Eft­ir­lits­stofnun EFTA (ESA) hefur kom­ist að þeirri nið­ur­stöðu að lög á Íslandi komi í veg fyrir að ein­stak­lingar geti höfðað skaða­bóta­mál gegn rík­inu þegar dóm­stólar fara ekki að EES-rétti. Þetta kemur fram í til­kynn­ingu frá EFTA sem birt var í dag. Stofn­unin telur að íslenska ríkið gæti því orðið skaða­bóta­skylt þegar dómar brjóta gegn EES-rétti.  

Fram kemur í til­kynn­ing­unni að ESA hafi kom­ist að þess­ari nið­ur­stöðu eftir rann­sókn í til­efni kvört­unar frá aðila sem taldi sig hafa orðið fyrir tjóni vegna rangrar túlk­unar Hæsta­réttar á EES-rétti.

Í rök­studdu áliti sem Eft­ir­lits­stofnun EFTA gaf út í í dag er þess kraf­ist að Ísland fylgi meg­in­regl­unni um skaða­bóta­á­byrgð ríkis vegna brota á reglum EES-rétt­ar, en sú meg­in­regla tekur einnig til brota dóm­stóla. Sjálf­stæði dóm­stóla er þó ekki dregið í efa, né heldur að dóm­arnir séu end­an­leg­ir. 

Meg­in­reglan um skaða­bóta­á­byrgð ríkis krefst þess að bætur séu greiddar en ekki end­ur­skoð­unar á nið­ur­stöðu dóms­ins. Rök­stutt álit er annað skrefið í með­ferð samn­ings­brota­máls. Hafi íslensk stjórn­völd ekki brugð­ist við rök­studda álit­inu með nauð­syn­legum aðgerðum innan tveggja mán­aða getur ESA vísað mál­inu til EFTA-­dóm­stóls­ins.