Verð­bólga hefur sam­bæri­leg áhrif og stig­lækk­andi skatt­ur, þar sem tekju­lægri ein­stak­lingar geta síður varið sig gegn nei­kvæðum áhrifum henn­ar. Þetta skrifar Rann­veig Sig­urð­ar­dótt­ir, vara­seðla­banka­stjóri pen­inga­stefnu Seðla­banka Íslands, í grein sinni í nýjasta tölu­blaði Vís­bend­ingar.

Lak­ari verð­bólgu­horfur

Sam­kvæmt Rann­veigu hafa verð­bólgu­horfur nýlega versn­að, á sama tíma og efna­hags­horfur hafa batn­að. Eftir því sem verð­bólgan hefur reynst þrá­lát­ari hafi verð­bólgu­vænt­ingar á nokkra mæli­kvarða þok­ast upp. Með hærri vænt­ingum er lík­legra að verð­bólgan fest­ist í sessi, þar sem verð­á­kvarð­anir fyr­ir­tækja og launa­kröfur byggj­ast oft á þeim.

Því hafi pen­inga­stefnu­nefnd bank­ans ákveðið að hækka stýri­vexti um 0,25 pró­sentu­stig á síð­asta vaxta­á­kvörð­un­ar­fundi sín­um, en Rann­veig segir að mögu­lega hefði þurft að hækka vexti hærra og hraðar í fram­tíð­inni ef brugð­ist yrði of seint við þessum vax­andi verð­bólgu­þrýst­ingi.

Jafn­væg­is­list

Hins vegar bætir Rann­veig við að pen­inga­stefnan sé jafn­væg­is­list, vextir megi hvorki vera of háir né of lág­ir. Nauð­syn­legt væri að hafa vexti nógu háa til að tryggja að verð­bólga leiti að mark­mið­inu innan ásætt­an­legs tíma, en jafn­framt væri nauð­syn­legt að þeir héld­ust nógu lágir til að veita þjóð­ar­bú­inu stuðn­ing á meðan slaki er enn til stað­ar.

Nýj­ustu tölur Hag­stofu bentu til þess að vöxtur inn­lendrar eft­ir­spurnar var minni í byrjun árs en Seðla­bank­inn gerði ráð fyrir og því þyrfti að stíga var­lega til jarð­ar.

Pen­inga­stefnan ekki einka­mál seðla­bank­ans

Í grein sinni und­ir­strik­aði Rann­veig mik­il­vægi pen­inga­stefnu, sem hún sagði að sumir teldu að væri einka­mál Seðla­bank­ans. Sam­kvæmt henni skilar árang­urs­rík pen­inga­stefna sér í bættum lífs­kjörum, ekki síst fyrir atvinnu­lausa og lægstu tekju­hópana.

„Áhrif mik­illar verð­bólgu eru sam­bæri­leg stig­lækk­andi skatti að því leyti að þeim mun lægri tekjur þeim mun meiri eru skað­leg áhrif verð­bólg­u,“ skrifar Rann­veig. „Þeir tekju­lægri geta síður varið sig gegn nei­kvæðum áhrifum verð­bólgu þar sem laun þeirra eru föst til lengri tíma og sparifé geymt í reiðufé eða á óverð­tryggðum banka­reikn­ing­um.“ Einnig bætir hún við að lítil verð­bólga stuðli að meiri stöð­ug­leika í atvinnu, sem eykur mögu­leika fólks til að tryggja sér tekjur og við­halda lífs­kjörum sín­um.

Hægt er að ger­ast áskrif­andi að Vís­bend­ingu með því að smella hér.