Ný könnun Seðla­banka Íslands, sem gerð var á meðal mark­aðs­að­ila á skulda­bréfa­mark­aði, sýnir að þeir búast við því að stýri­vextir muni hækka í 5,5 pró­sent á þriðja árs­fjórð­ungi 2022 og verði í fram­hald­inu sex pró­sent á fyrsta árs­fjórð­ungi næsta árs. 

Stýri­vextir eru sem stendur 4,75 pró­sent og hafa hækkað um fjögur pró­sentu­stig frá því í maí í fyrra. Sú hækkun hefur haft mikil áhrif á afborg­anir á hús­næð­is­lán­um. Í nýlegri hag­­sjá Lands­­­­bank­ans var tekið dæmi af 40 millj­­­­óna króna láni á lægstu óverð­­­­tryggðu vöxt­­­­um. Vaxta­­­­byrði þeirra hefur hækkað um 98 þús­und krónur frá því í maí í fyrra. Lands­­­­bank­inn býst við því að vextir haldi áfram að hækka og að vaxta­­­­byrðin muni aukast um 25 þús­und krónur í við­­­­bót á þessu ári. Þá hefur hún farið úr 110 þús­und krónum á mán­uði i 233 þús­und krónur á mán­uð­i. Í nýlegri könnun sem Pró­sent gerði fyrir Frétta­blaðið kom fram að rúm­lega þriðj­ungur svar­enda notar allt ráð­stöf­un­arfé sitt á mán­uði til að ná endum sam­an, er að ganga á sparnað eða safna skuld­um. 

Spá því að verð­bólgan verði 5,8 pró­sent eftir ár

Alls var könnun Seðla­bank­ans send til 31 mark­aðs­að­ila. Um er að ræða banka, líf­eyr­is­sjóði, verð­bréfa- og fjár­fest­ing­ar­sjóði, verð­bréfa­miðl­ara og fyr­ir­tæki með starfs­leyfi til eigna­stýr­ing­ar. Alls svör­uðu 24 þeirra könn­un­inn­i. 

Niðurstöður hennar gefa til kynna að vænt­ingar svar­enda séu svart­sýnni en áður. Nú búast þeir við að verð­bólgan, sem nú er 9,9 pró­sent, sem við hámark og verði að með­al­tali tíu pró­sent. Í kjöl­farið fari hún að hjaðna, en hægar en þeir töldu áður. Nú spá þeir að verð­bólgan verði 5,8 pró­sent eftir eitt ár og fjögur pró­sent eftir tvö. í síð­ustu könn­un, sem gerð var í apr­íl, töldu mark­aðs­að­ilar að verð­bólgan yrði fimm pró­sent að ári liðn­u. 

Miðað við mið­gildi svara í könn­un­inni búast mark­aðs­að­ilar við því að stýri­vextir Seðla­bank­ans hækki í 5,5 pró­sent á yfir­stand­andi fjórð­ungi og að þeir hækki enn frekar í fram­hald­inu og verði sex pró­sent á fyrsta fjórð­ungi næsta árs. „Þá vænta þeir þess að vextir lækki aftur og verði 5,5 pró­sent eftir eitt ár og að þeir lækki í um 4,5 pró­sent að tveimur árum liðn­um. Þetta eru hærri vextir en mark­aðs­að­ilar bjugg­ust við í könnun bank­ans í apr­íl.“

Mark­aðs­að­ilar voru líka spurðir um afstöðu til taum­halds pen­inga­stefnu Seðla­bank­ans. „Nokkur breyt­ing var á afstöðu svar­enda til taum­halds pen­inga­stefn­unnar en þeim fækk­aði sem telja að taum­haldið sé of laust og er hlut­fall þeirra 67% en hlut­fallið var 79 pró­sent í apr­íl. Þá fjölg­aði þeim sem telja taum­haldið hæfi­legt og er hlut­fall þeirra um 29 pró­sent sam­an­borið við 17 pró­sent í síð­ustu könn­un. Rúm­lega fjögur pró­sent svar­enda í könn­un­inni eru þeirrar skoð­unar að taum­haldið sé of þétt sem er sama hlut­fall og í apr­íl.“