Snemma í jan­úar sat ég í Hann­es­ar­holti að bíða eftir því að vera hvað úr hverju kölluð upp á svið í fullum sal þegar maður nokkur vék sér að mér og spurði í kurt­eisum spurn­ar­tón: Ert þú Auður Jóns­dótt­ir?

Já, sagði ég skelfd og gerði sam­stundis ráð fyrir að hann væri óein­kenn­is­klæddur lög­reglu­maður að færa mér váleg tíð­indi af syni mín­um.

Get­urðu komið með mér afsíð­is? spurði mað­ur­inn þá – sem ég og gerði og vissi ekki fyrr til en hann hafði afhent mér stefnu. Það var lítið annað að gera en að setj­ast upp á svið með stefn­una í fang­inu og vona að áhorf­endur myndu ekki eygja vand­ræða­gang­inn.

Hrossa­bóndi nokkur var búinn að stefna mér fyrir meint meið­yrði í pistli sem ég hafði skrifað hér í Kjarn­ann sum­arið áður og krefja mig um milljón í skaða­bæt­ur, auk máls­kostn­aðar og tölu­verðrar upp­hæðar í við­bót til að kosta ein­hvers konar hneisutil­kynn­ingar í Frétta­blað­inu þar sem ég yrði að aug­lýsa það opin­ber­lega ef ég myndi tapa mál­inu.

Til­finn­inga­söm skrif

Sem betur fer hafði ég haft rænu á að eyrna­merkja pistil­inn sem aðsenda grein frekar en fastan pistil þar sem ég hafði í honum lýst yfir stuðn­ingi við Andra Snæ Magna­son í for­seta­kosn­ing­unum og því lenti fjöl­mið­ill sem þarf á sínum lífs­krafti óskertum að halda ekki í þessum bobba. Það var svosem eng­inn að stefna mér fyrir skoðun í for­seta­kosn­ing­unum en pistill­inn fjall­aði um nátt­úru­vernd og nátt­úru­spjöll og til­finn­inga­söm skrif út af því síð­ar­nefnda höfðu leitt til þessa.

Reyndar hafði dóttir eig­in­konu hrossa­bónd­ans hringt í systur mína og beðið hana að skila til mín að karl­inn myndi ekki stefna ef ég bæð­ist afsök­unar en þar sem ég hafði minna en engan áhuga á því þá fór sem fór, enda hafði sonur hrossa­bónd­ans ekk­ert verið að skafa utan af því þegar hann sendi mér tölvu­póst sem end­aði á þessum orð­um: ... en í þetta sinn góða kemur það til með að kosta.

Bæ bæ parmesa­nostur

Allt þetta kom upp í hug­ann þar sem ég stóð úti á svölum áðan að borða gul­rót og minna sjálfa mig á að kaupa parmesa­nost. Þá fór ég að spá í af hverju  parmesa­nost­stykki í íslenskri mat­vöru­búð kostar álíka og vel úti látin mál­tíð á góðum ítölskum veit­inga­stað í Berlín, þaðan sem ég er nýflutt heim, og í kjöl­farið hvarfl­aði að mér að senni­lega yrði ég að neita mér um parmesa­nost næstu miss­erin færi svo að ég þyrfti að borga hrossa­bónda alla þessa pen­inga út af ein­hverju sem ég skrif­aði á hlaupum fyrir meira en ári síð­an.

Lög­fræði­leg sál­fræði­hjálp

Um leið og lög­sóknin kom upp í hug­ann byrj­aði ég ósjálfrátt að stika um sval­irnar í til­raun til að hugsa um hana í víð­ara sam­hengi og kom­ast þannig hjá því að fyll­ast kvíða. Sjálf trúi ég því að áreið­an­leg gögn bendi til þess að hrossa­bónd­inn hafi farið átak­an­lega illa með land sem mér þykir vænt um, enda spöl­korn frá æsku­heim­ili mínu. En ég bý svo vel að eiga vin­konu sem er þaul­reyndur lög­fræð­ingur og með­eig­andi í þunga­vigtar lög­fræði­stofu og þegar hún var búin að gefa mér nokkur ókeypis ráð (les­ist sál­fræði­hjálp) var­aði hún mig við að vera of bjart­sýn, sama hversu góð gögn ég væri með í hönd­un­um, því fólk hefði til­hneig­ingu til að trúa svo á eigin rök­stuðn­ing að það hætti að gera ráð fyrir því að mál­flutn­ingur þess mætti sín minna og þá yrði sjokkið svo mik­ið.

