Kristján Þór Júlíusson sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra upplýsti Katrínu Jakobsdóttur forsætisráðherra um það í júlímánuði 2020 að fyrr í þeim sama mánuði hefði yfirstjórn ráðuneytis hans borist ábending um samskipti skrifstofustjóra sjávarútvegs og fiskeldis í ráðuneytinu við Stjórnartíðindi.
Umrætt mál verður tekið til umræðu í stjórnskipunar- og eftirlitsnefnd Alþingis á næstunni, en það staðfestir Jón Þór Ólafsson þingmaður Pírata og formaður nefndarinnar í samtali við Kjarnann.
Stundin hefur verið að fjalla um málið frá ýmsum hliðum frá því í síðustu viku. Þá greindi blaðið frá því að umræddur þáverandi skrifstofustjóri í ráðuneytinu, Jóhann Guðmundsson, hefði beðið Stjórnartíðindi um að birtingu og þar með gildistöku nýrra laga um laxeldi yrði frestað um þrjá daga í júlí árið 2019 – frá 15. júlí til 18. júlí. Greint var frá því að umbeðin frestun hefði snert hagsmuni þriggja laxeldisfyrirtækja, sem voru með frest hjá Skipulagsstofnun til 17. júlí þess að skila inn gögnum varðandi laxeldisáform.
Fyrir utan það að sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra lét forsætisráðherra vita af samskiptunum var forsætisráðuneytinu að öðru leyti ekki gert sérstaklega kunnugt um málið, samkvæmt svari þess til Kjarnans um þetta mál, en ráðuneytið segist jafnframt ekki hafa upplýsingar um önnur einstök tilvik þar sem seinkunar á birtingu laga í Stjórnartíðindum hafi verið óskað.
Ráðuneytið bendir á að „slík beiðni um skammvinna seinkun getur í einstaka tilvikum talist málefnaleg eða nauðsynleg vegna framkvæmdar þeirra laga sem um ræðir, t.a.m. í tilfellum þar sem stilla þarf saman birtingu reglugerðar og nýrra laga.“
Kjarninn hefur beint annarri spurningu til ráðuneytisins, um hvort sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra hafi upplýst forsætisráðherra um hvort seinkunin hefði talist málefnaleg eða nauðsynleg í þessu tilviki, en eins og rakið hefur verið í fréttum Stundarinnar af málinu lét skrifstofustjórinn fresta gildistöku laganna að eigin frumkvæði og fékk að sögn ráðuneytisins engin fyrirmæli frá yfirboðurum sínum um slíkt.
Settur í leyfi en ráðuneytið segir ekki af hverju
Hann var settur í ótímabundið leyfi þegar atvinnuvega- og nýsköpunarráðuneytinu varð kunnugt um málið í júlí á þessu ári og starfar ekki lengur í ráðuneytinu. Ráðuneytið vill ekki segja frá því af hverju starfsmaðurinn var sendur í leyfi, samkvæmt frétt Stundarinnar í gær.
Hann er sagður hafa misst starf sitt í nýlegum skipulagsbreytingum þar innanhúss og ekki út af þessu máli, en eins og Kjarninn sagði frá nýlega hafa þrír nýir skrifstofustjórar verið ráðnir inn í ráðuneyti Kristjáns Þórs. Þeirra á meðal Kolbeinn Árnason, fyrrverandi framkvæmdastjóri LÍU og SFS, sem einmitt mun taka við málefnum fiskeldis í ráðuneytinu.
Samkvæmt ítarlegri umfjöllun Stundarinnar um málið fól þessi þriggja daga frestun á gildistöku laganna í sér að laxeldisfyrirtækin Arctic Sea Farm, Arnarlax og Fiskeldi Austfjarða gátu skilað inn frummatsskýrslu um laxeldisáform sín til Skipulagsstofnunar á grundvelli eldri laga um laxeldi og þar með fengið rekstrarleyfi á grundvelli eldri laganna en ekki þeirra nýju, sem var fyrirtækjunum í hag. Ekki fæst séð að það hafi verið vilji Alþingis að eldri löggjöf myndi gilda um þessi tilteknu áform fyrirtækjanna.
Til stendur að stjórnskipunar- og eftirlitsnefnd Alþingis ræði málið, en Andrés Ingi Jónsson þingmaður utan flokka óskaði eftir því. Jón Þór Ólafsson formaður nefndarinnar segir við Kjarnann að mögulega verði þetta mál, sem vakið hefur upp ýmsar spurningar, á dagskrá nefndarinnar á fundi á miðvikudaginn í næstu viku.
