Við getum litið björtum augum til árs­ins 2021. Fyrstu afurðir sögu­legra vís­inda­afreka, þraut­seigju og alþjóða­sam­starfs eru lent á Íslandi með einka­þotu í formi send­ingar bólu­efnis gegn SAR­S-CoV-2 og munu koma sam­fé­lag­inu á réttan kjöl á ný. Því ber að fagna. 

Sigur fyrir nýsköp­un 

Kreppur leysa nýja krafta úr læð­ingi og það hefur COVID19 kreppan sann­ar­lega gert. Tveimur dögum eftir að upp­lýs­ingar um erfða­efni SAR­S-CoV-2 hafði verið komið á netið til alþjóða­sam­fé­lags­ins var búið að hanna fyrsta bólu­efnið gegn COVID19. Vís­inda­menn innan fyr­ir­tækja, stofn­ana og háskóla hafa unnið myrkr­anna á milli við að auka skiln­ing okkar á veirunni og þróa bólu­efni og lausnir sem gagn­ast mann­kyn­inu öllu. Sam­starfið sem við tók var “sigur fyrir nýsköp­un, vís­indin og alþjóða­sam­vinnu” er haft eftir Dr Uğur Şahin for­stjóra Biontech og konu hans Dr Özlem Türeci, hvoru tveggja börn tyrk­neskra inn­flytj­enda í Þýska­landi. Þau eiga stóran þátt í þróun nýrrar gerðar COVID19 mótefnis sem fengið hefur mark­aðs­leyfi í Evr­ópu og Pfizer lyfja­fyr­ir­tækið dreifir undir vök­ulli tækni íslenska fyr­ir­tæk­is­ins Controlant sem fylgist með hita­stigi og flutn­ingi bólu­efn­is­ins um allan heim. 

COVID19 bólu­efnin eru sann­ar­lega dæmi um vís­indi sem eru komin í vinnu og munu hafa ótrú­leg sam­fé­lags­leg og efna­hags­leg áhrif á kom­andi ári. Auðna tækni­torg sinnir tækn­i-og þekk­ing­ar­færslu á Íslandi og fagn­aði nýverið tveggja ára afmæli sínu sem tengiliður eða brúin á milli íslensks vís­inda­sam­fé­lags og atvinnu­lífs­ins. Ein­kenn­is­orð Auðnu eru einmitt “Komum vís­indum í vinn­u”. 

Francis Coll­ins, for­stjóri banda­rísku heil­brigð­is­stofn­un­ar­innar US National Institutes of Health (NI­H), sem er einn stærsti fjár­mögn­un­ar­að­ili líf­vís­inda í heim­inum er heill­aður af við­brögðum vís­inda­heims­ins og umfangi sam­starfs­ins. “Ég hef aldrei upp­lifað aðra eins sam­stöðu. Það leggj­ast allir á eitt”. Þetta gríð­ar­lega átak í kringum COVID19 er lík­legt til að hafa var­an­leg áhrif á vís­indin og vís­inda­menn. Nýjar leiðir til fjár­mögn­unar og sam­starfs og deil­ingar á nið­ur­stöðum og þekk­ingu hafa litið dags­ins ljós og munu hafa áhrif á hvernig rann­sóknum verður háttað fram­veg­is. Skimun fyrir smit­sjúk­dómum mun taka mið af COVID19 reynsl­unni og rað­grein­ingar eru lík­legar til að verða hluti af eft­ir­lit­inu með far­öldrum hér eft­ir. Nýjar gerðir bólu­efna veita betri vernd en eldri gerðir og skyn­samur almenn­ingur bíður eftir að fá bólu­setn­ingu sem hleypir sam­fé­lag­inu aftur út í vor­ið. Nú höfum við upp­lifað hvernig heimur án bólu­efnis lítur út. Hann er hvorki grímu­laus né skemmti­leg­ur. 

Besti banda­mað­ur­inn

Þrí­eyk­ið, stjórn­völd og Íslensk Erfða­grein­ing eiga heiður skilið fyrir að vera sam­stíga aðgerð­um. Stjórn­mála­menn hafa fæstir dottið í þann pytt að hundsa vís­indin heldur treyst þeim, þó ekki sé það sárs­auka­laust. Þó vís­indin séu ekki óskeikul eru þau okkar besti banda­mað­ur, það ætti bólu­efna­átakið að hafa fært sönnur á.

Heimskreppan er umbylt­andi í eðli sínu og sam­fé­lagið hefur tekið staf­rænt stökk inn í fram­tíð­ina. Heim­ur­inn er ekki samur eftir og það hefur átt sér stað upp­stokkun í for­sendum flestra fyr­ir­tækja, hvort sem um er að ræða tækni, ferla, mark­aði eða við­skipta­mód­el. Þeir sem ekki bregð­ast við sitja eft­ir. Þess eru merki bæði hér á landi og erlendis að fyr­ir­tæki á öllum sviðum eru að keyra upp vís­inda- og nýsköp­un­ar­starf­semi hjá sér, áhersla á nýsköpun og end­ur­mat er öllum nauð­syn til að kom­ast á skrið eftir efna­hags­leg áföll af völdum COVID19. Nýsköpun er ekki lengur inn­skot í ræðum á tylli­dög­um, hún er orðin for­senda fyrir atvinnu­starf­semi.

