Alls hafa 17 fyr­ir­tæki sótt um svo­kall­aða greiðslu­skjól á grund­velli laga sem Alþingi sam­þykkti 16. júní síð­ast­lið­inn. Frá þessu er greint í skýrslu stjórn­valda um nýt­ingu úrræða þeirra vegna yfir­stand­andi heims­far­ald­urs, sem gerð var opin­ber fyrir helg­i. 

Í greiðslu­skjólsúr­ræð­inu, sem ætlað er fyrir fyr­ir­tæki í neyð vegna COVID-far­ald­urs­ins, felst að kröfu­hafar þeirra geta ekki fengið greitt frá þeim né er hægt að setja þau í þrot líkt og vana­legt er þegar fyr­ir­tæki geta ekki staðið við skuld­bind­ingar sín­ar. Hægt er að fá heim­ild til að vera í slíku skjóli í allt að ár. Á ein­földu máli þá þurfa fyr­ir­tækin ekki að greiða reikn­inga sína og reyna þess í stað að bíða af sér storm­inn. Eins og við er að búast eru, sam­kvæmt heim­ildum Kjarn­ans, flest fyr­ir­tæki sem lagt hafa umsóknir um greiðslu­skjól fyrir hér­aðs­dóm­stóla, tengd ferða­þjón­ust­u. 

Til­nefna eigin aðstoð­ar­mann

Fyr­ir­tæki í greiðslu­skjóli fá tæki­færi til að semja við kröfu­hafa með full­tingi sér­staks aðstoð­ar­manns, lög­manns eða lög­gilts end­ur­skoð­anda sem fyr­ir­tækið til­nefnir sjálft sér til aðstoð­ar. Beiðni um heim­ild til fjár­hags­legrar end­ur­skipu­lagn­ingar er síðan beint til hér­aðs­dóms. Alls hafa 17 slíkar beiðnir verið lagðar fyrir dóm­stóla síð­ast­liðna mán­uði.

Á meðal að á greiðslu­skjól­inu stendur má fyr­ir­tækið ekki ráð­stafa eignum sínum eða stofna til nýrra skuld­bind­inga nema að sér­staki aðstoð­ar­mað­ur­inn sam­þykki það eða að umrædd ráð­stöfun telj­ist vera nauð­syn­legur þáttur í dag­legum rekstri eða end­ur­skipu­lagn­ing­unni.

Sam­tök atvinnu­lífs­ins hafa boðið aðild­ar­fyr­ir­tækjum sínum aðstoð lög­manns án end­ur­gjalds til að glöggva sig á úrræð­inu.

Harð­lega gagn­rýnt

Við­skipta­blaðið fjall­aði um ýmis álita­efni sem komu fram í umsögnum um frum­varp um greiðslu­skjóla­leið­ina nokkrum dögum áður en það varð að lög­um. 

­Blaðið greindi meðal ann­ars frá því að umsagn­ar­að­ilar teldu margir hverjir að hluti frum­varps­ins gæti verið í and­stöðu við eign­ar­rétt­ar­á­kvæði stjórn­ar­skrár­inn­ar. Fyr­ir­séð væri að reyna myndi á lögin fyrir dóm­stól­u­m. 

Í umfjöllun blaðs­ins var meðal ann­ars farið yfir umsögn lög­manns­stof­unnar Advel. Í henni var vakin sér­stök athygli á því að fjár­hags­leg end­ur­skipu­lagn­ing ætti ekki að standa til boða hvaða skuld­ara sem er, aðeins fyr­ir­tækjum sem eru raun­veru­lega rekstr­ar­hæf. Engin ástæða væri til að tefja gjald­þrota­skipti á ólíf­væn­legum atvinnu­fyr­ir­tækjum ef skuld­ar­inn hefði frjálsar hendur til þess að nýta sér aðgengi að máls­með­ferð til fjár­hags­legrar end­ur­skipu­lagn­ingar „getur það gert það að verkum að þegar hefð­bundin gjald­þrota­skipti loks hefjast, þá kunna verð­mæti þrota­bús­ins að hafa rýrnað veru­lega.“