Guð­rún Johnsen, hag­fræð­ingur og lektor við Við­skipta­há­skól­ann í Kaup­manna­höfn, sem sagði í sam­tali við RÚV í jan­úar að hæpið yrði að raun­virði myndi fást fyrir hlut í Íslands­banka ef hann yrði seldur í ár og að hæpið yrði að heppi­legir eig­endur fynd­ust, seg­ist hafa haft á réttu að standa. 

Hún segir í stöðu­upp­færslu á Face­book að að afslátt­ur­inn sem gefin var af raun­virði bank­ans í nýaf­stöðnu hluta­fjár­út­boði, þar sem 35 pró­sent hlutur var seldur og eft­ir­spurn eftir bréfum var níföld, sé 20-50 pró­sent. „Fjár­festar voru vit­an­lega kampa­kátir yfir þessu – það er hverjum manni ljóst, nema auð­vitað umtöl­uðum blaða­manni á Við­skipta­blað­inu, að ekki er erfitt að laða 24 þús­und fjár­festa að borð­inu þegar búið er að strá á bil­inu 12 - 16 millj­örðum á það fyrir þá til að grípa, í þess­ari atrennu. Það kemur ekki á óvart að jafn­vel virtir erlendir fjár­festar eins og Capi­tal World Investors, sjá tæki­færi í þessu til­boði, sem eiga í við­skiptum fyrir hönd þriðja aðila. Tím­inn leiðir svo í ljós hvort þeir eru þess konar fjár­fest­ar, eins og ég tel að séu heppi­legir til að taka við af íslenska rík­inu, og munu reyn­ast bank­anum góðir bak­hjarlar til langs tíma, en ekki ein­ungis tæki­fær­iss­innaðir fjár­festar sem hafa meiri áhuga á skamm­tíma­högn­un­ar­tæki­færum en almennum lang­tíma banka­rekstri.“

Guð­rún getur þess í stöðu­upp­færsl­unni að hún hafi ekki tekið þátt í ráð­gjöf eða ákvörð­unum um kaup eða sölu á hluta­bréfum í Íslands­banka fyrir neinn annan en eigin reikn­ing. „Enda má sæmi­lega fjár­mála­læsu fólki vera ljóst að sú ráð­gjöf er búin að vera sú sama síðan í jan­úar 2021: BUY, BUY, BUY! eins og gam­al­reyndur verð­bréfa­miðl­ari myndi segja, enda er ég líka einn slík­ur.“ 

Grát­legt að Ísland eigi ekki betra við­skipta­blað

Til­efni skrifa Guð­rúnar í dag eru skrif í nafn­lausa dálk­inn Tý í Við­skipta­blað­inu fyrir helgi, þar sem hún var til umfjöll­un­ar. Í pistl­inum sagði meðal ann­ars að það veki furðu Týs að „rík­is­fjöl­mið­il­inn skuli ítrekað leita til hennar sem fag­mann­eskju þegar kemur að umfjöllun um við­skipti og efna­hags­mál.“

Guðrún segir grát­legt að Ísland eigi ekki betra við­skipta­blað en Við­skipta­blað­ið, sem hafi „und­an­farin 10-12 ár fóstrað ónafn­greindra dálka­höf­unda, sem spúa ósann­indum um fólk og lélegri grein­ingu á efna­hags­líf­inu, án hald­bærra raka, yfir les­endur Við­skipta­blaðs­ins með reglu­legu milli­bil­i.“

Hún segir að dálka­höf­und­ur­inn Týr hafi haft hana bein­línis á heil­anum í meira en ára­tug. „Þrá­hyggja hans hófst upp á annað stig eftir að ég beindi sjónum þjóð­ar­innar að nið­ur­stöðum Rann­sókn­ar­nefndar Alþingis um fall og örlög Kaup­þings Sin­ger & Fried­lander og hvernig vinir Týs, stjórn­end­urnir þar á bæ, reyndu að slá ryki í augu breska fjár­mála­eft­ir­lits­ins mán­uðum á undan falli bank­ans með blekk­ingum í lausa­fjár­skýrsl­um, sem þeir skil­uðu til eft­ir­lits­ins. FSA tók vita­skuld af þeim banka­leyfið þegar að upp komst um svik­in, eins og þeim bar að gera, til að vernda óvarða inni­stæðu­eig­endur í þeim athygl­is­verða banka.“

Þetta hafi leitt til þess að Týr hafi ekki látið eitt ein­asta tæki­færi fram­hjá sér fara í meira en ára­tug til að draga úr trú­verð­ug­leika hennar sem fag­manns, í hvaða trún­að­ar­starfi sem hún hafi tekið að sér á tíma­bil­inu. „Ég hef vita­skuld ekki haft mig eftir því að elta ólar við þetta, enda við­búið að varð­hund­arnir byrji að gelta þegar óþægi­legan sann­leika um vel­gjörð­ar­menn þeirra ber á góma, sér­stak­lega þegar þeir geta gert það í skjóli nafn­leynd­ar, jafn­vel þótt allir sem taka þátt í við­skipta­líf­inu viti hver heldur á penna.“

Níföld eft­ir­spurn

Níföld eft­ir­spurn var eftir bréfum í Íslands­banka í hluta­fjár­út­boði bank­ans sem lauk í síð­ustu viku. Í útboð­inu var 35 pró­sent hlutur í bank­anum seldur á 79 krónur á hlut, sem voru efri mörk útboðs­verðs­ins. 

Heild­ar­sölu­and­virðið er 55,3 millj­arðar króna og rennur það að uppi­stöðu, eftir að búið er að draga frá kostnað vegna útboðs­ins, í rík­is­sjóð þar sem íslenska ríkið var eini eig­andi bank­ans fyrir útboð­ið. Áætlað mark­aðsvirði Íslands­banka miðað við þetta er 158 millj­arðar króna, sem er um 81 pró­sent af bók­færðu eigin fé bank­ans.

Líf­eyr­is­sjóður versl­un­ar­manna, Gildi, Capi­tal World Invsestors og RWC Asset Mana­gement höfðu þegar við upp­haf útboðs­ins skuld­bundið sig til að kaupa um það bil tíu pró­sent af öllu útgefnu hlutafé Íslands­banka í hluta­fjár­út­boði bank­ans og verða svo­kall­aðir horn­steins­fjár­fest­ar. Til­raunir til að fá erlenda banka til að kaupa stóran hlut í Íslands­banka, meðal ann­ars norska, hafa ekki borið árang­ur. 

Fjöldi hlut­hafa í Íslands­banka verður um 24 þús­und eftir útboðið sem er mesti fjöldi hlut­hafa allra skráðra fyr­ir­tækja á Íslandi. Ríkið mun áfram fara með 65 pró­sent hlut í hon­um, aðrir inn­lendir fjár­festar 24 pró­sent hlut og erlendir fjár­festar munu eiga um ell­efu pró­sent af heild­ar­hlutafé bank­ans.