Pæling dagsins: Helgar sig talinu um „blekkinguna“

simon-johnson.jpg
Auglýsing

Pæl­ing dags­ins er hluti af dag­legum frétta­pósti Kjarn­ans, þar sem farið er yfir það helsta í inn­lendum og erlendum frétt­um. Í pæl­ingu dags­ins er athygl­is­verðum hlutum velt upp.

Bréf­rit­ari er oft að hugsa um banka­starf­semi (ekki alltaf þó!) og hvaða stöðu hún hefur í efna­hags­kerfi okkar mann­anna. Ekki aðeins hér á landi heldur ekki síður alþjóð­lega. Seðla­banki Íslands, íslensk stjórn­völd og Alþjóða­gjald­eyr­is­sjóð­ur­inn héldu fram­úr­skar­andi ráð­stefnu í Hörpu, haustið 2011, þar sem banka­starf­semi var til umræðu, með áherslu á Ísland. Aðal­at­hyglin var á Nóbels­verð­launa­haf­anum Paul Krug­man. Það eft­ir­minni­leg­asta sem hann sagði var að á Íslandi hefði verið „mesta brjál­æðið af öllu því brjál­æði sem ríkti á fjár­mála­mörk­uðum heims­ins“. Það segir sína sögu um ástandið sem hér ríkti.

Sá sem stal sen­un­inni var Simon John­son, pró­fessor við MIT og fyrr­ver­andi aðal­hag­fræð­ingur Alþjóða­gjald­eyr­is­sjóðs­ins. John­son þykir með skörp­ustu stærð­fræð­ingum jarð­ar­inn­ar, afburða snjall micro hag­fræð­ing­ur. Á manna­máli er hann búinn að diffra og tegra tölu­vert í gegnum tíð­ina, og hefur unnið ítar­lega grein­ing­ar­vinnu allan sinn feril og markað sér orð­spor sem fáir geta státað sig af á þeim vett­vangi.

Auglýsing

John­son hefur talað um það opin­ber­lega, eftir fjár­málakreppun haustið 2008, að hann ætli sér að helga sig tal­inu um „blekk­ing­una“. Það er þeirri stað­reynd að við mann­fólkið séum búin að koma okkur upp fjár­mála­kerfi sem byggir á blekk­ing­unni um rík­is­á­byrgð á mis­tökum stjórn­enda, alveg óháð því hvort hið opin­bera á bank­anna eða ekki. Þetta skapar ranga hvata, og sogar til sín fjár­magn á ranga staði. Í erindi sínu fjall­aði hann með dramat­ískum hætti um þessi mál, og lagði enn fremur mat á stöðu mála í Evr­ópu á þessum tíma, ekki síst hjá risa­bank­anum Deutsche Bank, sem lán­aði með ævin­týra­legum hætti til Íslands fyrir hrunið (var hann kannski að nefna þennan banka sér­stak­lega vegna þess hvernig hann hag­aði sér gagn­vart Ísland­i?). Á þessum tíma­punkti, árið 2011, var vax­andi spenna á fjár­mála­mörk­uðum vegna stöðu mála í Evr­ópu. Að lokum var leitað til þeirra sem alltaf bera ábyrgð þegar á reynir; skatt­greið­enda, sem dældu þús­undum  millj­arða inn á fjár­mála­mark­aði til að halda blekk­ing­unni lif­andi í gegnum Seðla­banka Evr­ópu.

Erindi John­son má í heild sinni sjá hér, á vef Vísis.

Frétta­póstur Kjarn­ans kemur í póst­hólfið þitt á hverjum morgni.

Við þurfum á þínu framlagi að halda

Þú getur tekið beinan þátt í að halda úti öflugum fjölmiðli.

Við sem vinnum á ritstjórn Kjarnans viljum hvetja þig til að vera með okkur í liði og leggja okkar góða fjölmiðli til mánaðarlegt framlag svo við getum haldið áfram að vinna fyrir lesendur, fyrir fólkið í landinu.

Kjarninn varð níu ára í sumar. Þegar hann hóf að taka við frjálsum framlögum þá varð slagorðið „Frjáls fjölmiðill fyrir andvirði kaffibolla“ til og lesendur voru hvattir til að leggja fram í það minnsta upphæð eins kaffibolla á mánuði.

