Lífeyrissjóðurinn Gildi mun greiða atkvæði gegn tillögu stjórnar Icelandair Group um að setja á fót hvatakerfi fyrir framkvæmdastjórn félagsins og valda lykilstarfsmenn. Tillagan verður tekin fyrir á aðalfundi félagsins sem fram fer á morgun, en Gildi er fimmti stærsti hluthafi félagsins með 3,19 prósent hlut.
Samkvæmt upplýsingum frá sjóðnum er það mat stjórnenda hans að tillagan um hvatakerfið sé of umfangsmikil og að sjóðurinn muni greiða atkvæði gegn öllu sem snýr að uppsetningu þess. Heimildir Kjarnans herma að það hafi verið til umræðu hjá öðrum stórum hluthöfum að greiða atvæði gegn tillögunni.
Samkvæmt tillögu stjórnarinnar snýst kerfið um að hópurinn muni geta fengið allt af 25 prósent af árslaunum sínum í bónus í formi kaupréttar á hlutum í Icelandair Group. Fyrirhugað er að gefa út 250 milljón hluti í ár vegna kerfisins og alls 900 milljón hluti á þriggja ára tímabili. Miðað við markaðsvirði Icelandair Group í dag er virði þeirra hluta sem greiða á út sem kaupauka um tveir milljarðar króna. Hægt verður að innleysa umrædda kauprétti að þremur árum liðnum.
Þegar dagskrá aðalfundar Icelandair Group var birt fyrir skemmstu kom fram að markmiðið með innleiðinguhvatakerfisins sé meðal annars sá að draga úr líkum á að lykilstarfsmenn yfirgefi Icelandair Group með litlum fyrirvara.
Töpuðu 13,7 milljörðum í fyrra
Icelandair Group tapaði 13,7 milljörðum króna á árinu 2021 miðað við gengi krónu í lok þess árs en félagið gerir upp í Bandaríkjadölum. Þar af tapaði félagið 5,1 milljarði króna á síðustu þremur mánuðum ársins.
Rekstrartap á síðasta ári var 17,7 milljarðar króna, en endanlegt tap dróst saman vegna þess að aðrar tekjur voru jákvæðar. Þar á meðal voru sala eigna, í Iceland Travel og Icelandair Hotels, og tekjufærsla vegna reiknaðra vaxta á vaxtalausri frestun á greiðslu skatta.
Í skýrslu tilnefninganefndar Icelandair Group, sem var birt í Kauphöll Íslands fyrir skemmstu sagði að það væri viðvarandi áhætta fyrir félagið að lykilstarfsmenn hætti þar sem þeir fái ekki nægilega vel greitt fyrir störf sín, en þrír úr framkvæmdastjóri Icelandair Group hafa hætt störfum frá síðasta aðalfundi. Í viðtölum sem nefndin tók við stjórnendur og stjórnarmenn í félaginu kom fram að þeir teldu þörf á „sterkari varðveisluáætlun ásamt endurskoðuðu starfskjarafyrirkomulagi æðstu stjórnenda“.
Laun forstjóra hækkuðu um næstum 50 prósent
Einn lykilmannanna sem myndi fá kaupauka- og kaupréttargreiðslur ef bónuskerfið verður samþykkt á komandi aðalfundi er Bogi Níls Bogason, forstjóri Icelandair Group.
Kjarninn greindi frá því í síðasta mánuði að hann hafi fengið 518 þúsund Bandaríkjadali í laun og hlunnindi á síðasta ári. Á árslokagengi ársins 2021 eru það 67,5 milljónir króna eða 5,6 milljónir króna á mánuði. Til viðbótar fékk Bogi Nils 119,6 þúsund Bandaríkjadali í lífeyrisgreiðslur, eða 15,6 milljónir króna á ofangreindu gengi. Það þýðir að laun, hlunnindi og lífeyrisgreiðslur hans á síðasta ári voru samtals 83,1 milljónir króna, eða rúmlega 6,9 milljónir króna að meðaltali á mánuði.
