Í nýju fjár­laga­frum­varpi eru kynnt áform um bygg­ingu 400 félags­legra leigu­í­búða. Einum og hálfum milj­arði er veitt í verk­efn­ið. ­Mörgum spurn­ingum er ósvarað um þetta verk­efni. 1500 milj­ónir deilt á 400 íbúðir gera 3.75 milj­ónir pr. íbúð.

Ef íbúð­irnar kosta 300.000 kr pr. fm, og með­al­stærð 60 fm, er verð pr. íbúð 18 milj­ón­ir. Það vantar með öðrum orðum 14,25 milj­ónir upp á bygg­ing­ar­kostnað hverrar íbúð­ar­. Til að klára þessar 400 íbúðir vantar þá 5700 milj­ónir upp á að dæmið gangi upp.

Hvaðan á sá mis­munur að kom­a? Hvernig á svo að dreifa þessum íbúðum um land­ið?

Félags­legar íbúðir eru almennt í eigu og rekstri sveit­ar­fé­lag­anna. Eiga þau að fjár­magna mis­mun­inn? Þar sem þörfin er mest, gætu 100 íbúðir eða svo kostað við­kom­andi sveit­ar­fé­lag upp undir 1500 milj­ón­ir, sömu upp­hæð og stjórn­völd ætla í allt verk­efn­ið.

Hvernig á að byggja þessar íbúð­ir?

Núver­andi stjórn­völd settu fyrir tveimur árum nefnd um fram­tíð­ar­skipan hús­næð­is­mála. Hún átti meðal ann­ars að leita leiða til að lækka bygg­ing­ar­kostnað hús­næð­is. Hverju hefur 2ja ára leit skil­að? Hversu ódýr­ari verða þessar íbúð­ir? Verður byrjað á hinum end­anum a la IKEA og spurt hvað má leigan kosta á mán­uði?

Nú­ver­andi rík­is­stjórn ætlar að eyða 80 milj­örðum af almannafé í svo­kall­aða skulda­leið­rétt­ingu. Sú upp­hæð nýt­ist ein­ungis þeim sem eiga sinn íveru­stað. Ruðn­ings­á­hrif þess­ara aðgerða herða enn háls­takið á íslenskum leigjendum

Hús­næð­is­mála­ráð­herra hefur látið skína í 20 til 25% hús­næð­is­kostnað af ráð­stöf­un­ar­tekjum lág­laun­aðra. Verður lagt upp með það í bygg­ingu þessa hús­næð­is?

Í tengslum við kjara­samn­inga skuld­batt rík­is­stjórnin sig í maí til að byggja 2300 félags­legar íbúðir á næstu 4 árum (2016 til 2019). Sam­kvæmt því ætti að byggja fjórða part­inn, 575 íbúð­ir, á næsta ári. Af hverju er talan lækkuð um 175 íbúðir þremur mán­uðum síð­ar?

Núver­andi rík­is­stjórn ætlar að eyða 80 milj­örðum af almannafé í svo­kall­aða skulda­leið­rétt­ingu. Sú upp­hæð nýt­ist ein­ungis þeim sem eiga sinn íveru­stað. Ruðn­ings­á­hrif þess­ara aðgerða herða enn háls­takið á íslenskum leigj­end­um.

Fyrir 80 milj­arða (skulda­leið­rétt­ing­in) væri hægt að byggja u.þ.b. 4500 félags­legar íbúðir miðað við 18 milj­ónir pr. íbúð, eins og að ofan. Þannig aðgerð gæti komið leigu­mark­aði höf­uð­borg­ar­svæð­is­ins á réttan kjöl.

Það er við­laga­á­stand á leigu­mark­aði höfuðborgarsvæðisins.

Það er við­laga­á­stand á leigu­mark­aði höf­uð­borg­ar­svæð­is­ins. Milli 4 og 5 þús­und manns búa í ólög­legu hús­næði í iðn­að­ar­hverf­um, bíl­skúrum og kjall­ara­komp­um. Þessi mann­fjöldi sam­svarar íbúa­fjölda Sel­tjarn­ar­ness, eða Vest­manna­eyja. Þegar eld­gos átti sér stað í Vest­manna­eyjum leystu þáver­andi stjórn­völd hús­næð­is­vanda Vest­manna­eyja fljótt og vel. Nátt­úru­ham­farir kalla á skjót við­brögð í hús­næð­is­mál­um.

Í dag líta hins vegar stjórn­völd á ástand leigu­mark­að­ar­ins sem nátt­úru­lög­mál. Það er vanda­mál­ið. Fjár­laga­frum­varpið er stað­fest­ing á því.