Ójafn­vægi og geng­is­fell­ing­ar. Kreppa og verð­bólgu­skot. Öfgar og for­sendu­brest­ir. Allt er þetta kunn­ug­legur hluti af raun­veru­leika okk­ar. Og öll vötn renna til íslensku krón­unn­ar. En áfram skal Ísland þrjóskast við að halda úti minnsta sjálf­stæða gjald­miðli heims. Okkar eigin fljót­andi örmiðli, kork­tappa í ólgu­sjó alþjóða­fjár­mála­kerf­is­ins. Með til­heyr­andi sveifl­um, sem við munum áfram búa við að óbreyttu.

Töpum á óbreyttu ástandi

Sumir mæra þetta ástand. Það er svo frá­bært að vera sjálf­stæð og búa við þetta umhverfi, alltaf hægt að fella krón­una! „Það er gott að búa við óstöð­ug­leika“, sagði eng­inn, aldrei. Sam­búð við krón­una er eins og að búa með virkum alkó­hólista. Jú, það getur alveg verið stund­ar­gaman þegar partíið er að ná hámarki og allir í fjör­inu, en það er ekki eins gaman í þynn­kunni þegar takast þarf á við afleið­ing­ar. Og allt okkar efna­hags­um­hverfi líður fyrir ástand­ið. Krónan hefur áhrif á afkomu fyr­ir­tækja, atvinnu­vegir sem byggja á gjald­eyr­is­tekjum búa við óvissu og vextir á öllum lánum okkar t.d. hús­næð­is­lánum eru hærri og sveiflu­kennd­ari vegna áhætt­unn­ar.

Hver hin eina rétta lausn er erfitt að segja. Í líf­inu er það þannig að sú lausn er vand­fundin og oft­ast þarf að gera mála­miðl­un, en þegar hug­vitið er nýtt far­sæl­lega má alltaf finna lausn. Í mínum huga er ljóst að ekki er annað en tapað á því að halda krónu­til­raun­inni áfram. Það hefur sagan sýnt og sýnir enn. Það er vont fyrir íslenskan almenn­ing og atvinnu­líf að búa við ástand þar sem ekki er hægt að gera skyn­sam­legar áætl­anir og líta til fram­tíðar með nokk­urri vissu. Þó lífið sé aldrei í kyrr­stöðu og taki örum breyt­ingum á það bara að vera frek­ari hvatn­ing til að ná fram stjórn á því sem hægt er að stjórna.

Fíll­inn í stof­unni

Gjald­miðla­málin eru bleiki fíl­inn í stof­unni. Saga íslensku krón­unnar er eins og ört hjarta­línu­rit. Langvar­andi efna­hags­legur stöð­ug­leiki verður aldrei með gjald­miðil í þess­ari stöðu. Í landi allsnægta auð­linda er hin flökt­andi króna eitt aðal­vanda­mál­ið, hún er örlaga­valdur og Þrándur í Götu þess að Íslend­ingar nái þeim lífs­gæðum sem mögu­leg eru. Enda höfum við alla burði til að vera eitt besta land í heimi, félags­lega og efna­hags­lega. Mark­mið okkar á ekki að vera rjúk­andi upp­gangur með djúpum koll­steypum inn á milli, heldur jöfn, þétt og sjálf­bær kjara­bót fyrir alla. Til þess þurfum við stöðugan gjald­miðil og ábyrga efna­hags­stjórn, bæði betra. Síg­andi lukka er jú best.

Við í Sam­fylk­ing­unni höfum lengi talað fyrir upp­töku evru með inn­göngu í ESB. Við erum hins vegar opin fyrir því að skoða aðrar lausnir með opnum huga og hefja sam­tal um lausn­ina með almanna­hags­muni að leið­ar­ljósi. Þetta er eitt stærsta neyt­enda­mál sam­tím­ans. Og á næsta kjör­tíma­bili er von­andi hægt að stíga skref að lausn.

Höf­undur situr í 3. sæti á fram­boðs­lista Sam­fylk­ing­ar­innar í Reykja­vík norð­ur.