Laun Boga hækkuðu umtalsvert milli ára. Hann var með 355 þúsund Bandaríkjadali í laun á árinu 2020 og fékk þá 76 þúsund Bandaríkjadali í lífeyrissjóðsgreiðslur frá félaginu. Þegar þessar tölur eru umreiknaðar í íslenskar krónur á árslokagengi síðasta árs þýða þær að laun og hlunnindi Boga voru 46,3 milljónir króna á árinu 2020, eða tæplega 3,9 milljónir króna á mánuði, og lífeyrissjóðsgreiðslurnar alls 9,9 milljónir króna. Samtals voru laun, hlunnindi og lífeyrissjóðsgreiðslur Boga á árinu 2020 því 56,2 milljónir króna miðað við árslokagengi 2021, eða 4,7 milljónir króna á mánuði.
Laun, hlunnindi og lífeyrissjóðsgreiðslur Boga hækkuðu því um 48 prósent í Bandaríkjadölum talið milli ára.
Kjarninn sendi fyrirspurn til Icelandair Group vegna málsins og óskaði eftir útskýringum á launahækkun forstjóra. Í svari upplýsingafulltrúa félagsins sagði að breytinguna megi „langmestu leyti rekja til þess að á árinu 2020 tók forstjóri á sig 30 prósent launalækkun stærstan hluta ársins. Þess má geta í þessu samhengi að ársreikningur félagsins er í USD en öll laun á Íslandi, þ.m.t. forstjóra eru greidd í íslenskum krónum. Meðalgengi íslensku krónunnar gagnvart USD styrktist á milli ára og ýkir það hækkunina í ársreikningnum.“
Gengi íslensku krónunnar gagnvart Bandaríkjadal veiktist um 2,5 prósent á síðasta ári.
Tvær hlutafjáraukningar í faraldrinum
Icelandair Group fór tvívegis í hlutafjáraukningu eftir að kórónuveirufaraldurinn skall á. Félagið safnaði alls 23 milljörðum króna í útboði sem fór fram í september 2020, en það hefur átt í miklum rekstrarvanda um árabil sem jókst verulega þegar kórónuveirufaraldurinn reið yfir.
Icelandair Group gerði svo bindandi samkomulag við bandaríska fjárfestingarsjóðinn Bain Capital um að hann keypti nýtt hlutafé í flugfélaginu í fyrrasumar. Samkvæmt samkomulaginu greiddi Bain Capital 8,1 milljarð króna og eignaðist fyrir vikið 16,6 prósent hlut í Icelandair Group. Bain Capital átti 15,7 prósent hlut í Icelandair Group um síðustu áramót og var lang stærsti eigandi félagsins. Aðrir stórir eigendur eru íslenskir lífeyrissjóðir.
Þrátt fyrir mikinn taprekstur hefur hlutabréfaverð í Icelandair Group rúmlega tvöfaldast frá því að hlutabréfaútboðið í september 2020 fór fram. Hluthafar í árslok voru 15.287 og fjölgaði um 1.779 í fyrra.
Ekkert eitt fyrirtæki fékk meiri fyrirgreiðslu úr ríkissjóði vegna kórónuveirufaraldursins en Icelandair Group. Á meðal þess sem félagið fékk var ríkisábyrgð á lánalínu upp á 16,5 milljarða króna. Icelandair Group sagði upp lánalínunni á sama tíma og hugmyndir um hið nýja hvatakerfi voru gerðar opinberar.
Þá hefur Icelandair Group endursamið, af mikilli hörku, við helstu stéttarfélög starfsmanna sinna. Sagði meðal annars 95 prósent flugfreyja upp á meðan að á kjaraviðræðum við þær stóð. Eftir að þær kolfelldu kjarasamning var talað um að ráða fólk úr öðru stéttarfélagi.
