Skuldir heimila aukast

Íslensk heimili urðu skuldsettari í fyrra, en skuldsetning þeirra hefur ekki aukist jafnhratt síðan í góðærinu fyrir hrun. Vaxandi útlán banka og lífeyrissjóða gefur til kynna að skuldsetningin hafi aukist enn meira í ár.

Júní og júlí voru metmánuðir í útgáfu nýrra húsnæðislána
Júní og júlí voru metmánuðir í útgáfu nýrra húsnæðislána
Auglýsing

Skuldir heim­ila juk­ust um fimm pró­sent í fyrra og er það hrað­asta aukn­ing skulda frá árinu 2006. Sam­hliða skulda­aukn­ingu hafa útlán banka og líf­eyr­is­sjóða til heim­ila aukist, en mikil aukn­ing þeirra á und­an­förnum mán­uðum bendir til enn meiri skuld­setn­ingar í ár. 

Hag­stofa birti í dag tölur um efna­hags­stöðu heim­ila og fyr­ir­tækja fyrir árið 2019. Sam­kvæmt þeim juk­ust heild­ar­fjár­eignir heim­il­anna um rúm­lega tíu pró­sent í fyrra, á meðan heild­ar­skuld­bind­ingar juk­ust um fimm pró­sent, ef tekið er til­lit til lands­fram­leiðslu. 

Þetta er annað árið í röð sem skuld­setn­ing heim­ila eykst, en hlut­fall skulda heim­ila af lands­fram­leiðslu hækk­aði um rúmt pró­sent árið 2018. Á milli 2009 og 2018 lækk­aði skulda­hlut­fall heim­ila hins vegar milli ára, eða stóð í stað. Leita þarf aftur til árs­ins 2006 til að finna meiri aukn­ingu í skuld­setn­ingu heim­ila og í fyrra, en þá jókst skulda­hlut­fall þeirra um átta pró­sent. 

Auglýsing

Sam­hliða auk­inni skuld­setn­ingu hefur útlánum banka og líf­eyr­is­sjóða til heim­ila fjölgað all­mikið á síð­ustu árum. Seðla­bank­inn geymir þessar tölur, en ef hlut­fall þeirra af lands­fram­leiðslu er skoðað sést að lán­taka heim­ila hjá þessum stofn­unum hefur vaxið jafnt og þétt frá árinu 2017. Þessa þróun má sjá á mynd hér að neð­an. 



Skuldir heimila og lán hjá bönkum og lífeyrissjóðum sem hlutfall af landsframleiðslu. Heimild: Hagstofa og Seðlabankinn.

Í kjöl­far vaxta­lækk­ana Seðla­bank­ans í ár stórjókst svo lán­tak­an, en júní og júlí voru met­mán­uðir í útgáfu hús­næð­is­lána, líkt og Kjarn­inn hefur fjallað um áður. Gera má ráð fyrir að skuld­setn­ing heim­ila muni aukast enn frekar í ár, sam­hliða auk­inni lán­töku hjá bönkum og líf­eyr­is­sjóð­um.

Þrátt fyrir skulda­aukn­ingu síð­asta árs er eigna­staða heim­ila betri en áður. Eigið fé heim­ila, sem eru eignir þess umfram skuld­ir, jókst tölu­vert í fyrra og er það nú rúm­lega tvö­falt meira en árleg lands­fram­leiðsla. Til sam­an­burðar var það jafnt lands­fram­leiðsl­unni fyrir tíu árum síð­an, og hefur það því tvö­fald­ast sem hlut­fall af henn­i. 



Við þurfum á þínu framlagi að halda

Þú getur tekið beinan þátt í að halda úti öflugum fjölmiðli.

Við sem vinnum á ritstjórn Kjarnans viljum hvetja þig til að vera með okkur í liði og leggja okkar góða fjölmiðli til mánaðarlegt framlag svo við getum haldið áfram að vinna fyrir lesendur, fyrir fólkið í landinu.

Kjarninn varð níu ára í sumar. Þegar hann hóf að taka við frjálsum framlögum þá varð slagorðið „Frjáls fjölmiðill fyrir andvirði kaffibolla“ til og lesendur voru hvattir til að leggja fram í það minnsta upphæð eins kaffibolla á mánuði.

