Ég hef verið ansi hugsi und­an­farna daga og það hefur rifj­ast upp fyrir mér, að þegar ég sótti um skóla­vist í Oxford fyrir mörgum árum, var ein spurn­ingin á inn­töku­próf­inu þessi: Hvor er spillt­ari, sá sem býður mútur eða hinn sem þiggur þær? Svarið var ekki aug­ljóst.

Það er heldur ekki aug­ljóst svarið við spurn­ing­unni um hvor er spillt­ari, lið­hlaup­inn sem svíkur kjós­endur sína áður en blekið er þornað á kjör­bréfi hans og áður en þing hefur svo mikið sem verið kallað sam­an, eða hinn sem býður lið­hlaupann vel­kom­inn í sinn flokk.

Sér­fræð­ingar hafa spek­úlerað mikið um þennan gern­ing og farið út um víðan völl. Þing­menn hafa líka lagt orð í belg um rétt­mæti þess að þing­maður skipti um hest sýn­ist honum svo. Það má færa rök fyrir rétt­mæti þess, ef upp kemur óyf­ir­stíg­an­legur mál­efna­á­grein­ingur á kjör­tíma­bil­inu. En því er ekki að heilsa í þetta sinn. Mér finnst sá gern­ingur sem nú er til umræðu vera alvar­leg og hættu­leg aðför að trausti kjós­enda á fram­boðum og kosn­ing­um. Þar með er vegið að rótum lýð­ræð­is­ins. Það er ekk­ert smá­ræð­i. 

Ætlar Alþingi virki­lega að láta það við­gang­ast að menn bjóði sig fram fyrir ákveð­inn flokk og heyi kosn­inga­bar­áttu á hans veg­um, en stingi svo af til ann­ars flokks um leið og taln­ingu lýk­ur?  Hvers konar fram­koma er þetta við kjós­end­ur? Getum við nokkurn tím­ann treyst neinum fram­bjóð­endum fram­ar, ef það er látið við­gang­ast að menn beiti þeim brögðum að bjóða sig fram fyrir þann flokk sem er lík­leg­astur til árang­urs fyrir þá sjálfa, en stingi svo umsvifa­laust af yfir í allt annan flokk að kosn­ingum lokn­um, sem tekur þeim opnum örmum eins og ekk­ert sé!? Þetta er með slíkum ein­dæm­um, að lög ná ekki yfir það. Senni­lega hefur engum dottið í hug að svona lagað gæti gerst.

Ég furða mig á lág­kúru Sjálf­stæð­is­flokks­ins að taka við þessum ósann­sögla lið­hlaupa. Það er ekki eins og hegðun og mál­flutn­ingur Birgis Þór­ar­ins­sonar séu lík­leg til auka veg flokks­ins, - þvert á móti. Sjálf­stæð­is­flokk­ur­inn ger­ist sam­sekur í ömur­legum gern­ingi og verður ábyrgur fyrir mál­flutn­ingi Birgis Þór­ar­ins­son­ar, sem til þessa hefur á Alþingi afneitað vís­indum og verið drag­bítur á mannúð og mann­rétt­indi. Hann er óvenju­lega forn­eskju­legur í skoð­unum – ekki beint það sem Sjálf­stæð­is­flokk­inn vant­ar. Birgir virð­ist halda að hann sigli undir seglum kristn­inn­ar, en það sem til hans hefur sést und­an­farna daga getur varla talist hákrist­ið: vís­vit­andi svik við kjós­endur og síðan ósann­sögli um stuðn­ing vara­þing­manns síns. Svona fengur hefur til þessa kall­ast ódráttur í minni sveit.

Ég heyri Jón Helga­son rymja sinni rámu rödd:

Ef allt þetta fólk fær í gull­sölum himn­anna gist

sem gerir sér mat úr að nugga sér utan í Krist,

þá hlýtur sú spurn­ing að vakna hvort mik­ils sé misst

ef maður að síð­ustu lendir í annarri vist.

Höf­undur er pró­fessor emerit­us.