Mikið vatn hefur runnið til sjávar á þeim níu árum sem Kjarninn hefur lifað. Í huga okkar á Kjarnanum hefur þörfin fyrir fjölmiðla sem veita raunverulegt aðhald og taka hlutverk sitt alvarlega aukist til muna.

Við trúum því að Kjarninn skipti máli fyrir samfélagið.

Við trúum því að sjálfstæð og vönduð blaðamennska skipti máli.

Ef þú trúir því sama þá endilega hugsaðu hvort Kjarninn er ekki allavega nokkurra kaffibolla virði á mánuði.

Vertu með okkur í liði. Þitt framlag skiptir máli.

Ritstjórn Kjarnans: Sunna Ósk Logadóttir, Þórður Snær Júlíusson, Erla María Markúsdóttir, Arnar Þór Ingólfsson, Eyrún Magnúsdóttir og Grétar Þór Sigurðsson.


Já takk, ég vil styrkja Kjarnann!
Þorbjörn Guðmundsson
Er íslenska velferðarkerfið ekki lengur griðarstaður þeirra sem minnst hafa?
Kjarninn 11. janúar 2023
Takk fyrir og sjáumst á nýjum miðli á föstudag
Bréf frá ritstjóra Kjarnans vegna sameiningar við Stundina og þess að nýr framsækinn fréttamiðill verður til í lok viku.
Kjarninn 11. janúar 2023
Sverrir Albertsson
Vatn á myllu kölska
Kjarninn 11. janúar 2023
Lögreglumenn standa vörð um gröfurnar í námunni.
Berjast fyrir þorpi á barmi hengiflugs
Lítið þorp í Rínarlöndum Þýskalands er allt komið í eigu kolarisa. Fyrirtækið ætlar sér að mylja niður húsin og stækka kolanámu sína sem þegar þekur um 80 ferkílómetra. Þetta þykir mörgum skjóta skökku við í heimi sem berst við loftslagsbreytingar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Arnþrúður Karlsdóttir, útvarpsstjóri Útvarps Sögu.
Útvarp Saga telur fjölmiðlastyrki skapa tortryggni og bjóða upp á frændhygli
Fjögur fjölmiðlafyrirtæki hafa til þessa skilað inn umsögnum um frumvarp Lilju Alfreðsdóttur menningar- og viðskiptaráðherra, sem mun að óbreyttu framlengja núverandi styrkjakerfi til fjölmiðla.
Kjarninn 10. janúar 2023
Sólveig Anna Jónsdóttir formaður Eflingar.
Viðræðum slitið og Efling undirbýr verkfallsaðgerðir
Samtök atvinnulífsins hafa hafnað gagntilboði Eflingar um skammtímakjarasamning, sem kvað á um meiri launahækkanir en SA hefur samið um við aðra hópa á almennum vinnumarkaði til þessa. Efling undirbýr nú verkfallsaðgerðir.
Kjarninn 10. janúar 2023
Palestínski fáninn á lofti í mótmælum í Reykjavík. Ísraelskri lögreglu hefur nú verið fyrirskipað að rífa fánann niður á almannafæri.
Fánabann og refsiaðgerðir í Palestínu í kjölfar niðurstöðu Sameinuðu þjóðanna
Degi eftir að ný ríkisstjórn tók við völdum í Ísrael samþykkti allsherjarþing Sþ að fela Alþjóðadómstólnum í Haag að meta lögmæti hernáms Ísraelsríkis á Vesturbakkanum. Síðan þá hefur stjórnin gripið til refsiaðgerða og nú síðast fánabanns.
Kjarninn 10. janúar 2023
Gríðarlega mikil dæling á sandi á sér stað í Landeyjahöfn á hverju ári. Markarfljótið ber hundruð þúsunda tonna af jarðefnum út í sjó og það á til að safnast upp í mynni hafnarinnar.
Vilja sjúga sand af hafsbotni í stórum stíl og flytja út
Eftirspurn eftir íslenskum jarðefnum er gríðarleg ef marka má framkomin áform erlendra stórfyrirtækja um nýtingu þeirra. Vinsældir hafnarinnar í Þorlákshöfn eru samhliða mjög miklar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Meira úr sama flokkiPæling dagsins
None