Rekstur ríkisstjórnar Íslands mun kosta 461 milljón króna á þessu ári. Undir málaflokkinn falla laun ráðherra og aðstoðarmanna þeirra. Kostnaður vegna þessa reksturs hefur aukist um 208 milljónir króna frá árinu 2012. Þegar tekið hefur verið tillit til verðbólgu þá nemur hækkunin samt sem áður um 180 milljónum króna. Þetta kemur fram í fjárlögum ársins 2018, sem samþykkt voru skömmu fyrir áramót.
Alls eru ellefu ráðherrar í ríkisstjórn Íslands. Hver og einn þeirra má vera með tvo aðstoðarmenn auk þess sem heimild er til staðar samkvæmt ákvörðun ríkisstjórnar að ráða þrjá til viðbótar ef þörf krefur. Einn þeirra er sérstakur upplýsingafulltrúi ríkisstjórnarinnar sem starfar innan forsætisráðuneytisins. Ekki þarf að auglýsa aðstoðarmannastöður heldur eru þeir sem sinna þeim störfum valdir af hverjum ráðherra fyrir sig, enda oftast um að ræða nánustu samstarfsmenn ráðherra á meðan að hann gegnir embætti.
Aðstoðarmenn ráðherra fengu líka duglega hækkun sumarið 2016, þegar laun skrifstofustjóra í ráðuneytum voru hækkuð um allt að 35 prósent. Laun aðstoðarmanna miðast við laun skrifstofustjóranna. Eftir þá hækkun eru laun aðstoðarmanna um 1,2 milljónir króna á mánuði. Aðstoðarmenn ráðherra eru sem stendur 15 talsins, að meðtöldum upplýsinga fulltrúa ríkisstjórnarinnar. Enn er svigrúm til að ráða allt að tíu aðstoðarmenn til viðbótar.
Framlög til stjórnmálaflokka hækka um 127 prósent
Í fjárlögunum var tillaga fulltrúa sex flokka sem eiga sæti á Alþingi um að hækka framlag ríkisins til stjórnmálaflokka á árinu 2018 úr 286 milljónum króna í 648 milljónir króna. Framlagið eykst því um 362 milljónir króna eða um 127 prósent.
Fulltrúarnir sex sendu sameiginlegt erindi til fjárlaganefnd Alþingis 18. desember síðastliðinn þar sem óskað var eftir viðbótarframlaginu.
Fulltrúarnir sex eru Ásgeir Runólfsson, fulltrúi Samfylkingarinnar, Birna Þórarinsdóttir, framkvæmdastjóri Viðreisnar, Björg Eva Erlendsdóttir, framkvæmdastjóri Vinstri grænna, Einar Gunnar Einarsson, framkvæmdastjóri Framsóknarflokksins, Svanur Guðmundsson, fulltrúi Miðflokksins, og Þórður Þórarinsson, framkvæmdastjóri Sjálfstæðisflokksins. Hvorki Píratar né Flokkur fólksins skrifuðu sig á erindið.
Erindið bar yfirskriftina „Nauðsynleg hækkun opinberra framlaga til stjórnmálasamtaka“. Í því er farið fram á að framlög til stjórnmálaflokka verði „leiðrétt“.
Í greinargerð sem fylgdi erindinu segir að sú upphæð sem stjórnmálaflokkum sé ætluð á fjárlögum hafi lækkað um helming á raunvirði frá árinu 2008. Nú eigi átta flokkar fulltrúa á Alþingi. „Hver þeirra stendur fyrir eigin rekstri og á að reka virkt og ábyrgt stjórnmálastarf um allt land, jafnt á sviði landsmála og sveitarstjórna, árið um kring.
Til samanburðar má nefna að dómsmálaráðuneytið hefur sagt að kostnaður vegna alþingiskosninganna á síðasta ári hafi verið rétt tæpar 350 milljónir, og að gera mætti ráð fyrir að hann yrði svipaður í ár. Stjórnmálasamtök starfa í þágu almannahagsmuna en hafa hvergi nærri bolmagn á við helstu hagsmunasamtök. Flestir flokkar eru reknir með 0-5 starfsmönnum í dag og samtals eru 13 fastráðnir starfsmenn hjá þeim átta flokkum sem eiga fulltrúa á Alþingi.
Til samanburðar má geta að Samtök atvinnulífsins eru með 30 starfsmenn, Samtök iðnaðarins 16, Samtök fyrirtækja í sjávarútvegi 15, ASÍ með 22 og VR 62 starfsmenn. Í þessu umhverfi er stuðningur við nýsköpun, þróun, sérfræðiþekkingu og alþjóðatengsl enginn inni í stjórnmálasamtökunum; endar ná ekki saman til að sinna grunnþörfum í rekstri stjórnmálaflokka og að uppfylla markmið laganna. Lýðræðið á Íslandi á betra skilið.“
