Íslenska ríkið hefur alls úthlutað 10,8 milljörðum króna í stofnframlög vegna almennra íbúða í Reykjavík frá árinu 2016, þegar lög um slík framlög voru sett.
Alls hafa þessi framlög verið nýtt til að annað hvort byggja eða kaupa 1.870 íbúðir á tímabilinu. Stofnvirði þeirra er 56,1 milljarður króna.
Þetta kemur fram í samantekt um stofnframlög ríkisins vegna almennra íbúð í höfuðborginni sem Kjarninn hefur fengið afhent.
Til samanburðar má nefna að alls voru 1.727 íbúðir á öllu Seltjarnarnesi í lok síðasta árs. Því er verið að byggja, eða kaupa, 147 fleiri almennar íbúðir í Reykjavík en sem nemur öllum íbúðum á Seltjarnarnesi frá byrjun árs 2016.
Íbúðir fyrir tekjulægri
Lög um almennar íbúðir voru samþykkt sumarið 2016. Hið nýja íbúðakerfi er tilraun til að endurreisa einhvern vísi að félagslega húsnæðiskerfinu sem var aflagt undir lok síðustu aldar með þeim afleiðingum að félagslegum íbúðum fækkaði um helming milli áranna 1998 og 2017.
Lögin byggja á yfirlýsingu sem þáverandi ríkisstjórn Sigmundar Davíðs Gunnlaugssonar gaf út í tengslum við kjarasamninga sem voru undirritaðir í maí 2015. Í henni var gert ráð fyrir að 2.300 íbúðir yrðu byggðar á árunum 2015 til 2018.
Lengri tíma tók hins vegar að klára lögin og fyrstu úthlutanir á grundvelli þeirra fóru ekki fram fyrr en á árinu 2016. Fjármálaáætlun núverandi ríkisstjórnar áætlar nú að um 3.200 íbúðir verði byggðar á árunum 2016 til 2022.
Nú, árið 2020, eru 1.870 slíkar íbúðir tryggðar í Reykjavík einni saman.
Íbúðirnar í Reykjavík sem hafa fengið stofnframlög eru ætlaðar fyrir allskyns hópa sem eru með lágar tekjur. Þar ber fyrst að nefna þá félagshópa sem eru undir skilgreindum tekju- og eignarviðmiðum. Þau eru 535 þúsund krónur að meðaltali á mánuði fyrir einstakling og 749 þúsund krónur á mánuði fyrir hjón eða sambúðarfólk. Fyrir hvert barn eða ungmenni að 20 ára aldri sem býr á heimilinu bætast við 133.750 krónur á mánuði sem má hafa í tekjur. Heildareignir heimilisins mega þó ekki vera hærri en sem nemur 6.930.000 krónum. Stór hluti þessarar uppbyggingar, sem er afar umfangsmikil, er á vegum Bjargs íbúðafélags, sem var stofnað af ASÍ og BSRB fyrir nokkrum árum síðan, og er rekið án hagnaðarmarkmiða.
Sveitarfélög úthluta lóðum
Íbúðakerfið er fjármagnað þannig að ríkið veitir stofnframlag sem nemur 18 prósent af stofnvirði almennra íbúða. Stofnvirði er kostnaðarverð íbúðarinnar, sama hvort það er við byggingu hennar eða vegna kaupa á henni. Íslenska ríkið hefur greitt rúmlega tíu milljarða króna í slíkt stofnframlag til íbúða sem hafa verið byggðar eða keyptar í Reykjavík frá árinu 2016. 
Til viðbótar hefur ríkið greitt 817 milljónir króna í fjögur prósent viðbótarframlag til hluta þeirra verkefna sem ráðist hefur verið í á tímabilinu í höfuðborginni. Forsenda fyrir veitingu stofnframlags er að bæði Húsnæðis- og mannvirkjastofnun (HMS), sem sér um umsýslu stofnframlaga, og sveitarfélag hafi veitt samþykki. Ríkisframlögin eru í formi beinna fjárútláta og því hefur ríkissjóður samtals greitt 10,8 milljarða króna í stofnframlög vegna verkefna í Reykjavík á undanförnum árum.
Sveitarfélög veita síðan 12 til 16 prósent stofnframlag til verkefnanna. Þau geta falist í beinu fjárframlagi en eru oftar en ekki í formi úthlutunar á lóðum eða lækkunar eða niðurfellingar á gjöldum sem þyrfti annars að greiða til sveitarfélagsins. Reykjavíkurborg hefur meðal annars úthlutað Bjargi íbúðarfélagi lóðir undir mörg hundruð íbúðir á stöðum eins í Úlfarsárdal, Bryggjuhverfinu og Hraunbæ, en líka á þettingareitum í gamla hluta borgarinnar á borð við Kirkjusand, Vogabyggð og Skerjabyggð.
