sem sjá­v­­­ar­út­­­vegs­­fyr­ir­tækið reynd­ust því mót­­fall­in. Málið var kært til úrskurð­­ar­­nefndar um upp­lýs­inga­mál sem komst að þeirri nið­­ur­­stöðu að stefn­­urnar ættu fullt erindi við almenn­ing og skyldu afhent­­ar. 

Hörð gagn­rýni

Fjöl­margir hafa gagn­rýnt frum­varpið harð­lega.  Sið­fræð­i­­stofnun Háskóla Íslands sagði að hætt væri við því að með frum­varp­inu yrði „stigið skref til baka“ þar sem að ekki væri tryggt að máls­­með­­­ferð­­ar­­tími vegna upp­­lýs­inga­beiðna myndi ekki lengj­­ast verði það að lög­­­um. Blaða­­manna­­fé­lag Íslands leggst alfarið gegn sam­­þykkt frum­varps­ins og það gerir Félag frétta­­manna RÚV einnig. 

Þá skil­aði Úrskurð­­ar­­nefnd um upp­­lýs­inga­­mál (ÚNU) umsögn í gær þar sem segir að frum­varpið muni gera fram­­kvæmd upp­lýs­inga­lag­anna „bæði flókn­­ari og óskil­­virk­­ari“. Ein­­boðið sé að verði frum­varpið að lögum muni það valda enn tíð­­ari og lengri töfum á afgreiðslu erinda á grund­velli upp­­lýs­inga­laga. 

Þar segir enn fremur að ÚNU vilji árétta að „sam­­bæri­­leg ákvæði um aðkomu þriðja aðila að máls­­með­­­ferð stjórn­­­valds, eins og frum­varpið felur í sér, eru ekki í nor­rænni lög­­­gjöf um upp­­lýs­inga­rétt almenn­ings. Síð­­ast­­nefnda atriðið end­­ur­­speglar enn fremur að sjón­­­ar­mið sem hafa komið fram opin­ber­­lega um að þörf sé á breyt­ingum á upp­­lýs­inga­lögum vegna laga[...]um per­­són­u­vernd og vinnslu per­­són­u­­upp­­lýs­inga, eiga ekki við rök að styðj­­ast.“

Sam­tök atvinn­u­lífs­ins skil­uðu líka inn umsögn um frum­varpið og lýstu yfir ánægju með það en lögðu líka til frek­­ari breyt­ing­­ar. Meðal ann­­ars vilja sam­tökin að tekin verði upp gjald­­­taka fyrir aðgang að upp­­­lýs­ingum frá hinu opin­bera. Sá kostn­aður myndi að upp­­i­­­­stöðu falla á fjöl­miðla sem leggja fram nær allar beiðnir sem hinu opin­bera ber­­­ast um upp­­­lýs­ing­­­ar. Þau vildu líka að tími til að afgreiða beiðni yrði tvö­­fald­aður og að þeim sem leit­­ast eftir að fá upp­­lýs­ingar verði gert að útskýra til­­­gang beiðn­­innar fyr­ir­fram.

For­sæt­is­ráð­herra, sagði í hádeg­is­fréttum RÚV í dag að sér hugn­að­ist ekki hug­myndir Sam­taka atvinnu­lífs­ins um gjald­töku vegna upp­lýs­inga­beiðna. „Eftir því sem ég sé þá kalla allar þessar umsagnir á miklu meiri vinnu í þetta mál þannig að ég hef það ekki í for­gangi að þessu máli verði lokið núna. Ég tel að það sýni að við verðum að skoða þetta miklu bet­ur.“ 

Nú hefur málið verið aflagt, að minnsta kosti sem stend­ur. 

Við þurfum á þínu framlagi að halda

Þú getur tekið beinan þátt í að halda úti öflugum fjölmiðli.

Við sem vinnum á ritstjórn Kjarnans viljum hvetja þig til að vera með okkur í liði og leggja okkar góða fjölmiðli til mánaðarlegt framlag svo við getum haldið áfram að vinna fyrir lesendur, fyrir fólkið í landinu.

Kjarninn varð níu ára í sumar. Þegar hann hóf að taka við frjálsum framlögum þá varð slagorðið „Frjáls fjölmiðill fyrir andvirði kaffibolla“ til og lesendur voru hvattir til að leggja fram í það minnsta upphæð eins kaffibolla á mánuði.

