Þjóðhættir – Gagnagrunnar, þjóðfræði og framtíðin

Und­an­farna ára­tugi hafa orðið gíf­ur­legar breyt­ingar á aðgengi upp­lýs­inga og gagna af ýmsu tagi. Bylt­ing hefur orðið með inter­net­inu en nú má nálg­ast ýmis gagna­söfn á staf­rænu formi, meðal ann­ars safn­gögn sem tengj­ast þjóð­fræði. Notk­un­ar­mögu­leikar slíkra gagna­grunna eru ótrú­lega fjöl­breyttir og því skiptir miklu máli að til þeirra sé vandað og þeir séu not­enda­væn­ir.

Trausti Dags­son er þjóð­fræð­ingur og starfar sem verk­efn­is­stjóri og for­rit­ari hjá Stofnun Árna Magn­ús­sonar í íslenskum fræð­um. Hann vinnur meðal ann­ars að þróun og upp­færslum á gagna­söfnum stofn­un­ar­innar og tekur þátt í miðlun efn­is­ins. Trausti segir meðal ann­ars frá Sagna­grunni þar sem lesa má útdrátt úr íslenskum þjóð­sögum og skoða á korti þá staði sem að þær tengj­ast. Trausti segir einnig frá öðrum gagna­söfnum stofn­un­ar­inn­ar, meðal ann­ars Ísmús þar sem finna má hljóð­rit, tón­list, kveð­skap, sög­ur, við­töl og fleira. Trausti segir frá fram­tíð­ar­þróun þess­ara gagna­safna og fyr­ir­hug­aðri sam­ein­ingu þeirra.

Trausti segir frá nor­rænu og alþjóð­legu sam­starfi um gagna­grunna fyrir þjóð­sögur og spenn­andi sam­starfs­verk­efni um Mið­stöð staf­rænna hug­vís­inda og lista, sem stendur til að verði mið­læg gátt þar sem margir ólíkar gagna­grunnar verða tengdir sam­an. Trausti hefur ritað þó nokkuð um gagna­grunna og miðlun og mun flytja erindi um efnið á Þjóð­ar­spegli – ráð­stefnu um rann­sóknir í félags­vís­indum sem haldin verður í Háskóla Íslands 29. októ­ber næst­kom­andi.

Þjóð­hættir er hlað­varp sem fjallar um nýjar rann­sóknir og fjöl­breytta miðlun í þjóð­fræði. Umsjón hafa Dag­rún Ósk Jóns­dóttir og Vil­helm­ína Jóns­dóttir dokt­or­snemar í þjóð­fræði.

Þorbjörn Guðmundsson
Er íslenska velferðarkerfið ekki lengur griðarstaður þeirra sem minnst hafa?
Kjarninn 11. janúar 2023
Takk fyrir og sjáumst á nýjum miðli á föstudag
Bréf frá ritstjóra Kjarnans vegna sameiningar við Stundina og þess að nýr framsækinn fréttamiðill verður til í lok viku.
Kjarninn 11. janúar 2023
Sverrir Albertsson
Vatn á myllu kölska
Kjarninn 11. janúar 2023
Lögreglumenn standa vörð um gröfurnar í námunni.
Berjast fyrir þorpi á barmi hengiflugs
Lítið þorp í Rínarlöndum Þýskalands er allt komið í eigu kolarisa. Fyrirtækið ætlar sér að mylja niður húsin og stækka kolanámu sína sem þegar þekur um 80 ferkílómetra. Þetta þykir mörgum skjóta skökku við í heimi sem berst við loftslagsbreytingar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Arnþrúður Karlsdóttir, útvarpsstjóri Útvarps Sögu.
Útvarp Saga telur fjölmiðlastyrki skapa tortryggni og bjóða upp á frændhygli
Fjögur fjölmiðlafyrirtæki hafa til þessa skilað inn umsögnum um frumvarp Lilju Alfreðsdóttur menningar- og viðskiptaráðherra, sem mun að óbreyttu framlengja núverandi styrkjakerfi til fjölmiðla.
Kjarninn 10. janúar 2023
Sólveig Anna Jónsdóttir formaður Eflingar.
Viðræðum slitið og Efling undirbýr verkfallsaðgerðir
Samtök atvinnulífsins hafa hafnað gagntilboði Eflingar um skammtímakjarasamning, sem kvað á um meiri launahækkanir en SA hefur samið um við aðra hópa á almennum vinnumarkaði til þessa. Efling undirbýr nú verkfallsaðgerðir.
Kjarninn 10. janúar 2023
Palestínski fáninn á lofti í mótmælum í Reykjavík. Ísraelskri lögreglu hefur nú verið fyrirskipað að rífa fánann niður á almannafæri.
Fánabann og refsiaðgerðir í Palestínu í kjölfar niðurstöðu Sameinuðu þjóðanna
Degi eftir að ný ríkisstjórn tók við völdum í Ísrael samþykkti allsherjarþing Sþ að fela Alþjóðadómstólnum í Haag að meta lögmæti hernáms Ísraelsríkis á Vesturbakkanum. Síðan þá hefur stjórnin gripið til refsiaðgerða og nú síðast fánabanns.
Kjarninn 10. janúar 2023
Gríðarlega mikil dæling á sandi á sér stað í Landeyjahöfn á hverju ári. Markarfljótið ber hundruð þúsunda tonna af jarðefnum út í sjó og það á til að safnast upp í mynni hafnarinnar.
Vilja sjúga sand af hafsbotni í stórum stíl og flytja út
Eftirspurn eftir íslenskum jarðefnum er gríðarleg ef marka má framkomin áform erlendra stórfyrirtækja um nýtingu þeirra. Vinsældir hafnarinnar í Þorlákshöfn eru samhliða mjög miklar.
Kjarninn 10. janúar 2023