Vís­inda­leg nýsköpun

Vís­indin og ný þekk­ing munu hjálpa okkur aftur á fæt­ur, ekki bara með bólu­efni heldur hvers konar nýsköp­un. Árið sem er að líða var metár í fjár­fest­ingum í líf­tækni og líf­vís­indum og ótrú­lega mikil gróska er á þessu sviði á Íslandi, Íslensk erfða­grein­ing hefur lyft grettistaki í vörnum okkar við heims­far­aldri ásamt starfs­fólki heil­brigð­is­kerf­is­ins og skilað mik­il­vægum upp­lýs­ingum um SAR­S-CoV-2 veiruna til alþjóða­sam­fé­lags­ins. Ker­ecis með aðsetur á Ísa­firði, Reykja­vík og Virg­iníu nýtir fisk­roð til sára­græðslu og tvö­fald­aði veltu sína á árinu. ORF Líf­tækni, stað­sett í Grinda­vík og í Kópa­vogi er í kjör­stöðu til að gera kjöt­ræktun víða um heim sjálf­bæra á næstu árum, Controlant gegnir lyk­il­hlut­verki í öryggi lyfja- og bólu­efn­is­flutn­inga úti í heimi, Alvot­ech í Vatns­mýr­inni er fram­varða­sveit í fram­leiðslu líf­tækni­lyfja á heims­vísu. Oculis augn­lækn­inga­fyr­ir­tæk­ið, sem frum­kvöðlar meðal lækna og lyfja­fræð­inga á Íslandi stofn­uðu, telst nú á meðal 10 bestu líf­tækni­fyr­ir­tækja í Sviss. Ýmis fyr­ir­tæki í smá­þör­unga­ræktun blómstra á útnesjum og upp til heiða með aðstoð jarð­hit­ans og inn­lent þró­un­ar­starf und­an­far­inna ára á sviði sótt­hreins­unar og sótt­varna hefur aug­ljós­lega aldrei verið mik­il­væg­ara. 

Að baki öllum þessum væn­legu fyr­ir­tækjum liggja margra ára jafn­vel ára­tuga rann­sóknir og þrautseigir frum­kvöðlar sem hafa borið gæfu til að fá til liðs við sig nauð­syn­legt fjár­magn og nauð­syn­lega við­bót­ar­þekk­ingu eftir því sem verk­efnin þró­ast og sem vöxt­ur­inn kallar á. Vís­inda­leg nýsköpun og djúp­tækni eru ekki háð sömu sveiflum og ferða­þjón­ust­an, sjó­sókn eða stór­iðja og getur því haft sveiflu­jafn­andi áhrif á efna­hags­líf­ið. Fyrr­nefnd fyr­ir­tæki hafa byggst upp á rann­sóknum og þróun og ná fyrir vikið í fremstu röð í heim­inum á sínu sviði. Vís­inda­legur grunnur þeirra, með­ferð þekk­ingar og mark­viss hug­verka­vernd veitir þeim mik­il­vægt sam­keppn­is­for­skot þar sem ekki er tjaldað til einnar næt­ur. 

Bólu­efni gegn stöðnun

Hjá Auðnu tækni­torgi greinum við þau tæki­færi sem koma út úr vís­inda­vinnu hér á landi, tryggjum hug­verka­vernd þegar það á við, veitum ráð­gjöf og stuðn­ing í sam­skiptum á milli þess­arra heima vís­inda og við­skipta sem tala ekki alltaf sama tungu­mál. Við vinnum að því ásamt vís­inda­frum­kvöðlum að skapa ný tæki­færi til fjár­fest­inga og verð­mæta­sköp­un­ar. Mark­miðið er að sam­fé­lagið njóti ávaxta öfl­ugs vís­inda­starfs hér á landi og að upp­finn­ingar og þekk­ing vís­inda­manna skili sam­fé­lags­legum ávinn­ingi í formi starfa, sam­keppn­is­hæfni og fram­þró­un­ar. Grein­ing­ar­tól okkar og reynsla gagn­ast atvinnu­líf­inu og aka­dem­í­unni við stefnu­mót­un, vöxt og útrás. Auðna aðstoðar einnig fyr­ir­tæki til að nálg­ast þá sér­fræði­þekk­ingu sem býr í vís­inda­sam­fé­lag­inu og getur nýst atvinnu­líf­inu svo miklu bet­ur. 

Íslenskt hug­vit byggt á vís­indum og kraum­andi frum­kvöðla­eðli á fullt erindi út í heim, eins og dæmin sanna, þrátt fyrir fæð­ina. Mann­kynið stendur frammi fyrir fjöl­mörgum stórum áskor­unum og sjálf­bærni­mark­miðum Sam­ein­uðu Þjóð­anna verður ekki náð án þess að treysta á vís­indin og koma þeim í vinnu. Við höfum merki­lega margt fram að færa á því svið­i! 

Við hjá Auðnu tækni­torgi lítum björtum augum á árið framund­an, vís­indin eru lang­hlaup, en enda­laus upp­spretta nýsköp­unar sem getur skilað far­sæld og sam­fé­lags­legum áhrifum til fram­tíðar auðn­ist þeim að finna rétta far­veg­inn til nýsköp­un­ar. Auðna tækni­torg er far­veg­ur­inn fyrir vís­indin til áhrifa í sam­fé­lag­inu og varðar leið­ina að verð­mæta­sköpun og fjöl­breytt­ara atvinnu­lífi sem eykur við­náms­þrótt sam­fé­lags­ins við fram­tíðar áföll­u­m. 

Vís­indin eru bólu­efni gegn stöðnun – komum þeim í vinnu okkur öllum til hags­bóta. Gleði­legt nýtt ár!

Höf­undur er fram­kvæmda­stjóri Auðnu tækni­torgs ehf.