Þeg­ar kemur að Alþing­is­kosn­ingum eru án efa skiptar skoð­anir á því hvernig við tök­um á­kvörðun um hvar við ætlum að láta atkvæðið okk­ar. Til að taka ein­hver dæmi þá ­leyfi ég mér að telja að sum okkar láti e.t.v. atkvæðið á sama stað á kjör­seð­il­inn út frá gömlum vana eða hefð innan fjöl­skyld­unn­ar. Aðrir hafi hins­veg­ar kynnt sér kosn­inga­lof­orð­in, eða við fylgjum straumnum og skoð­ana könn­un­um.

Í rann­sókn­ar­skýrslu Alþingis 8. bindi, við­auka 1, er farið yfir stjórn­sýsl­una og sið­ferði. Þar er bent á að ýmsar spurn­ingar hafi vaknað þegar kom að umfjöll­un um starfs­hætti eft­ir­lits­stofn­ana um sið­ferði í opin­berri stjórn­sýslu.

Í þessum kafla segir að grund­vall­ar­spurn­ing fræð­anna þegar kemur að opin­berri ­stjórn­sýslu, sé hvernig hægt er að fá stjórn­sýsl­una til að gegna hlut­verki sín­u á skil­virkan, hag­kvæman og heið­ar­legan hátt.

„Skil­virkn­i, hag­kvæmni og heið­ar­leiki í stjórn­sýsl­unni varða hags­muni almenn­ings og í lýð­ræð­is­ríki er það meg­in­at­riði að opin­ber stjórn­sýsla er almanna­þjón­usta. Það ­felur í sér að höf­uð­við­fangs­efnið er að skapa borg­ur­unum skil­yrði til þess að lifa far­sælu lífi. Þau skil­yrði varða bæði rétt­ar­rík­ið, sem byggir á að tryggja ­borg­ur­unum jafn­ræði og sann­girni, og vel­ferð­ar­ríkið sem er ætlað að tryggja ­ör­yggi og afkomu borg­ar­anna”.

Í Rann­sókn­ar­skýrslu Alþingis má að hluta til sjá hvernig stjórn­sýslan hér á land­i hefur starf­að. Þessa skýrslu tel ég vera mjög gott les­efni og eftir þann lest­ur ­geta kjós­endur gert stuttan sam­an­burð á hegðun og störfum núver­andi rík­is­stjórn­ar­flokka, þ.e.a.s. hvort ein­hverjar breyt­ingar hafi orðið á hátt­semi þeirra sem starfa innan stjórn­sýsl­unn­ar.

Slík­ur ­sam­an­burður væri, að ég tel lík­legur til að auð­velda lands­mönnum að taka ­upp­lýsta ákvörð­un, áður en gengið er í kjör­klef­ann, hvort vilji sé fyrir því að halda núver­andi starfs­háttum innan stjórn­sýsl­unnar óbreytt­um, eða hvort að lands­menn séu komnir með nóg af svona hátt­semi ráða­manna lýð­veld­is­ins Íslands. Ég væri mjög spenntur fyrir því að sjá nið­ur­stöðu Alþing­is­kosn­inga þar sem búið væri að upp­lýsa kjós­endur um hvernig stjórn­kerfið hefur starfað í raun og veru hér á landi, hvernig ráða­menn hög­uðu sér í aðdrag­anda hruns­ins og hvernig þeir hafa hagað sér eftir hrun­ið. Er mikil breyt­ing þar á?  Er nóg að skipta um mann í brúnni ef vélin er ennþá bil­uð?

Við þurfum að leggja smá vinnu á okkur sjálf áður en við göngum til kosn­inga. Það dugar ekki að renna yfir ein­hver lof­orð frá fram­bjóð­endum sem við fáum á blað­snepli  inn um póst­lúg­una. Ég skora á alla kjós­endur að gefa sér tíma og lesa Rann­sókn­ar­skýrslu Alþing­is, ger­a ­stuttan sam­an­burð á hegðun allra þeirra sem í fram­boði verða í næst­u Al­þing­is­kosn­ing­um. Með þeim upp­lýs­ingum og þeim lof­orðum sem fram­bjóð­end­ur ­leggja fram, tel ég okkur geta tekið skyn­sam­lega og upp­lýsta ákvörðun um hvert við látum atkvæði okkar í næstu Alþing­is­kosn­ing­um.

Höf­undur er við­skipta­lög­fræð­ingur og vara­for­maður Pírata á Vest­ur­landi.