Á nýafstöðnum Þjóðarspegli í Háskóla Íslands tók Hein de Haas, þekktur fræðimaður, hressilega til í nokkrum goðsögnum sem eru allsráðandi í umræðunni um fólksflutninga og stöðu innflytjenda á vinnumarkaðnum. Sérstaklega mikilvæg var þar ábending um að allt of mikil orka fer í það að vera með eða á móti hvort innflytjendur fái að koma í stað þess að einbeita sér að því að búa til sem besta umgjörð fyrir samfélagið í heild sinni.
Þér var boðið þátttöku í panel á eftir en því miður forfallaðist þú vegna anna, það kemur fyrir og ekkert við því að gera. Í staðinn sendirðu ráðuneytisstjórann þinn, Gissur Pétursson, sem er líka í lagi enda ber hann mikla ábyrgð í þínu ráðuneyti og þessum málaflokki. Meðal annars felst ábyrgð ráðuneytisins þíns í því að fylgja eftir Framkvæmdaáætlun í málefndum innflytjenda 2016-2019 í samstarfi við Innflytjendaráð. Sem fulltrúi Reykjavíkurborgar í þessu ráði tel ég það skyldu mína að upplýsa þig um ummæli Gissurar á fundinum og verð að biðja þig um viðbrögð.
Þessi ummæli voru nefnilega í algeru ósamræmi við gildandi stefnumótun og sér í lagi Framkvæmdaáætlunina.
Á þessum fundi lét Gissur falla ummæli um innflytjendur á vinnumarkaði sem ég set hér í samhengi við Framkvæmdaáætlunina, til dæmis um að það sé mikill kostur að á Íslandi sé svo einfalt að losa sig við fólk [af erlendum uppruna] um leið og samdráttur byrjar.
Eitt af aðalmarkmiðum Framkvæmdaáætlunarinnar er hins vegar þetta:
„Staða innflytjenda á vinnumarkaði verði styrkt og tryggt að þeir njóti jafnra tækifæra á við aðra.“
Gissur sagði ennfremur að fólk verði bara sjálft að finna upplýsingar og taka ábyrgð á að skapa sér aðstæður sem það vill vera í. Hver sé nú sinnar gæfu smiður. Þetta tel ég vera í andstöðu við aðgerð B3 í Framkvæmdaáætluninni sem kveður á um að styrkja upplýsingagjöf til innflytjenda eins og hér segir:
„Upplýsingagjöf til innflytjenda fyrst eftir komu til Íslands.
Markmið: Að auðvelda aðgengi innflytjenda að upplýsingum fyrst eftir komuna til Íslands.“
Gissur sagði einnig að það þýddi ekkert að setja fé í íslenskukennsluna því það væru innflytjendur sjálfir sem legðu sig ekki fram við að læra tungumálið.
Í Framkvæmdaáætluninni segir hins vegar:
„Aðgerð C.4: Íslenskukennslu fyrir fullorðna.
Markmið: Að efla gæði og framboð íslenskukennslu fyrir innflytjendur þannig að íslenska nýtist einstaklingum til virkrar þátttöku í samfélaginu.“
Áður en vinna að nýrri framkvæmdaáætlun fer af stað af fullum krafti núna, verð ég þess vegna að spyrja þig, hvort þú deilir þessari sýn ráðuneytisstjórans þíns eða hvort þú hyggst styðja okkur í því að vinna að stefnumótun með því markmiði að búa hér til samfélag þar sem allir fái að njóta sín til fulls. Eða eigum við að sleppa því, eins og Gissur lagði eiginlega til því „hver sé nú sinnar gæfu smiður.“
Höfundur er borgarfulltrúi Samfylkingarinnar.
