Kaupmáttur ungra karlmanna hefur minnkað á síðustu áratugum

Á meðan heildarlaun fólks yfir fertugt hefur aukist myndarlega frá árinu 1994 mátti ekki greina neina aukningu í kaupmætti hjá körlum undir þrítugu, samkvæmt grein í nýjasta tölublaði Vísbendingar.

Benedikt Jóhannesson, stærðfræðingur og fyrrverandi fjármálaráðherra.
Benedikt Jóhannesson, stærðfræðingur og fyrrverandi fjármálaráðherra.
Auglýsing

Karlar undir þrí­tugu höfðu ýmist lak­ari eða jafn­góð laun að raun­virði árið 2018, miðað við árið 1994. Á sama tíma jókst kaup­máttur fólks á aldr­inum 40-64 ára að jafn­aði um rúm­lega 2 pró­sent á ári. Þetta kemur fram í grein sem Bene­dikt Jóhann­es­son, stærð­fræð­ingur og fyrr­ver­andi fjár­mála­ráð­herra, skrifar í nýjasta tölu­blaði Vís­bend­ingar.

Sam­kvæmt grein­inni er mik­ill munur á kaup­mátt­ar­aukn­ingu síð­ustu ára­tuga eftir ald­urs­hóp­um, þar sem kaup­máttur ungra hefur auk­ist mun minna en þeirra sem eldri eru. Þá hefur kaup­máttur kvenna auk­ist meira en karla, en Bene­dikt segir það skýr­ast af auk­inni atvinnu­þátt­töku kvenna, auk þess sem laun kvenna­stétta hafi lík­lega hækkað meira en ann­ara.

Að mati Bene­dikts gefur kaup­mátt­ar­aukn­ing karla á sama tíma þó betra spá­gildi um hækkun raun­launa í fram­tíð­inni, þar sem atvinnu­þátt­taka þeirra breytt­ist ekki mikið á milli 1994 og 2018. Sam­kvæmt henni má búast við stöðugri 1,5 pró­sent hækkun heild­ar­launa að raun­gildi fyrir fólk á aldr­inum 40-67 ára.

Auglýsing

Kaup­mátt­ar­aukn­ing á meðal yngri karla var aftur á móti nokkuð minni, sem gæti gefið til kynna að ekki ætti að búast við jafn­háum raun­launa­hækk­unum í þeim ald­urs­hóp­um. Fyrir karla undir 27 ára aldri dróst kaup­mátt­ur­inn meira að segja saman á tíma­bil­inu og fyrir karla um þrí­tugt hélst hann nær óbreytt­ur.

Þó bætir Bene­dikt við að lak­ari staða karla fyrir þrí­tugt kunni að end­ur­spegla breyttan vinnu­mark­að, þar sem störfum í ferða­þjón­ust­unni, sem eru yfir­leitt í lægri launa­þrep­um, fjölg­aði mikið á þessu tíma­bili.

Hægt er að lesa grein Bene­dikts í heild sinni með því að ger­ast áskrif­andi að Vís­bend­ingu.

Við þurfum á þínu framlagi að halda

Þú getur tekið beinan þátt í að halda úti öflugum fjölmiðli.

Við sem vinnum á ritstjórn Kjarnans viljum hvetja þig til að vera með okkur í liði og leggja okkar góða fjölmiðli til mánaðarlegt framlag svo við getum haldið áfram að vinna fyrir lesendur, fyrir fólkið í landinu.

Kjarninn varð níu ára í sumar. Þegar hann hóf að taka við frjálsum framlögum þá varð slagorðið „Frjáls fjölmiðill fyrir andvirði kaffibolla“ til og lesendur voru hvattir til að leggja fram í það minnsta upphæð eins kaffibolla á mánuði.

Mikið vatn hefur runnið til sjávar á þeim níu árum sem Kjarninn hefur lifað. Í huga okkar á Kjarnanum hefur þörfin fyrir fjölmiðla sem veita raunverulegt aðhald og taka hlutverk sitt alvarlega aukist til muna.