Mikið vatn hefur runnið til sjávar á þeim níu árum sem Kjarninn hefur lifað. Í huga okkar á Kjarnanum hefur þörfin fyrir fjölmiðla sem veita raunverulegt aðhald og taka hlutverk sitt alvarlega aukist til muna.

Við trúum því að Kjarninn skipti máli fyrir samfélagið.

Við trúum því að sjálfstæð og vönduð blaðamennska skipti máli.

Ef þú trúir því sama þá endilega hugsaðu hvort Kjarninn er ekki allavega nokkurra kaffibolla virði á mánuði.

Vertu með okkur í liði. Þitt framlag skiptir máli.

Ritstjórn Kjarnans: Sunna Ósk Logadóttir, Þórður Snær Júlíusson, Erla María Markúsdóttir, Arnar Þór Ingólfsson, Eyrún Magnúsdóttir og Grétar Þór Sigurðsson.


Já takk, ég vil styrkja Kjarnann!
Þorbjörn Guðmundsson
Er íslenska velferðarkerfið ekki lengur griðarstaður þeirra sem minnst hafa?
Kjarninn 11. janúar 2023
Takk fyrir og sjáumst á nýjum miðli á föstudag
Bréf frá ritstjóra Kjarnans vegna sameiningar við Stundina og þess að nýr framsækinn fréttamiðill verður til í lok viku.
Kjarninn 11. janúar 2023
Sverrir Albertsson
Vatn á myllu kölska
Kjarninn 11. janúar 2023
Lögreglumenn standa vörð um gröfurnar í námunni.
Berjast fyrir þorpi á barmi hengiflugs
Lítið þorp í Rínarlöndum Þýskalands er allt komið í eigu kolarisa. Fyrirtækið ætlar sér að mylja niður húsin og stækka kolanámu sína sem þegar þekur um 80 ferkílómetra. Þetta þykir mörgum skjóta skökku við í heimi sem berst við loftslagsbreytingar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Arnþrúður Karlsdóttir, útvarpsstjóri Útvarps Sögu.
Útvarp Saga telur fjölmiðlastyrki skapa tortryggni og bjóða upp á frændhygli
Fjögur fjölmiðlafyrirtæki hafa til þessa skilað inn umsögnum um frumvarp Lilju Alfreðsdóttur menningar- og viðskiptaráðherra, sem mun að óbreyttu framlengja núverandi styrkjakerfi til fjölmiðla.
Kjarninn 10. janúar 2023
Sólveig Anna Jónsdóttir formaður Eflingar.
Viðræðum slitið og Efling undirbýr verkfallsaðgerðir
Samtök atvinnulífsins hafa hafnað gagntilboði Eflingar um skammtímakjarasamning, sem kvað á um meiri launahækkanir en SA hefur samið um við aðra hópa á almennum vinnumarkaði til þessa. Efling undirbýr nú verkfallsaðgerðir.
Kjarninn 10. janúar 2023
Palestínski fáninn á lofti í mótmælum í Reykjavík. Ísraelskri lögreglu hefur nú verið fyrirskipað að rífa fánann niður á almannafæri.
Fánabann og refsiaðgerðir í Palestínu í kjölfar niðurstöðu Sameinuðu þjóðanna
Degi eftir að ný ríkisstjórn tók við völdum í Ísrael samþykkti allsherjarþing Sþ að fela Alþjóðadómstólnum í Haag að meta lögmæti hernáms Ísraelsríkis á Vesturbakkanum. Síðan þá hefur stjórnin gripið til refsiaðgerða og nú síðast fánabanns.
Kjarninn 10. janúar 2023
Gríðarlega mikil dæling á sandi á sér stað í Landeyjahöfn á hverju ári. Markarfljótið ber hundruð þúsunda tonna af jarðefnum út í sjó og það á til að safnast upp í mynni hafnarinnar.
Vilja sjúga sand af hafsbotni í stórum stíl og flytja út
Eftirspurn eftir íslenskum jarðefnum er gríðarleg ef marka má framkomin áform erlendra stórfyrirtækja um nýtingu þeirra. Vinsældir hafnarinnar í Þorlákshöfn eru samhliða mjög miklar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Meira úr sama flokkiInnlent