Hið opin­bera á að vera til­búið að bjarga þjóð­ar­flug­fé­lögum sínum og flug­völlum ef hætta er á gjald­þroti, en sam­starf rík­is­stjórn­ar­innar við þessa tvo aðila er lyk­il­at­riði í því að tryggja áreið­an­legar sam­göngur til lengri tíma. Þetta er mat Simon Theeuwes, fyrrum ráð­gjafa fyrir Schip­hol-flug­völl í Amster­dam. 

Theeuwes hélt erindi á mál­þingi Hag­fræði­stofn­unar Háskóla Íslands fyrr í dag um flug­sam­göngur sem grunn­inn­viði í ljósi COVID-19. Í erindi sínu fór hann yfir núver­andi stöðu flug­mála, auk grein­ingar sem gerð var á efna­hags­leg áhrif heims­far­ald­urs­ins á Schip­hol-flug­völl­inn í Amster­dam. 

Sam­kvæmt Theeuwes er Schip­hol sam­bæri­legur Kefla­vík­ur­flug­velli að því leyti að báðir flug­vell­irnir eru tengi­m­ið­stöðv­ar; Schip­hol fyrir flug til og frá Evr­ópu ann­ars veg­ar, og Kefla­vík­ur­flug­völlur fyrir flug yfir Atl­ants­hafið hins veg­ar. 

Hann sagði slíka tengiflug­velli vera sér­stak­lega við­kvæma fyrir núver­andi ástandi, þar sem lengur tæki að koma flug­ferðum milli heims­álfa í fyrra horf heldur en ein­faldra milli­landa- eða inn­an­lands­flug­ferða. Mik­il­vægt væri að Ísland yrði í hóp þeirra landa sem öruggt er að ferð­ast til, en landið gæti þannig orðið að öruggum tengilið fyrir flug­ferðum milli Evr­ópu og Banda­ríkj­anna, mögu­lega þannig að far­þegar sem eru á leið yfir Atl­ants­hafið verði skimaðir á Íslandi í leið­inn­i. 

Gullni þrí­hyrn­ing­ur­inn

Enn fremur taldi Theeuwes hlut­verk rík­is­ins að verja alþjóða­flug­velli lands­ins auk þjóð­ar­flug­fé­laga þeirra (e. National flight carri­ers) falli og mögu­lega eiga hlut í þeim. Því til stuðn­ings  hann að hol­lenska rík­is­stjórnin eigi 70% í eign­ar­halds­fé­lagi Schip­hol flug­vall­ar, auk þess sem það á 14% hlut í Air­France-KLM sam­stæð­unni og önnur 5% í hol­lenska flug­fé­lag­inu KLM. Þetta sam­starf milli rík­is­stjórn­ar­inn­ar, flug­vall­ar­ins og þjóð­ar­flug­fé­lags­ins nefnir hann „gullna þrí­hyrn­ing­inn.“ 

Með slíku sam­starfi taldi Theeuwes að fyr­ir­sjá­an­leiki myndi skap­ast með rekstur flug­fé­lag­anna og flug­vall­anna, sem væru inn­viðir lands­ins. Þannig gæti hið opin­bera einnig veitt flug­fé­lög­unum aðhald og séð til þess að þau upp­fylli helstu skil­yrði hvað varðar heilsu, öryggi og sjálf­bærni. Einnig bætti hann við að slíkt sam­starf væri ekki eins­dæmi í Hollandi, finna mætti aðrar útgáfur þess ann­ars staðar í Evr­ópu, líkt og í Þýska­landi og Frakk­land­i.