Gatnamótin Reykjanesbraut-Bústaðavegur eru í þriðja sæti á lista yfir hættulegustu gatnamót landsins. Þar hafa orðið 54 slys á fólki á s.l. 10 árum. Samanlagt 90 manns slasaðir. Við þetta bætast hátt í 300 óhappa, þar sem aðeins bifreiðar verða fyrir tjóni. Sem gerir þessi gatnamót jafnframt að einum þeim kostnaðarsömustu, þegar bæði slys og óhöpp eru talin saman.
Ekki nóg með það, þá tefja þessi gatnamót umferð gríðarlega mikið. Ekki síst í síðdegistraffíkinni. Þá má sjá hvernig röðin frá þessum gatnamótum nær alveg aftur að Sundagörðum um Sæbrautina og upp á Grensásveg gegnum beygjuakrein á mótum Reykjanesbrautar-Vesturlandsveg. Þessar raðir af bílum valda fjölda aftanákeyrsla sem sjást glögglega á slysakorti Samgöngustofu.
Á myndinni hér má sjá fjöldan allan af slysum og óhöppum sem flest gerast í síðdegisumferðinni, þegar röð myndast til að beygja til hægri inn á Reykjanesbraut niður beygju-rampinn. Sú röð endar þegar umferðin kemst loksins yfir ljósin við Reykjanesbraut-Bústaðaveg.
Mislæg gatnamót borga sig upp á stuttum tíma
Sé lagður saman kostnaður við slys og óhöpp við þessi gatnamót ásamt þeim aftanákeyrslum sem verða þar sem ekið er á bílaröðina sem myndast, þá nemur kostnaðurinn af slysum meira en 3,5 milljarða króna á 10 ára tímabili. Það eru 350 milljónir á ári.
Samkvæmt mælingum Vegagerðarinnar er meðaltalstöf 24 sekúndur á hverja bifreið við þessi gatnamót, það eru 74.000 bifreiðar á sólarhring og klukkustund í akstri er talin kosta 2.480 kr (eldsneyti og tími ökumanns). Þannig má reikna að árlegur kostnaður vegna tafa er um 448 milljónir.
Samanlagður samfélagslegur kostnaður við þessi ljósastýrðu gatnamót er því ekki minni en 798 milljónir á ári. Það hafa verið byggð mislæg gatnamót fyrir innan við milljarð á höfuðborgarsvæðinu að undanförnu. Þannig mætti vel ímynda sér að þessi aðgerð borgi sig á einu kjörtímabili.
Kastast í kekki milli borgar og Vegagerðar
Vegagerðin er búin að benda á vandann við þessi gatnamót síðan 2006, eða lengur. Í nýlegri greinargerð er niðurstaðan þessi:
„Það er mikið stílbrot í kerfinu í dag að gatnamót Bústaðavegar og Reykjanesbrautar skuli ekki vera mislæg. Tafir síðdegis eru mjög miklar og hætta á óhöppum og slysum því mun meiri en ella.”
Vegagerðin gagnrýnir Reykjavíkurborg í þessu máli, líkt og þeir hafa gert í öðrum málum, t.d. hvað varðar Sundabraut. Vegagerðin vill að stofnbrautir séu hafðar með mislægum gatnamótum. En borgin hefur ekki áhuga á því.
Stofnæðar án ljósastýringa
Vegagerðin skilgreinir stofnæðar höfuðborgarsvæðisins sem eftirfarandi:
- Reykjanesbraut allt frá Keflavíkurflugvelli að Vesturlandsvegi við Elliðaárósa og áfram að fyrirhugaðri
- Sundabraut og síðan eftir Sundabraut norður á Kjalarnes og allt að Hvalfjarðargöngum.
- Hafnarfjarðarvegur frá vegamótum í Engidal (Álftanesveg) norður að Sæbraut í Reykjavík.
- Vesturlandsvegur og Miklabraut frá Grensásvegi að miðbæ Mosfellsbæjar.
- Suðurlandsvegur frá Vesturlandsvegi austur fyrir Rauðavatn.
- Breiðholtsbraut frá fyrirhuguðum vegamótum við Arnarnesveg að Suðurlandsvegi við Rauðavatn.