Um tíma var HBO Max talin heitasta streym­isveitan á mark­aðn­um. Allt fyrra efni HBO ásamt nýjum þátta­röðum og kvik­myndum hittu beint í mark hjá neyt­endum og skutu sam­keppn­inni ref fyrir rass. Nærri því átta­tíu milljón manns borga áskrift að veit­unni um þessar mund­ir. 

Eftir ein­ungis tvö ár í loft­inu og gott gengi verður þó tals­verð breyt­ing á umgjörð og efn­is­fram­boði HBO Max og í raun öllu sem er undir sama móð­ur­fé­lagi, hinu nýstofn­aða Warner Bros. Discovery.

Í fyrsta lagi á að sam­eina HBO Max við streym­isveitu Discovery ein­hvern tím­ann á næsta ári. Þetta mun tefja komu Max til Íslands, en í fyrra var greint frá því að veitan yrði komin hingað fyrir árs­lok 2022. Það mun ekki ger­ast fyrr en í fyrsta lagi 2024. 

Ekki nóg með það heldur á að taka veru­lega til í efn­is­fram­boði fyr­ir­tæk­is­ins til fram­tíð­ar. Til að gefa ein­hverja mynd af aðstæðum innan veggja Warner Bros. Discovery þá var heilli til­bú­inni kvik­mynd slaufað, vegna þess að hún kom illa út úr prufu­sýn­ingu.

Starfs­menn HBO hafa lýst ótta­á­standi á skrif­stof­unni og líkur eru á að meiri­hluti muni missa starf sitt. 

Fram­kvæmda­stjóri Warner Bros. Discovery virð­ist ganga hart fram með áætl­anir sínar að gera fyr­ir­tækið jafn arð­samt og sjón­varps­mark­að­ur­inn var í gamla daga. Einnig verður tals­verð breyt­ing á kvik­mynda­fram­leiðslu fyr­ir­tæk­is­ins. Myndir þeirra hafa hingað til farið á HBO Max eftir 45 daga bíó­sýn­ing­ar. Það verður ekki lengur svo­leið­is.

Gam­alt efni í bland við nýtt

HBO Max hóf starf­semi þann 27. maí árið 2020 og fékk strax góðar mót­tök­ur. Allt útgefið efni HBO er á streym­isveit­unni, nýir þættir voru settir á streymið sam­hliða því að vera sýndir í línu­legri dag­skrá. Þar mátti finna flest allt efni í eigu Warn­erMedia, kvik­myndir frá Warner Bros og New Line Cinema ásamt efni frá sjón­varps­stöðv­unum CW og TNT svo fáein dæmi séu nefnd.

Til við­bótar við eldra efni fór fyr­ir­tækið að fram­leiða bæði sjón­varps­þætti og kvik­myndir undir heit­inu HBO Max Orig­inals. 

Veitan er einnig með allt efni frá teikni­mynda­söguris­anum DC, kvik­myndir á borð við Just­ice League, Wonder Woman og þætti eins og Peacema­ker. 

Þrátt fyrir sam­keppni við tvær aðrar nýjar streym­isveitur - Apple TV+ og Dis­ney+ - náði HBO Max góðum áskrif­enda­fjölda. Í apríl voru um 76,8 milljón manns með áskrift. 

Ekki lengur sér­staða á íslenskum mark­aði

Síð­ustu ár hefur efni frá HBO ein­ungis verið aðgengi­legt á Íslandi í gegnum áskrift að Stöð 2. Árið 2014 gerði 365, þáver­andi eig­andi Stöð 2, fimm ára samn­ing við HBO um birt­ing­ar­rétt­indi á efni þeirra á íslenskum mark­aði. Stöð 2 var þá aug­lýst sem „Heim­ili HBO.“ 

Þá var nýkomin í loftið af stað eins konar streym­isveita fyrir áskrif­endur Stöðvar 2, sem kall­að­ist Stöð 2 Mara­þon. Ásamt því að nýir þætt­ir, eins og Game of Thro­nes, voru sýndir í línu­legri dag­skrá, var eldra efni HBO aðgengi­legt í gegnum mynd­lykla þeirra. 

