Þing­maður Við­reisn­ar, Guð­brandur Ein­ars­son, spurði undir liðnum störf þings­ins á Alþingi í dag hvort verið væri að fara rétta leið til að ná stöð­ug­leika í efna­hags­málum sem væri bæði mik­il­vægur og eft­ir­sókn­ar­verður fyrir íslenskan almenn­ing.

„Sam­kvæmt fram­komnum upp­lýs­ingum greip Seðla­banki Íslands inn í á gjald­eyr­is­mark­aði síð­ast­lið­inn föstu­dag og keypti gjald­eyri fyrir rúmar 800 millj­ónir króna í þeim til­gangi að koma í veg fyrir styrk­ingu krón­unn­ar.

Það liggur fyrir að styrk­ing krón­unnar myndi leiða til lækk­unar á verði inn­fluttrar vöru og ætti því að draga úr verð­bólgu. Í stað þess að leyfa krón­unni að styrkj­ast til hags­bóta fyrir almenn­ing velur Seðla­bank­inn að halda krón­unni veikri og hækka vexti í stað þess að reyna að draga úr verð­bólgu­þrýst­ing­i,“ sagði Guð­brandur í upp­hafi ræðu sinn­ar.

Hann sagði að geng­is­styrk­ing sem slík ætti að auð­velda Seðla­bank­anum að ná mark­miðum sínum um 2,5 pró­sent verð­bólgu.

Stýri­vextir eru 3,75 pró­sent og verð­bólgan hefur ekki mælst meiri í 12 ár

Kjarn­inn greindi frá því í byrjun maí þegar Pen­inga­­­stefn­u­­­nefnd Seðla­­­banka Íslands ákvað að hækka stýri­vexti bank­ans í 3,75 pró­­­sent. Um var að ræða eins pró­­­sent­u­­­stiga hækkun frá því sem áður var og alls hafa vextir hækkað um þrjú pró­­­sent­u­­­stig frá því í maí í fyrra, þegar vaxta­á­kvörð­un­­­ar­­­ferli Seðla­­­banka Íslands hófst.

Verð­­bólga mæld­ist 7,2 pró­­sent í apríl og hefur ekki mælst meiri frá árinu 2010. Verð­­bólg­u­­mark­mið Seðla­­bank­ans er 2,5 pró­­sent. Horfur hafa því versnað veru­­lega og verð­­bólgan er óra­fjarri mark­miði bank­ans. Í yfir­­lýs­ing­u pen­inga­­stefn­u­­nefnd­ar við vaxta­hækk­un­ina kom fram að sem fyrr vægi hækkun hús­næð­is­verðs og ann­­arra inn­­­lendra kostn­að­­ar­liða þungt auk þess sem alþjóð­­legt olíu- og hrá­vöru­verð hefði hækkað mik­ið.

Vill leyfa krón­unni að styrkj­ast

Guð­brandur sagði á þingi í dag að sú leið sem Seðla­bank­inn er að fara, þ.e. að beita stýri­vaxta­hækk­unum í stað þess að leyfa krón­unni að styrkjast, hefði jafn­framt í för með sér að vaxta­munur við útlönd væri að aukast. Það myndi að end­ingu auka inn­flæði fjár­magns sem aftur ætti að gera það að verkum að krónan myndi halda áfram að styrkj­ast.

„Ein­hverra hluta vegna á maður erfitt með að skilja hvers vegna þessi leið er val­in, að hækka stýri­vexti og koma í veg fyrir að krónan styrk­ist. Það að leyfa krón­unni að styrkj­ast ætti að auð­velda Seðla­bank­anum að rækja hlut­verk sitt og skyldu um að halda verð­bólg­unni í skefjum og auð­velda íslenskum almenn­ingi líf­ið. Seðla­bank­inn velur hins vegar aðrar leiðir og maður hlýtur að spyrja hvort Seðla­bank­inn sé í liði með íslenskum almenn­ing­i,“ sagði hann.