Við trúum því að Kjarninn skipti máli fyrir samfélagið.

Við trúum því að sjálfstæð og vönduð blaðamennska skipti máli.

Ef þú trúir því sama þá endilega hugsaðu hvort Kjarninn er ekki allavega nokkurra kaffibolla virði á mánuði.

Vertu með okkur í liði. Þitt framlag skiptir máli.

Ritstjórn Kjarnans: Sunna Ósk Logadóttir, Þórður Snær Júlíusson, Erla María Markúsdóttir, Arnar Þór Ingólfsson, Eyrún Magnúsdóttir og Grétar Þór Sigurðsson.


Já takk, ég vil styrkja Kjarnann!
Þorbjörn Guðmundsson
Er íslenska velferðarkerfið ekki lengur griðarstaður þeirra sem minnst hafa?
Kjarninn 11. janúar 2023
Takk fyrir og sjáumst á nýjum miðli á föstudag
Bréf frá ritstjóra Kjarnans vegna sameiningar við Stundina og þess að nýr framsækinn fréttamiðill verður til í lok viku.
Kjarninn 11. janúar 2023
Sverrir Albertsson
Vatn á myllu kölska
Kjarninn 11. janúar 2023
Lögreglumenn standa vörð um gröfurnar í námunni.
Berjast fyrir þorpi á barmi hengiflugs
Lítið þorp í Rínarlöndum Þýskalands er allt komið í eigu kolarisa. Fyrirtækið ætlar sér að mylja niður húsin og stækka kolanámu sína sem þegar þekur um 80 ferkílómetra. Þetta þykir mörgum skjóta skökku við í heimi sem berst við loftslagsbreytingar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Arnþrúður Karlsdóttir, útvarpsstjóri Útvarps Sögu.
Útvarp Saga telur fjölmiðlastyrki skapa tortryggni og bjóða upp á frændhygli
Fjögur fjölmiðlafyrirtæki hafa til þessa skilað inn umsögnum um frumvarp Lilju Alfreðsdóttur menningar- og viðskiptaráðherra, sem mun að óbreyttu framlengja núverandi styrkjakerfi til fjölmiðla.
Kjarninn 10. janúar 2023
Sólveig Anna Jónsdóttir formaður Eflingar.
Viðræðum slitið og Efling undirbýr verkfallsaðgerðir
Samtök atvinnulífsins hafa hafnað gagntilboði Eflingar um skammtímakjarasamning, sem kvað á um meiri launahækkanir en SA hefur samið um við aðra hópa á almennum vinnumarkaði til þessa. Efling undirbýr nú verkfallsaðgerðir.
Kjarninn 10. janúar 2023
Palestínski fáninn á lofti í mótmælum í Reykjavík. Ísraelskri lögreglu hefur nú verið fyrirskipað að rífa fánann niður á almannafæri.
Fánabann og refsiaðgerðir í Palestínu í kjölfar niðurstöðu Sameinuðu þjóðanna
Degi eftir að ný ríkisstjórn tók við völdum í Ísrael samþykkti allsherjarþing Sþ að fela Alþjóðadómstólnum í Haag að meta lögmæti hernáms Ísraelsríkis á Vesturbakkanum. Síðan þá hefur stjórnin gripið til refsiaðgerða og nú síðast fánabanns.
Kjarninn 10. janúar 2023
Gríðarlega mikil dæling á sandi á sér stað í Landeyjahöfn á hverju ári. Markarfljótið ber hundruð þúsunda tonna af jarðefnum út í sjó og það á til að safnast upp í mynni hafnarinnar.
Vilja sjúga sand af hafsbotni í stórum stíl og flytja út
Eftirspurn eftir íslenskum jarðefnum er gríðarleg ef marka má framkomin áform erlendra stórfyrirtækja um nýtingu þeirra. Vinsældir hafnarinnar í Þorlákshöfn eru samhliða mjög miklar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Meira úr sama flokkiInnlent