Í frétta­til­kynn­ingu um samn­ing­inn sagð­i: 

„[...] áskrif­endur geta horft á heilar sjón­varps­þátta­ser­íur eftir hent­ug­leika, sem og rétt­indi fyrir streymi um snjall­tæki og vef. Samn­ing­ur­inn skapar því sér­stöðu fyrir Mara­þonið þar sem efni HBO er ekki aðgengi­legt á Net­fl­ix.“

Þessi sér­staða Stöðvar 2 átti þó ekki eftir að end­ast. Flest öll stóru fram­leiðslu­tækin eru annað hvort með streym­isveitu í loft­inu eða í start­hol­un­um. Það er því ekki lengur verið að selja efni til ann­arra landa, heldur frekar er landið sett á markað streym­isveit­unn­ar. HBO hafði einmitt verið með það yfir­lýst að þau vildu ekki selja efni til lands­ins af þessum ástæð­um.

Í fyrra­haust var einmitt greint frá því að Ísand væri í hópi landa sem ættu að bæt­ast næst við HBO Max mark­að­inn. Fyr­ir­huguð dag­setn­ing á því var sögð vera haustið 2022.

Stöð 2 þurfti því að efla fram­leiðslu á inn­lendu efni og sækja erlent efni til fyr­ir­tækja sem væru ekki á leið til lands­ins með streym­isveitu. Það sagði alla­vega Þóra Björg Clausen, dag­skrár­stjóri, í sam­tali við frétta­stofu RÚV í októ­ber.

„Það er nóg fram­boð af efni frá öðrum fram­leið­endum og við sjáum það líka í öllum áhorfs­mæl­ingum að íslenskt efni fær mesta áhorf­ið,“ sagði Þóra. Hún minnt­ist á að af nægu væri að taka af erlendu efni, Uni­ver­sal væri ekki á leið að flytja sína veitu til lands­ins á næstu miss­erum og Sony væri ekki með streym­isveitu yfir höf­uð.

Eins og glöggir taka ef til vill eftir er streym­isveitan ekki enn komin til lands­ins. Í gær greindi Frétta­blaðið frá því að komu veit­unnar seinkar um meira en tvö ár. 

Tekið úr sam­bandi eftir minna en mánuð

Fram­kvæmda­stjóri Warner Bros. Discovery, David Zaslav, hefur tekið nokkrar stórar ákvarð­anir á stuttum ferli sínum hjá fyr­ir­tæk­inu. Hann leiddi sam­ein­ingu Warn­erMedia og Discovery í apríl eftir langan feril hjá hinu síð­ar­nefnda, þar var hann einnig fram­kvæmda­stjóri og for­set­i. 

Það leið ekki mán­uður frá því að Zaslav sett­ist í stól­inn að hann var strax búinn að taka 300 millj­óna doll­ara verk­efni úr sam­bandi; streym­isveit­una CNN+.

Sú hafði farið í loftið í lok mars og átti að þjóna auka­lega við hlið frétta­stöðv­ar­inn­ar. Þekkt and­lit CNN voru þar með sína eigin þætti, frétta­skýr­ingar og við­töl, ásamt öllu eldra efni sem hafði verið fram­leitt fyrir CNN. 

Í lok mars var veit­unni slaufað og starfs­fólki ýmist sagt upp eða flutt í önnur verk­efni sem áttu frekar að þjóna fram­tíð­ar­sýn sam­steypunn­ar.

Áhorf á CNN+ var langt undir vænt­ing­um, um 10.000 manns horfðu dag­lega á veit­una á fyrstu tveim vik­unum að sögn CNBC. Það var önnur yfir­lýst ástæða fyrir skurð­in­um. Seinna meir var haft eftir Zaslav að CNN+ þjón­aði ekki til­gangi í fram­tíð­ar­sýn Warner Bros. Discovery, hann vildi frekar reka eina stóra streym­isveitu með öllu, eða alla­vega meiri­hluta, af efn­inu sem fyr­ir­tækið hefur undir höndum sér.

