Inga Sæland, for­maður Flokks fólks­ins, hefur lagt fram skrif­lega fyr­ir­spurn til Lilju D. Alfreðs­dótt­ur, við­skipta- og menn­ing­ar­mála­ráð­herra, þar sem hún vill að ráð­herr­ann svari því hvaða stjórn­mála­menn hafi komið fram sem við­mæl­endur í þáttum RÚV frá síð­ustu alþing­is­kosn­ing­um. Inga vill fá að vita um alla slíka sem hafa komið hafa fram í útvarps- og sjón­varps­þátt­um, hvaða stjórn­mála­flokki þeir til­heyra, í hvaða þáttum þeir hafa ver­ið, hve lengi og hversu oft. 

RÚV sjálf­stætt opin­bert hluta­fé­lag í eigu íslenska rík­is­ins. Þótt ráð­herra fari með eign­ar­hlut rík­is­ins í fyr­ir­tæk­inu er níu manna stjórn yfir því sem kosin er á aðal­fundi eftir til­nefn­ingu Alþing­is. Ráðu­neyti Lilju, sem fer með fjöl­miðla­mál í rík­is­stjórn­inni, gerir hins vegar þjón­ustu­samn­ing við RÚV um fjöl­miðlun í almanna­þág­u. 

Í lögum um RÚV segir meðal ann­ars að fyr­ir­tækið skuli í starfs­háttum sínum vera til fyr­ir­myndar um gæði og fag­leg vinnu­brögð og ábyrgj­ast af sann­girni og hlut­lægni sé  gætt í frá­sögn, túlkun og dag­skrár­gerð. Þá skuli upp­lýs­inga leitað frá báðum eða öllum aðilum og sjón­ar­mið þeirra kynnt sem jafn­ast. Þar segir einnig að RÚV skuli vera „óháð stjórn­mála­leg­um, hug­mynda­fræði­legum og efna­hags­legum hags­munum í efn­is­með­ferð og rit­stjórn­ar­á­kvörð­un­um“ og að þar skuli stunduð vönduð og gagn­rýnin frétta­mennska sem rýnir meðal ann­ars störf yfir­valda, félaga og fyr­ir­tækja sem hafa áhrif á hag almenn­ings. Allar dag­skrár­á­kvarð­anir eiga að vera teknar á fag­legum for­send­um. 

Vinstri græn oft­ast í þáttum RÚV

Þetta er ekki í fyrsta sinn sem Inga spyr um hvaða stjórn­mála­menn hafi komið fram á RÚV. Snemma árs í fyrra lagði hún fram sam­bæri­lega fyr­ir­spurn um hverjir hefðu komið þar fram frá árinu 2018.

Í svari ráð­herra þá kom fram að alls hefðu 28 pró­sent allra þing­­manna sem verið höfðu við­­mæl­endur í sjón­­varps- og útvarps­­þáttum RÚV frá árinu 2018 verið frá Vinstri græn­um. Það er tölu­vert hærra hlut­­fall en fylgi flokks­ins í alþing­is­­kosn­­ing­unum 2017, en til sam­an­­burðar var hlut­­deild Sjálf­­stæð­is­­manna og Mið­­flokks­­manna í þáttum RÚV tölu­vert minna en fylgi þeirra í síð­­­ustu kosn­­ing­­um.

­Sam­­kvæmt svari ráð­herra höfðu alþing­is­­menn mætt sem álits­gjafar í sjón­­varps- og útvarps­­þáttum RÚV alls 1.198 sinnum á umræddu tíma­bili. Árið 2020 voru þær 402 tals­ins, árið 2019 voru þær 366 og árið 2018 voru þær 400. Í jan­úar 2021 voru svo 30 heim­­sóknir skráð­­ar.

Af öllum flokkum sem áttu full­trúa á þingi komu þing­­menn úr flokki Ingu Sæland sjaldn­­ast fram í þáttum RÚV á þessu tíma­bili. Þar hafði Inga sjálf komið fram níu sinnum í sjón­­varps­þáttum RÚV og átta sinnum í útvarps­­þáttum síðan árið 2018. Hinn þáver­andi þing­­maður flokks­ins, Guð­­mundur Ingi Krist­ins­­son, hafði svo aðeins komið fram einu sinni í sjón­­varps­þætti og einu sinni í útvarps­­þætti á tíma­bil­inu. Sam­tals voru því heim­­sóknir þing­­manna flokks­ins 19. Flokkur fólks­ins fékk 8,8 pró­sent atkvæða í kosn­ing­unum 2021 og er nú með sex þing­menn.

Í svar­inu sem ráð­herra veitti í fyrra kom fram að hlut­­deild heim­­sókna á meðal þing­­manna Sjálf­­stæð­is­­flokks­ins hefði verið mun minni en fylgi hans í kosn­ing­unum 2017, en 18 pró­­sent stjórn­­­mála­­manna sem birt­ust í þáttum RÚV voru frá flokkn­um, sem fékk 25,2 pró­­sent atkvæða í þeim kosn­ing­um. Einnig hall­aði þessi sam­an­­burður á Mið­­flokk­inn, þar sem þing­­menn hans voru á bak við sex pró­­sent heim­­sókna í sjón­­varps- og útvarps­­þáttum stöðv­­­ar­inn­­ar, þrátt fyrir að flokk­­ur­inn hefði fengið tæp­­lega ell­efu pró­­sent atkvæða árið 2017.