Frelsið er ynd­is­legt en það getur líka verið ótta­lega snú­ið. Það sem ein/n upp­lifir sem frelsi upp­lifir næsta mann­eskja sem anarkí og enn önnur sem ógn. En það er mik­il­vægt að hafa frelsi i dag­legu lífi við jafn hvers­dags­legar athafnir og val á mat, val á dag­legum sam­göngum og val á fjöl­mörgum öðrum  þáttum dag­legs lífs. 

Til dæmis er aukið fram­boð af græn­met­is­fæði í eld­húsum Reykja­vík­ur­borgar til þess fallið að bjóða upp á fleiri val­kosti og þar með að auka frelsi fólks. Fleiri val­kostir er ekki ógn við það fólk sem vill áfram borða sitt kjöt. Fleiri val­kostir í sam­göngu­málum er ekki aðför að eða ógn við einka­bíl­inn heldur spurn­ing um meira val­frelsi. Sama má segja um fjöl­marga aðra hluti sem snúa að umhverf­is­mál­um; það þurfa ekki allir alltaf að flokka rusl en með því að bjóða upp á aðgengi­legt flokk­un­ar­kerfi sem víð­ast hafa fleiri val (og frelsi) til að flokka, með því að hafa vatns­hana aðgengi­lega víða hefur fólk val (og frelsi) til að sleppa einnota plast­flösk­um. Og svo mætti áfram telja.  

Umræðan um umhverf­is­mál ein­kenn­ist oft af blöndu vís­inda­legra stað­reynda og per­sónu­legra skoð­ana. Það heyr­ast alls kyns upp­hróp­anir eins og „Græn­met­is­fæði bjargar ekki heim­in­um!“ eða „Einka­bíll­inn breytir engu í lofts­lags­vánni“ og fleiri. Skila­boð vís­ind­anna eru þó skýr – við þurfum öll að axla ábyrgð í umhverf­is­málum og stíga öll þau skref sem við get­um; ein­stak­ling­ar, fyr­ir­tæki og sam­fé­lög.

Það þarf milljón lítil skref fyrir hvern og einn að breyta sínum lifn­að­ar­hátt­um, einn dag í einu, og það þarf milljón og aftur milljón örskref fyrir sam­fé­lög að breyt­ast. Senni­lega verða stór­fyr­ir­tækin síð­ust til að sjá að sér þar sem hið rót­gróna kap­ít­al­íska fram­leiðslu­kerfi nútím­ans, sem er á góðri leið með að eyði­leggja jörð­ina okkar á met­tíma, gerir alltaf ráð fyrir gróða og hag­vexti fram yfir allt ann­að, fram yfir umhverf­ið, laun og starfs­að­stæður vinnu­aflsins og fram yfir mennsk­una. Skil­virkasta leiðin til breyt­inga er að hver og ein(n) geri það sem hann/hún getur í enda­lausum örskref­um; s.s. hjóla í dag af því veðrið er gott, nota margnota vatns­brúsa og inn­kaupa­poka, fara færri ferðir til útlanda, versla með vott­uðum við­skipta­háttum (fair-tra­de), flokka þegar því verður við kom­ið, velja mat með lægsta kolefn­is­spor­inu og forð­ast mat­ar­sóun svo fáein dæmi séu nefnd.  Þannig næst sú sam­staða og sú pressa sem nauð­syn­leg er fyrir fyr­ir­tæki að breyta sínu vöru­fram­boði, fram­leiðslu­háttum og sam­skiptum við starfs­fólk því þau leggja á end­anum við hlustir eftir kröfum neyt­enda. Sam­hliða breyt­ast heilu sam­fé­lög­in, hægt og bít­andi og með milljón litlum skref­um.

Síð­ast en ekki síst vil ég und­ir­strika að það skiptir ekki síður miklu máli að kjósa rétt; að kjósa stjórn­mála­flokka með virka, öfl­uga og rót­tæka umhverf­is­stefnu vilji fólk leggja sitt af mörkum í bar­átt­unni við umhverf­is­vána. 

Höf­undur er borg­ar­full­trúi fyrir Sam­fylk­ing­una.