Mikið vatn hefur runnið til sjávar á þeim níu árum sem Kjarninn hefur lifað. Í huga okkar á Kjarnanum hefur þörfin fyrir fjölmiðla sem veita raunverulegt aðhald og taka hlutverk sitt alvarlega aukist til muna.

Við trúum því að Kjarninn skipti máli fyrir samfélagið.

Við trúum því að sjálfstæð og vönduð blaðamennska skipti máli.

Ef þú trúir því sama þá endilega hugsaðu hvort Kjarninn er ekki allavega nokkurra kaffibolla virði á mánuði.

Vertu með okkur í liði. Þitt framlag skiptir máli.

Ritstjórn Kjarnans: Sunna Ósk Logadóttir, Þórður Snær Júlíusson, Erla María Markúsdóttir, Arnar Þór Ingólfsson, Eyrún Magnúsdóttir og Grétar Þór Sigurðsson.


Já takk, ég vil styrkja Kjarnann!
Þorbjörn Guðmundsson
Er íslenska velferðarkerfið ekki lengur griðarstaður þeirra sem minnst hafa?
Kjarninn 11. janúar 2023
Takk fyrir og sjáumst á nýjum miðli á föstudag
Bréf frá ritstjóra Kjarnans vegna sameiningar við Stundina og þess að nýr framsækinn fréttamiðill verður til í lok viku.
Kjarninn 11. janúar 2023
Sverrir Albertsson
Vatn á myllu kölska
Kjarninn 11. janúar 2023
Lögreglumenn standa vörð um gröfurnar í námunni.
Berjast fyrir þorpi á barmi hengiflugs
Lítið þorp í Rínarlöndum Þýskalands er allt komið í eigu kolarisa. Fyrirtækið ætlar sér að mylja niður húsin og stækka kolanámu sína sem þegar þekur um 80 ferkílómetra. Þetta þykir mörgum skjóta skökku við í heimi sem berst við loftslagsbreytingar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Arnþrúður Karlsdóttir, útvarpsstjóri Útvarps Sögu.
Útvarp Saga telur fjölmiðlastyrki skapa tortryggni og bjóða upp á frændhygli
Fjögur fjölmiðlafyrirtæki hafa til þessa skilað inn umsögnum um frumvarp Lilju Alfreðsdóttur menningar- og viðskiptaráðherra, sem mun að óbreyttu framlengja núverandi styrkjakerfi til fjölmiðla.
Kjarninn 10. janúar 2023
Sólveig Anna Jónsdóttir formaður Eflingar.
Viðræðum slitið og Efling undirbýr verkfallsaðgerðir
Samtök atvinnulífsins hafa hafnað gagntilboði Eflingar um skammtímakjarasamning, sem kvað á um meiri launahækkanir en SA hefur samið um við aðra hópa á almennum vinnumarkaði til þessa. Efling undirbýr nú verkfallsaðgerðir.
Kjarninn 10. janúar 2023
Palestínski fáninn á lofti í mótmælum í Reykjavík. Ísraelskri lögreglu hefur nú verið fyrirskipað að rífa fánann niður á almannafæri.
Fánabann og refsiaðgerðir í Palestínu í kjölfar niðurstöðu Sameinuðu þjóðanna
Degi eftir að ný ríkisstjórn tók við völdum í Ísrael samþykkti allsherjarþing Sþ að fela Alþjóðadómstólnum í Haag að meta lögmæti hernáms Ísraelsríkis á Vesturbakkanum. Síðan þá hefur stjórnin gripið til refsiaðgerða og nú síðast fánabanns.
Kjarninn 10. janúar 2023
Gríðarlega mikil dæling á sandi á sér stað í Landeyjahöfn á hverju ári. Markarfljótið ber hundruð þúsunda tonna af jarðefnum út í sjó og það á til að safnast upp í mynni hafnarinnar.
Vilja sjúga sand af hafsbotni í stórum stíl og flytja út
Eftirspurn eftir íslenskum jarðefnum er gríðarleg ef marka má framkomin áform erlendra stórfyrirtækja um nýtingu þeirra. Vinsældir hafnarinnar í Þorlákshöfn eru samhliða mjög miklar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Meira úr sama flokkiInnlent