Ég sá í vik­unni umræðu um þorska­stríðin milli fram­bjóð­enda en ein­hvern­veg­inn end­aði umræðan árið 1976. Það er full ástæða til að taka upp þráð­inn og horfa lengra fram á við. Eru ein­hver þorska­stríð framund­an? 

Þegar land­helgi Íslands var færð út þá varð Ísland miklu meira haf heldur en land. Land­helgin er nefni­lega sjö sinnum stærri en sjálft Ísland. Þess vegna er spurn­ingin ,,hef­urðu migið í saltan sjó?" alveg gjald­geng, börnin okkar munu nefni­lega ekki aðeins erfa landið - heldur munu þau erfa haf­ið. For­set­inn er ekki bara for­seti Íslands, hann er for­seti hafs­ins. Við Íslend­ingar veiðum 1% af öllum fiski í heim­inum og lík­lega höfum við aðeins nýtt 1% af öllum þeim tæki­færum sem búa í haf­inu kringum Ísland. Tækni­fram­farir leysa af hólmi vinnu­afl á sjó og landi en vöxt­ur­inn í fram­tíð­inni verður að mestu leyti gegnum aukna verð­mæta­sköpun með rann­sóknum og mark­aðsvinnu.

Í fyr­ir­lestrum mínum í skólum og víðar á síð­ustu árum hef ég notað myndir af fiskum frá Jóni Baldri Hlíð­berg og spyr hvort mennta­kerfið okkar sé miðað við umhverfi okkar og fram­tíð­ar­mögu­leika. Hafa börn okkar áhuga á fisk­um? Höfum við það að mark­miði? Hvernig eigum við að tengja börn við haf­ið, þegar þau alast upp í úthverfum með litla snert­ingu við sjó­inn, sjó­mennsku eða sjáv­ar­út­veg? Hafið ætti að vera börnum lands­ins inn­blást­ur, þau eiga að hafa æði fyrir fisk­um, þau eiga að fyll­ast löngun til að verða kaf­ar­ar, sjó­menn og sjáv­ar­líf­fræð­ing­ar. Það væri and­lega örvandi og hvetj­andi náms­lega en líka mik­il­vægt fyrir sjáv­ar­byggð­ir, vegna þess að þær þurfa að laða til sín börnin sem nú alast upp í Kór­a­hverf­i. 

Börnin sem munu erfa hafið munu taka við fisk­veiði­stjórnun og veiði­flot­anum en þau þurfa líka að berj­ast gegn meng­un, plasti í höf­um, súrnun sjávar og öðrum mik­il­vægum hags­muna­mál­um. Hvað kemur það for­set­anum við? Jú for­set­inn getur tengt saman fólk inn­an­lands og utan og getur tekið þátt í að móta fram­tíð­ar­sýn. Hann getur tengt saman fyr­ir­tæki, stofn­anir og skóla vegna þess að hann er þjóð­kjör­inn og hann má og á að tala við alla. Hann getur farið í köfun með Verk­mennta­skól­anum í Nes­kaup­stað eða 10. bekk í Álfta­nes­skóla og vakið athygli á því að störfin sem þessir krakkar munu vinna séu ekki endi­lega til í dag, þau munu byggj­ast á því sem kveikir áhuga þeirra og hug­myndum þeirra í fram­tíð­inn­i. 

Land­helgin er mik­il­vægt mál, þorska­stríðum er lokið en þroska­stríðið felst í því að útvíkka land­helg­ina innra með okkur og skynja tæki­færin sem upp­götvast ein­ungis með því að beina hæfi­leikum fram­tíð­ar­innar í réttan far­veg.