Kvíðnir við­skipta­karlar

Þessi orð voru ekki bein­línis hjarta­styrkj­andi en hjálp­uðu mér samt að sætt­ast við til­hugs­un­ina um að lifa í hugs­an­lega parmesa­nosta­lausri fram­tíð. Þessi góða vin­kona mín hafði einnig ráð­lagt mér að hringja frekar í sig en lög­fræð­ing með taxta­klukku ef ég fyndi skyndi­lega til kvíða og óþæg­inda út af þessu.

Ég er ekk­ert kvíð­in, hafði ég sagt, nokkuð kok­hraust, og þótt­ist bara for­vitin að prófa að upp­lifa ferlið, að vera stefnt, og vita hvernig það fún­ker­aði.

Vin­kona mín setti upp furðu­legt sam­úð­ar­glott og sagði að harðsvíruð­ustu við­skipta­karlar ættu til að finna fyrir kvíða við að fá stefnu.

Þá er ég bara ennþá harðsvíraðri en þeir, sagði ég og glotti líka. En það var þá. Og allt í einu, þarna úti á svöl­un­um, fann ég fyrir óþæg­ind­um. Hvað ef ... ég þyrfti að borga allt þetta og kannski meira en ég gæti ímyndað mér? Þyrfti ég að hætta öllum sjálf­stæðum skrifum og fara að vinna á aug­lýs­inga­stofu? Hanna sölu­texta fyrir karla eins og hrossa­bónd­ann. Ein­hvern tím­ann þurfti ég að skrifa kynn­ing­ar­efni (duldar aug­lýs­ing­ar) fyrir tíma­rit og það var um það bil það leið­in­leg­asta sem ég hef gert, hvort sem ég stóð í því að þjarka við ein­hvern snyrti­vöru­heild­sala úti í bæ um að maður gæti ekki talað um nakið hár eða reyna að telja treglæsum veit­inga­staða­eig­anda trú um að ég gæti hnoðað saman skárri setn­ingu en hann.

Málsvörn mann­orðs­morð­ingja

Strax í upp­hafi hafði ég spurt lög­fræð­ing­inn minn hvort ég gæti ekki bara fengið að sitja dóm­inn af mér, ef allt færi á versta veg. En það er víst ekki lengur í boði. Mig rám­aði í að Gunnar Smári Egils­son hefði setið inni í Hegn­ing­ar­hús­inu fyrir ein­hver skrif um það leyti sem hann skrif­aði bók­ina Málsvörn mann­orðs­morð­ingja. Ég vann á rit­stjórn hjá honum þegar ég var ung­lingur og rám­aði líka í að hann hefði sagt alveg upp­tendr­aður að eng­inn væri alvöru blaða­maður fyrr en hann hefði fengið á sig stefnu. Þá fannst mér það mjög eft­ir­sókn­ar­vert.

Ekki leng­ur.

Hinn full­komni glæpur

Lög­fræð­ing­ur­inn minn hafði talað um þögg­un. Að stefnur og kröfur um skaða­bætur væru tals­vert not­aðar til að þagga niður í óþægi­legum röddum og það mætti ekki van­meta sál­fræði­leg áhrif þeirra. Ein­hver ann­ar, kannski vin­kona mín, hafði sagt mér að það væri sér­stak­lega áber­andi þegar þagga þyrfti niður í þolendum kyn­ferð­is­of­beldis og tals­mönnum nátt­úru­vernd­ar.

Ef ég hef sagt eitt­hvað glanna­legt axla ég að sjálf­sögðu ábyrgð og fæ mér vinnu á aug­lýs­inga­stofu. Og í raun­inni verður for­vitni­legt að vita hvort sé talið glæp­sam­legra að eyði­leggja jörð, eins og ég trúi að hafi verið gert, eða skrifa eitt­hvað til­finn­inga­þrungið um slíka eyði­legg­ingu. Ég er alin upp við að það sé rangt að rífa upp mosa, hvað þá að beita fjölda hesta á hann til lengri tíma, enda mos­inn svo lengi að vaxa að ég læt mig alveg hafa það að fórna parmesa­nost­inum fyrir hann.

En það þýðir samt ekki að ég ætli að þegja. Mér hafði verið ráð­lagt að segja sem minnst meðan málið er í far­vegi. Reyndar rámar mig í að ein­hver hafi haldið því fram að dóm­ari hafi þyngt dóm yfir Ingvari Þórð­ar­syni þegar hann hafði tekið þátt í bankaráni og skrifað um það bók­ina Hinn full­komni glæpur (sel það ekki dýrar en ég keypti það). Geð­pillan mín er að þegja ekki. Því til­hugs­unin um að hafa stefnu vom­andi yfir mér gerir mig tauga­veikl­aða og til þess er leik­ur­inn kannski gerð­ur. En þegar ég verð tauga­veikluð þarf ég að skrifa ...