Hent undir rút­una

Zaslav leiddi á dög­unum tekju­fund WMD, fyrir fjár­festa og fjöl­miðla, þar sem hann flutti erindi um tekjur fyr­ir­tæk­is­ins, fram­tíð­ar­sýn og áætl­an­ir.

Til að ná téðri fram­tíð­ar­sýn virð­ist Zaslav ætla að henda all nokkrum breytum undir rút­una. Ekki nóg með að sam­eina HBO Max og Discovery+ veit­urn­ar, heldur hafa að minnsta kosti tvær nærri því til­búnar kvik­myndir verið settar upp í hillu til fram­búð­ar, að öllum lík­indum til að fá skatta­af­slátt. Í stuttu máli er flest að fara að breyt­ast.

Í lok árs 2021 varð breyt­ing á svoköll­uðu „Project Popcorn,“ þar sem allar myndir Warner Bros var streymt á HBO Max sam­hliða því að vera sýndar í bíó. Breyt­ingin fól í sér að myndin var sýnd í bíó í alla­vega 45 daga áður en hún fékk var­an­legt stæði á HBO Max. 

Ekki leng­ur.

Kvik­myndin Elvis sló í gegn í sum­ar, græddi 447 millj­ónir doll­ara um heim allan og vakti lukku gagn­rýnenda. Hún átti að lenda á HBO Max í byrjun ágúst en er ekki enn komin þang­að. 

Ástæð­an? Warner Bros. Discovery ætlar héðan í frá að velja myndir sér­stak­lega til að birt­ast á streym­isveitu sinni. Elvis varð ekki fyrir val­in­u. 

„Þessi hug­mynd að dýrar kvik­myndir fari beint á streym­isveit­ur, við finnum ekki gróða­vænar útskýr­ingar á því,“ sagði Zaslav á tekju­fund­in­um. Elvis er hægt að leigja og kaupa staf­rænt á við­eig­andi miðlum en von­góðir áhorf­endur eru beðnir um að halda ekki niðri and­anum eftir að hún kemur á streym­isveit­ur. 

Zaslav segir fyr­ir­tækið ætla fjár­festa meiri fjár­munum og tíma í bíó­upp­lifun­ina. Til þess þarf að spara og finna glufur í bók­hald­inu. Aðferðir hans til að finna téðar glufur eru í besta falli umdeild­ar.

Kvik­myndir breyt­ast í skatta­af­slátt

Fram­leiðslu á kvik­mynd­inni Bat­girl um sam­nefnda ofur­hetju var nokkuð langt komin í sum­ar. Kvik­mynda­töku var lokið og eft­ir-fram­leiðslu­stigið haf­ið. Leik­stjór­arn­ir, Adil El Arbi og Bilal Fallah, voru valdir eftir að fyrri kvik­mynd þeirra, Bad Boys For Life, sló í gegn hjá bæði áhorf­endum og gagn­rýnend­um.

Þeir voru báðir staddir í Marokkó þar sem Adil var í þann mund að fagna brúð­kaupi sínu þegar þeim var tjáð að mynd­in, sem hafði kostað um 80 milljón doll­ara, væri komin upp í hillu og myndi aldrei birt­ast augum áhorf­enda.

Bat­girl átti að fara beint í sýn­ingu á HBO Max. 

Fram­leiðslan hafði þegar vakið athygli innan nör­da­menn­ing­ar­innar þar sem Mich­ael Keaton var feng­inn til að leika Leð­ur­blöku­mann­inn á ný, í fyrsta sinn síðan árið 1992. Einnig var myndin hluti af upp­risu Brendan Fra­ser, sem var frægastur við upp­haf tutt­ug­ustu ald­ar­inn­ar, en hann átti að leika vonda kall­inn, Eld­flug­una. Sjálf Leð­ur­blöku­stelpan átti að vera leikin af Leslie Grace, sem sló í gegn í söng­leiknum In the Heights. 

Ekk­ert verður af mynd­inni. Ýmsar ástæður voru gefn­ar; þá helst að prufu­sýn­ing á mynd­inni gekk ekki vel og athuga­semdir ein­hverra áhorf­enda voru nei­kvæð­ar. 

Lík­leg­ast er þó skatta­af­slátt­ur­inn sem Warner Bros. Discovery fær af slaufun mynd­ar­innar hafi spilað stærsta rullu í ákvörðun þeirra. Eins og áður kom fram er það yfir­lýst stefna David Zaslav að hafa nægt fjár­magn til að ná almenni­lega inn á bíó­mark­að­inn. 

Bat­girl er ekki eina myndin sem var fórn­að. Teikni­mynd­inni Scoob! var einnig slaufað þrátt fyrir að vera svo gott sem til­búin og nokkrar þátt­araðir eru komnar í hættu­flokk þrátt fyrir að hafa fyrir nokkru síðan fengið stað­fest­ingu á annarri ser­íu.

Tíu ára plan eins og Mar­vel

David Zaslav hefur ekki farið leyndum orðum um áform sín. Hann vill græða að nýju á bíó­sýn­ingum og ná sömu hæðum og sjón­varps­fram­leiðsla tutt­ug­ustu ald­ar­innar náði eitt sinn. Eitt af því er að nýta gíf­ur­legt safn DC á ofur­hetj­um, líkt og Mar­vel Studios hefur gert feikna vel síð­ustu tólf ár.

Sam­kvæmt ein­hverjum for­svars­mönnum gekk prufu­sýn­ing á Bat­girl illa. Zaslav hefur sagt að hann vill vernda orð­spor kvik­mynda á vegum WMD, það þýðir að léleg kvik­mynd sem kost­aði tug­millj­ónir doll­ara gæti sett var­an­legt sár á orð­spor fram­leið­and­ans. Það kemur því ef til vill á óvart að til stendur enn að gefa út The Flash, þrátt fyrir að stjarna mynd­ar­inn­ar, Ezra Mill­er, hafi verið hand­tek­inn fyrir óspektir og lík­ams­árás, ásamt því að vera sak­aður um að leiða ein­hvers konar sér­trú­ar­söfn­uð. 

Zaslav vill nefni­lega reyna að líkja eftir sam­eig­in­legum kvik­mynda­heim líkt og þeim sem Mar­vel Studios hefur full­komnað síð­ustu fjórtán ár. Myndir þeirra hafa náð inn millj­örðum doll­ara ásamt því að skapa um sig stóran og hlið­hollan hóp aðdá­enda.

Það hafa myndir DC ekki gert. Þær hafa vissu­lega grætt ein­hvern pen­ing, en ekki gefið af sér nógu gott orð til að ein­hver nenni að skapa sam­eig­in­legan kvik­mynda­heim utan um. Just­ice League kom út árið 2017 við nokkuð volgar mót­tökur líkt og fyrri myndir um ofur­hetjur þess heims, eins og Bat­man v Superman.

Einnig ríkir nokkur óvissa um fyr­ir­hug­aðan þrí­leik Matt Reeves um Leð­ur­blöku­mann­inn. 

Fyrsta mynd­in, The Bat­man, kom í bíó fyrr á árinu og sló ræki­lega í gegn, bæði hjá gagn­rýnendum og áhorf­end­um. Myndin er ekk­ert tengd sam­eig­in­legum kvik­mynda­heim DC en tókst þó að græða um 770 millj­ónir doll­ara á heims­vís­u. 

Verður þessum þrí­leik fórnað í þágu ann­arra mynda sem David Zaslav hefur meiri hug á að setja í bíó? Hvað með þær myndir sem var eitt sinn lofað að myndu lifa svo að segja að eilífu á streym­isveit­unni en var svo hent út sökum sparn­að­ar­að­gerða?

Það ekki ljóst hvað ger­ist næst. HBO Max mun sam­ein­ast Discovery, en hvað þýðir það? Verður stærri og þar með dýr­ari streym­isveita í boði með minna efni en það sem áður var? 

Það er þó ljóst að streym­isveitu­mark­að­ur­inn mun taka ein­hverjum breyt­ingum á næstu árum, ef þetta eru áherslur Warner Bros. Discovery.